Voormalig maagchirurg voor de rechter in Assen

Op dinsdag 15 april 2014 staat een 62-jarige verdachte terecht voor de meervoudige strafkamer in Assen. De man wordt verdacht van mishandeling met zwaar lichamelijk letsel tot gevolg danwel zwaar lichamelijk letsel door schuld.

Achtergrond

Het gaat om een voormalig maagchirurg die wordt vervolgd voor het achterlaten van een wondgaasje tijdens een operatie in 2009.

Tegen de chirurg zijn de afgelopen jaren 17 aangiften gedaan. In 6 zaken is de patiënt overleden en is er door de nabestaanden aangifte gedaan van dood door schuld en tevens hebben 11 ex-patiënten aangifte gedaan van zwaar lichamelijk letsel door schuld. Bij deze patiënten zou ernstig letsel zijn ontstaan door onzorgvuldig handelen van de chirurg.

Sepots

Het OM besloot één zaak te vervolgen. De andere 16 zaken zijn geseponeerd wegens onvoldoende wettig en overtuigend bewijs. In deze zaken kan in de optiek van het OM onvoldoende aangetoond worden dat er sprake is van ‘verwijtbaar onvoorzichtig' handelen door de chirurg (ontbreken van schuld) en/of het causale verband tussen de dood of het zwaar lichamelijk letsel en het handelen van de chirurg.

Sepot groep 1: In 11 zaken volgt geen strafvervolging wegens het ontbreken van schuld, de verwijtbaarheid.

Uit rapportages blijkt dat het intreden van de dood of het ontstaan van zwaar lichamelijk letsel het gevolg is geweest van complicaties die ten gevolge van de operatie zelf zijn ontstaan. Het gaat hier om bekende complicaties en deze zijn beschreven als een risico bij maagoperaties. Hierdoor kan niet vervolgd worden voor verwijtbaar onvoorzichtig handelen door de maagchirurg.

Sepot groep 2: In 5 zaken volgt geen strafvervolging wegens het ontbreken van het causaal verband tussen de operatie uitgevoerd door de chirurg en het intreden van de dood dan wel het ontstaan van letsel (in een enkel geval ontbreekt in deze zaken ook de schuld). Bij deze aangiften is de dood ingetreden dan wel de gezondheid verslechterd na de operatie door de maagchirurg. Op basis van de bevindingen van de deskundigen en het strafrechtelijk onderzoek kan niet aangetoond worden dat het handelen van de maagchirug de oorzaak is geweest van het intreden van de dood of het ontstane letsel. Naast het ontbreken van het causaal verband is ook bij enkele zaken geen sprake van schuld.

De zitting staat om 9.00 uur ingepland bij de rechtbank Noord-Nederland in Assen.  

OM: ziekenhuis waar veroordeelde neuroloog werkte, niet vervolgen

De officier van justitie die het onderzoek leidde naar het Twentse ziekenhuis waar een inmiddels door de rechtbank veroordeelde neuroloog werkte, heeft besloten het ziekenhuis niet verder te vervolgen. Enkele ex-patiënten van de neuroloog hadden aangifte gedaan tegen het ziekenhuis, de Stichting Medisch Spectrum Twente, en voormalige bestuurders daarvan wegens het medeplegen van mishandeling door het stellen van onjuiste diagnoses. Het bestuur van het MST, de belangenbehartiger van de ex-patiënten en de aangevers zelf zijn dinsdag door het OM op de hoogte gesteld van de beslissing.

Volgens het openbaar ministerie heeft onderzoek naar de aangifte geen vermoeden van een strafbaar feit opgeleverd ten aanzien van de oud-bestuurders en andere werknemers van het ziekenhuis. Het MST en de bestuurders waren er tot het vertrek van de neuroloog niet van op de hoogte dat de hij bij vele patiënten een onjuiste diagnose had gesteld. Tot aan 2003 ging het slechts om enkele incidenten die als op zichzelf staand werden beschouwd en afgewikkeld. Het MST ontzegde de dokter eind 2003 de toegang nadat bekend was geworden dat deze voor zijn medicijnverslaving recepten van collega's had gebruikt. De zorg aan de ex-patiënten van de neuroloog werd overgenomen door diens collega's.

Van strafbaar nalaten van zorg door het MST, of oud-bestuurders, of het medeplegen van mishandeling met de ex-neuroloog is niet gebleken, aldus de officier van justitie. Daarnaast heeft het ziekenhuis in de jaren daarna, toen duidelijk werd wat er mogelijk allemaal was gebeurd, meegewerkt aan alle onderzoeken die er zijn geweest. Bovendien zijn er inmiddels ruim 10 jaar verstreken en hebben er grote veranderingen plaatsgevonden in de invulling van de rol die de Raad van Bestuur heden ten dage in een ziekenhuis heeft met betrekking tot de patiëntveiligheid.  De aangevers kunnen over de beslissing van de officier een zogenoemde artikel 12 klacht indienen bij het Hof in Arnhem.

De ex-neuroloog werd in februari tot drie jaar cel veroordeeld wegens onder andere mishandeling van patiënten door het stellen van foute diagnoses. Het OM en de ex-neuroloog zelf zijn tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan.

Bron: OM

OM eist in hoger beroep voorwaardelijke celstraf en voorwaardelijke ontzetting uit het beroep tegen gynaecoloog

De advocaat-generaal (OM) in Amsterdam heeft in hoger beroep 1 maand voorwaardelijke celstraf met de bijzondere voorwaarde van storting van een bedrag van € 1.000 aan Make a Memory geëist tegen een gynaecoloog uit Hoorn. Het OM vindt dat de man zich schuldig heeft gemaakt aan het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel aan een moeder en van dood door schuld van haar baby die twee dagen na de bevalling overleed. Naast de geëiste straf vorderde het OM een voorwaardelijke ontzetting uit zijn beroep als gynaecoloog voor de duur van 1 jaar met een proeftijd van 2 jaar.

De gynaecoloog was werkzaam in een ziekenhuis in Hoorn. Hij had op 5 mei 2009 dienst terwijl de vrouw een bevalling onderging die door haar medische voorgeschiedenis risicovol was. Gezien die medische voorgeschiedenis waren er vooraf afspraken gemaakt dat er zou worden ingegrepen met een keizersnede als een natuurlijke bevalling te lang zou duren. Dit gebeurde echter niet, met de dood van de baby en het letsel bij de moeder tot gevolg. Het OM houdt de gynaecoloog hiervoor eindverantwoordelijk. De gynaecoloog heeft volgens het OM zijn beroepsnorm geschonden door zijn patiënte niet goed te informeren over zijn behandelbeleid en de mogelijke alternatieven. Hij is, omdat hij onvoldoende contact heeft gehad met zijn patiënte, voorbij gegaan aan de wens van haar en haar man een keizersnee te ondergaan. Het OM verwijt hem bovendien dat hij een risicopatiënte (bij wie complicaties konden worden verwacht) heeft achtergelaten en naar huis is gegaan zonder duidelijke instructies aan de klinisch verloskundige die werkte in zijn opdracht. Thuis heeft hij onvoldoende controle gehouden op de toestand van moeder en baby.

Een medische misser is niet zonder meer strafbaar. Ieder mens kan fouten maken, ook een arts. Als hij zijn werk doet als een goed hulpverlener, zal er van strafvervolging geen sprake zijn. Voor een strafbaar feit is het nodig dat de arts op een grove wijze onzorgvuldig of nalatig heeft gehandeld. Het OM vindt dat in deze zaak sprake is van grove onzorgvuldigheid en dat de dood van de baby en het letsel van de moeder daarvan het gevolg zijn. Er is geen sprake van opzet. Ook de arts heeft dit gevolg niet gewild.

Het OM vindt dat de door de rechtbank opgelegde straf recht doet aan de ernst van het feit. "De pijn en het verdriet van de ouders van de baby is voelbaar. Deze gevoelens zijn het gevolg van het handelen van verdachte. Door zijn handelen zijn onverantwoorde risico's ontstaan die hadden kunnen worden voorkomen als hij als een goed hulpverlener had gehandeld. Als hij had gesproken met zijn patiënte. Als hij haar die dag regelmatig in de gaten had gehouden. Als hij had gesproken met zijn ‘ogen en oren', de verloskundige, als hij duidelijke instructies had achtergelaten voor de verloskundige toen hij naar huis ging en zelf de regie had gehouden. Hij heeft dat niet gedaan en daaromniet gehandeld als een goed hulpverlener. Daardoor is het dramatische gevolg ontstaan. Hij heeft het beginsel ‘dat hij iedere vrouw een natuurlijke bevalling gunt' nagestreefd zonder rekening te houden met de wensen van zijn patiënte en de risico's die zij liep. Ook al heeft de verdachte de onherstelbare gevolgen van zijn handelen niet gewild, hij heeft hier wel schuld aan. De geëiste straf is passend en geboden", aldus de advocaat-generaal op de zitting.

De rechtbank veroordeelde de verdachte tot 1 jaar ontzetting uit zijn beroep als gynaecoloog voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar en 1 maand voorwaardelijke celstraf met de bijzondere voorwaarde van storting van een bedrag van € 1.000 aan Make a Memory na een eis van de officier van justitie van eveneens 1 jaar ontzetting uit zijn beroep als gynaecoloog voorwaardelijk, met een proeftijd van 2 jaar en 1 maand voorwaardelijke celstraf met storting van een bedrag van € 5.000 in het voornoemde fonds. De verdachte stelde hoger beroep in.

Bron: OM

Strafrecht en Gezondheidszorg: wanneer kunnen hulpverleners strafrechtelijk worden vervolgd?

Het strafrecht en de gezondheidszorg hebben een merkwaardige want paradoxale verhouding met elkaar. Aan de ene kant neemt de aandacht van justitie voor calamiteiten in de zorg toe, aan de andere kant leidt die aandacht niet tot navenant meer strafvervolgingen, zeker niet als men het aantal daarvan afzet tegen de omvang van het aantal vermijdbare schade- en sterfgevallen in de zorg.

Lees verder:

• Strafrecht en Gezondheidszorg: wanneer kunnen hulpverleners strafrechtelijk worden vervolgd? Zorg in Praktijk/ZiP 2014/2

Het ziekenhuis: een strafrechtelijk te vervolgen rechtspersoon. Tijd en noodzaak dat het ziekenhuis als rechtspersoon alerter strafrechtelijk wordt vervolgd?

Hoewel het tij gekeerd lijkt te zijn met de komst van het Expertisecentrum Medische Zaken in 2001, is tot op heden nog altijd slechts éénmaal in 1987 een ziekenhuis veroordeeld voor het delict dood door schuld. Felderhof stelt in haar scriptie de vraag waarom de stap in de strafrechtelijke vervolging van de arts naar het ziekenhuis als rechtspersoon zelden of niet wordt gemaakt bij medisch falen, wanneer het ziekenhuis nalatig geweest is in het creëren van een verantwoorde zorgomgeving.

Lees verder:

• Het ziekenhuis: een strafrechtelijk  te vervolgen rechtspersoon door Laura Felderhof (Universiteit Leiden)