Ondernemingen moeten meer aandacht besteden aan de echt belangrijke onderdelen van hun jaarrekening. Het komt te vaak voor dat materiële toelichtingen geheel of gedeeltelijk in jaarrekeningen ontbreken. Beleggers worden onvoldoende geïnformeerd met het risico dat zij onjuiste beleggingsbeslissingen nemen. Dat is één van de belangrijkste aandachtspunten in het rapport dat de AFM vandaag heeft gepubliceerd. Deze rapportage bevat een overzicht van de aandachtspunten voor de jaarlijkse financiële verslaggeving over het boekjaar 2012. De aandachtspunten zijn ontleend aan de voorlopige bevindingen uit het toezicht op de financiële verslaggeving over 2011 en mede ingegeven door bevindingen van collega-toezichthouders in Europees verband. Ook is rekening gehouden met de voorlopige uitkomsten uit de discussies binnen European Securities and Markets Authority (ESMA) over de gemeenschappelijke prioriteiten voor het toezicht op de financiële verslaggeving 2012 in de Europese Unie.

Materialiteit

Het begrip materialiteit bepaalt of informatie al dan niet in de jaarrekening moet worden opgenomen. Informatie wordt geacht materieel te zijn indien het weglaten en/of onjuist weergeven daarvan de besluitvorming van de gebruikers van de jaarrekening kan beïnvloeden.

Regelmatig ziet de AFM, dat materiële toelichtingen die in de jaarrekening ontbreken, wel in analistenpresentaties zijn opgenomen. Deze presentaties vinden veelal vrijwel gelijktijdig met de publicatie van de jaarlijkse financiële verslaggeving plaats. De opname van belangrijke informatie in analistenpresentaties doet de AFM vermoeden dat deze informatie zeer wel als materieel zou kunnen kwalificeren en conform de IFRS vereisten ook in de jaarrekening had moeten worden opgenomen.

Overige aandachtspunten

Naast de toelichtingen vraagt de AFM ook aandacht voor andere onderdelen van de financiële verslaggeving. Als gevolg van de gure economische omstandigheden verwacht de AFM dat voor veel ondernemingen de noodzaak zal bestaan een impairment test uit te voeren om vast te stellen of de boekwaarden van activa nog gerealiseerd kunnen worden; met andere woorden te beoordelen of een waardevermindering aan de orde is. De vermelding van de veronderstellingen die bij een impairment test zijn gehanteerd ontbreekt of is weinig specifiek.De risicoparagraaf vormt een steeds belangrijker onderdeel van het jaarverslag en dient geen open brainstorm te zijn van allerhande risico’s. Beleggers hebben behoefte aan inzicht in de meest relevante voornaamste risico’s, de mogelijke gevolgen en de beheersing. De risicoparagraaf verdient meer aandacht.

Verbeteringen toelichting bij vastgoed en pensioen

Naast de aandachtspunten vermeldt het rapport dat de mededelingen die de AFM in het voorgaande kalenderjaar heeft gedaan, evenals in voorgaande jaren, over het algemeen goed zijn opgevolgd.

Uit de voorlopige bevindingen van het themaonderzoek naar vastgoedbeleggingen blijkt dat de methoden en belangrijkste veronderstellingen om de reële waarde te bepalen, door een aantal ondernemingen beter worden toegelicht. Bij andere ondernemingen is verdere verbetering noodzakelijk.

Ondernemingen die in de jaarlijkse financiële verslaggeving 2011 nog niet transparant waren over de gevolgen van de invoering van de nieuwe verslaggevingsregels voor pensioenen, die op 1 januari 2013 in werking treden, zijn dat in belangrijke mate wel in de halfjaarlijkse financiële verslaggeving 2012.

Vroegtijdige aankondiging

De aandachtspunten voor 2012 worden nu al bekendgemaakt, zodat ondernemingen en accountants deze verbeterpunten kunnen betrekken in het opstellen van de jaarlijkse financiële verslaggeving en de controle daarvan. Eerder deze maand kondigde de AFM om die reden al de thematische onderzoeken aan voor de jaarrekening over 2012 die in 2013 zullen worden uitgevoerd. Die zullen gaan over kredietrisico's, kasstromen en voorzieningen. Ook doet de AFM een nulmeting naar de huidige stand van zaken bij de toepassing van geïntegreerde verslaggeving in Nederland.

Bron: AFM