Cassatieprocedures in strafzaken zijn een aparte tak van sport, aangezien deze procedure een heel ander karakter heeft dan een strafzaak in eerste aanleg of in hoger beroep. Tijdens deze cursus worden de laatste ontwikkelingen, kansen en valkuilen waar in de cassatiepraktijk tegenaan gelopen kan worden besproken, vanuit het perspectief van alle bij de cassatierechtspraak betrokken rollen.

Tijdens het eerste deel van de cursus wordt ingegaan op het procederen in feitelijke aanleg met het oog op cassatie en het herkennen van ‘zwakke’ punten in een arrest. Wat zijn bovendien de voor- en nadelen van casseren? Vervolgens passeert de procedure in cassatie de revue (stellen, procesreglement, ontvangen stukken, aanvullingen door het hof, de benadeelde partij in cassatie). Hier komen zowel de "normale" procedure als raadkamer- en "exotische" procedures (over- en uitlevering) aan bod.

Deel twee van de cursus beslaat de inhoudelijke kant van de zaak: de cassatieschriftuur. Ook wordt aandacht besteed aan de redelijke termijn in cassatie. Hier wordt onder meer ingegaan op de formele eisen, het inrichten van de schriftuur en de opbouw van cassatiemiddelen, cassatiegronden ex artikel 79 RO, de drie soorten oordelen van de feitenrechter en de behandeling van de zaak na terug- of verwijzing. Ook de valkuilen komen hier aan bod.

Tot slot wordt stil gestaan bij recente ontwikkelingen als artikel 80a & artikel 81 RO, ambtshalve toetsing en belang bij cassatie. De cursus wordt afgesloten met het behandelen van een of meerdere casussen.

Programma

Deel I De aanloop naar cassatie en enige cassatieformaliteiten

Procederen in feitelijke aanleg met het oog op cassatie

Het deugdelijk voeren van verweren in hoger beroep
- uitdrukkelijk onderbouwde standpunten en verhouding met bewijsverweren
- artikel 359a Sv-verweren
- exceptieve verweren
Tijdig klagen over fouten in eerste aanleg of hoger beroep waarover kan niet voor het eerst in cassatie worden geklaagd
Verslaglegging
Het eerste cassatieadvies:
- voor- en nadelen van het cassatieberoep (kansen en risico’s)
- herkennen van zwakke punten in arresten (ontbreken beslissing, onbegrijpelijk gemotiveerd of rechtens onjuist)
Instellen van cassatie
- termijn
- cassatieakte
- (on)toelaatbare beperkingen

De procedure in cassatie

Stellen
Procesreglement
Ontvangen stukken
Aanvullingen door het hof
Incompleet dossier?
Normale procedure
- aanzegging
- (termijn voor het indienen van een) schriftuur
- (schriftuur benadeelde partij)
- conclusie AG
- Borgersbrief
- uitspraak
De benadeelde partij in cassatie
- (procedure)
- ‘een rechtspunt hetwelk uitsluitend haar vordering betreft’
- beperkte mogelijkheden om te klagen
- verweerschrift verdachte
- conclusie AG
- Borgersbrief
- uitspraak
Raadkamer- en exotische procedures
- raadkamer
- over- en uitlevering

Deel II Inhoudelijke kant van de zaak: de cassatieschriftuur

Eisen aan Cassatieschriftuur

Formele eisen (ondertekening, gemachtigd, etc.)
Schriftuur in de zin van de wet
- stellige en duidelijke klacht over beslissing van de feitenrechter (het hof)
- waarover in cassatie dus niet geklaagd kan worden

Inrichten van de schriftuur/opbouw van het cassatiemiddel
- middel (in verhouding tot)
- toelichting
Cassatiegronden ex artikel 79 RO
- schending van het recht
- verzuim van vormen
Drie soorten oordelen van de feitenrechter
Rechtsklachten
Motiveringsklachten
Valkuilen
De uitspraak: slag gewonnen, oorlog verloren?
Behandeling van de zaak na terug- of verwijzing
- omvang van de zaak
- opdracht van de Hoge Raad
- procedure

Redelijke termijn in cassatie

Deel III Recente ontwikkelingen

artikel 80a en artikel 81 RO
ambtshalve toetsing
belang bij cassatie
materieel de juiste beslissing meer dan procedurele fouten

Deel IV Casus

Klik hier voor het volledige programma.

Docenten

Joost Nan: advocaat bij Gilhuis Advocaten en universitair docent straf(proces)recht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Edwin Bleichrodt: advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar straf- en strafprocesrecht Erasmus Universiteit Rotterdam