Dagvaarding en transacties in fraudeonderzoek met tuinders

Op 20 juli berichtte het OM dat in de zogenaamde “tuinderszaak” de hoofdverdachte zal worden gedagvaard, dat 16 tuindersbedrijven door het OM aangeboden transacties hebben geaccepteerd, dat 19 tuinders werkstraffen van 60-120 uur uit zullen voeren en dat het berekende fiscaal nadeel aan de belastingdienst zal worden terug betaald.

Daarnaast wordt in totaal ruim 25.000.000 euro aan wederrechtelijk verkregen voordeel ontnomen. De 16 Noord-Brabantse en Limburgse tuinderbedrijven uit het fraudeonderzoek hebben een door het Openbaar Ministerie (OM) aangeboden transactie aanvaard. De transactie bestaat voor 12 tuinders uit een werkstraf van 120 uur en bij zes tuinders uit een werkstraf van 110 uur. Eén tuinder voert een werkstraf van 60 uur uit. Het wederrechtelijk verkregen voordeel wordt bij alle tuinders ontnomen. Het gaat in totaal om 25.164.664 euro. Het OM ziet dit als een passende afdoening.

De belastingdienst is daarnaast met de tuinders overeengekomen dat zij de verschuldigde belasting alsnog afdragen.

Onderzoek Soho

Uit het onderzoek komt naar voren dat de tuinders hun oogst ‘op stam’ (dus voordat het geoogst is) via een Nederlands bedrijf verkochten aan buitenlandse bedrijven. Op het moment dat de oogst rijp was voor de pluk, werd deze door buitenlandse (veelal Oost-Europese) arbeiders in dienst van een uitzendbedrijf in Polen, geoogst. De oogst werd vervolgens op een veiling verkocht. De opbrengst van de veiling zou via Luxemburgse rekeningen naar de directeur van de buitenlandse bedrijven zijn gegaan. Hij zou de tuinders de op grond van de in de ‘oogst-op-stam-contracten’ overeen gekomen prijzen ‘wit’ hebben uitbetaald. De gemaakte loonkosten van de arbeiders die de oogst hadden geplukt, werden hierop ingehouden. De meeropbrengst van de veiling - dus het verschil tussen de vooraf vastgestelde prijs bij verkoop oogst op stam en de uiteindelijke opbrengst van de oogst op de veiling- zou vervolgens ‘zwart’ zijn doorbetaald aan de tuinders. Dit deel werd niet in de Nederlandse administratie van de tuinders geboekt en volgens het OM op die manier uit het zicht van de fiscus gehouden. Er werd geen belasting over afgedragen. De schatkist is zo benadeeld voor vele miljoenen euro’s.

Het onderzoek Soho is een groot onderzoek dat is uitgevoerd door de Dienst Opsporing van de ISZW. Het onderzoek richtte zich op de 69-jarige directeur van de buitenlandse bedrijven en daarnaast op de in totaal 16 tuinderbedrijven in Noord-Brabant en Limburg, die gebruik maakten van de constructie die vermoedelijk door de 69-jarige hoofdverdachte is bedacht. De tuinders zijn grote leveranciers van aardbeien, frambozen, asperges en champignons.

De man die volgens het OM de bedenker is van de constructie is de directeur van de buitenlandse bedrijven. Hij is 69 jaar oud. Hij heeft vermoedelijk het meeste voordeel behaald aan de fraude. Het OM is zal hem dagvaarden voor een regiezitting in de rechtbank in Den Bosch.

Het OM zal een directeur van een bemiddelingsbedrijf in groente en fruit dagvaarden om in de rechtbank in Den Bosch te verschijnen. Het OM verwijt hem het bedenken en opzetten van een schijnconstructie, waardoor tuinders uit Brabant en Limburg tussen 2006 en 2010 een deel van hun winsten uit de boeken hielden. Zo werden (arbeids)kosten van personeel gedrukt en dachten ze een belastingvoordeel te kunnen halen.

Het OM ziet de directeur van de buitenlandse bedrijven als hoofdverdachte van het onderzoek. Hij is het vermoedelijk brein achter de verweten fraude. Hij bedacht volgens het OM de ingewikkelde constructie met vele bedrijven en geldstromen door heel veel landen. De buitenlandse bedrijven zaten onder meer gevestigd in Polen, Luxemburg en Cyprus. Het OM denkt dat de hoofdverdachte de constructie met buitenlandse bedrijven gebruikte om geldstromen te verhullen.

Hij ontving vermoedelijk steeds een aanzienlijk percentage van de verkoopopbrengst van de geveilde oogst van de tuinders. Het gaat volgens het OM in totaal om tientallen miljoenen euro’s.  Daarnaast had de hoofdverdachte volgens het OM voor de werknemers sociale premies en loonbelasting moeten betalen. Die afdracht heeft volgens het OM nooit plaatsgevonden.

Passende afdoening

Het OM verwijt de tuinders die gebruik hebben gemaakt van deze constructie naast witwassen van inkomsten, ook valsheid in geschrift. Dit omdat ‘de oogst-op-stam-contracten’ niet de volledige werkelijkheid weergeven, aldus het OM. De ontvangen meeropbrengsten werden op versleutelde Luxemburgse bankrekeningen uitbetaald, waarvoor de tuinders waren gemachtigd. Het OM ziet dat als witwassen en dat is volgens het OM ondermijnende criminaliteit. Door de fraude en de inzet van goedkope arbeidskrachten konden de tuinders een concurrentievoordeel halen ten opzichte van tuinders die wel volgens de regels werkten. Daarnaast loopt de schatkist door fraude miljoenen aan inkomsten mis.

Het OM ziet de transacties als passende afdoening voor deze tuinders. Het OM vindt de strafbare gedragingen door de tuinders ernstig, maar zij ziet de tuinders niet als de bedenkers van de constructie. De tuinders hebben gebruik gemaakt van de gelegenheid die hen vermoedelijk door de hoofdverdachte werd geboden. Twaalf tuinders zullen een werkstraf verrichten van 120 uur, zes tuinders een werkstraf van 110 uur en één tuinder een werkstraf van 60 uur. Daarnaast zijn zij met de belastingdienst overeengekomen dat zij de gederfde inkomsten voor de schatkist alsnog zullen betalen. Ook zal het voordeel dat zij volgens berekeningen hebben behaald door de frauduleuze manier van werken, worden terugbetaald aan de staat. Sommige tuinders hadden het verdiende geld al uitgegeven, daarom moesten andere reserves zoals het pensioen aangesproken worden. Het OM wil met het ontnemen van alle crimineel verdiende gelden een duidelijk signaal naar de agrarische sector afgeven, dat het gebruik maken van frauduleuze constructies niet loont.

Bij acht tuindersbedrijven betreft het een hoge ontneming:

• Bij de tuinders P.J.T. van G. uit Beek en Donk, M.F.T. van G. en M.M.J. van G. uit Son en Breugel –die voor gezamenlijke rekening een maatschap voeren- is berekend dat zij 8.959.989,96 euro met de fraude hebben verdiend.  Dat wordt betaald aan de staat en zij verrichten een werkstraf van 120 uur.
• Tuinder T.J.F. van G. uit de gemeente Someren zal 3.502.952,43 worden ontnomen. Ook zal hij een werkstraf van 110 uren verrichten.
• Neef T.G.J. van G. uit Nuenen betaalt 1.161.554,90 en doet een werkstraf van 120 uur.
• T.J.W van G. uit Aarle Rixtelbetaalt 1.141.812,- euro en doet een werkstraf van 120 uur.
• De broers F.C.M. van G. en J.T.P. van G. uit Gemert, die voor gezamenlijke rekening een maatschap voeren, zal een strafrechtelijke ontneming ter grootte van € 1.912.931,85 worden gerealiseerd. Ook zal J.T.P. van G. een werkstraf van 120 uren opgelegd krijgen.
• Wegens bijzondere omstandigheden in de persoon gelegen (ziekte en ouderdom) wordt in het geval van F.C.M. van G. volstaan met de ontneming.
• De Broers J.A.M M. en P.J.M M. uit Vessem en Horst aan de Maas betalen samen 1.175.002,55 euro en doen werkstraffen van 120 uur en 60 uur.
• Tuinder W.F.M. G. uit Milheeze betaalt 4.233.826,30 euro en doet een werkstraf van 110 uur.
• A.W.M van A. uit Veghel betaalt 1.965.515,55 en doet een werkstraf van 120 uur.
• Bij de overige acht tuindersbedrijven is het wederrechtelijk verkregen voordeel berekend op in totaal circa 1.100.000. Alles bij elkaar opgeteld gaat het om 25.164.664 euro. Dat wordt aan de staat betaald.

Bron: OM