Bestrijding van georganiseerde criminaliteit is een politiek thema dat nooit kan worden afgerond. Als het begrip actie=reactie ergens geldt, dan is het wel hierbij. Bij elke nieuwe opsporingsmethode gaan criminelen meteen op zoek naar mogelijkheden om die te omzeilen. Dat geldt overigens niet alleen als het gaat om bankovervallen of geweldsdelicten. In de zogenoemde witte boordencriminaliteit is het van hetzelfde laken een pak. Als de boeven de krachten bundelen is er sprake van georganiseerde criminaliteit. Er is het kabinet en de Kamer veel aan gelegen om met name in die categorie tot een betere bestrijding van de misdaad te komen.

Dienst Justis

Een belangrijk middel in de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit is het toezicht op rechtspersonen. Deze worden vaak opgericht als denkmantel voor illegale activiteiten. Sinds 1 juli 2011 gebruikt de overheid daarvoor de Wet controle op rechtspersonen (Wet Cor). Voor het controleren van allerlei gegevens te voorkoming van criminaliteit heeft het ministerie van Veiligheid en Justitie Justis in het leven geroepen.

De Dienst Justis – ook wel aangeduid als de screeningsautoriteit – draagt bij aan een veiligere samenleving door het screenen van personen en organisaties. Justis analyseert informatie uit diverse bronnen en vormt een oordeel over de integriteit van personen en organisaties bij hun deelname aan de samenleving. Onder Justis vallen zaken als het afgeven van Verklaringen omtrent gedrag (VOG) en het Landelijk Bureau Bibob, dat onder meer aanvragen voor vergunningen voor het opzetten van een horeca-onderneming toetst.

Controleren via RADAR

Bij de uitvoering van de Wet Cor maakt Justis gebruik van het ict-systeem RADAR. Dat voert automatisch controles uit als een nieuwe bestuurder voor een B.V. wordt aangemeld. De controle richt zich op een eventueel strafrechtelijke verleden en/of faillissementen. Als daarvoor aanleiding is maakt het systeem een risicomelding om aan te geven dat er een mogelijk risico bestaat op misbruik van de rechtspersoon. Aan het gebruik van de risicomeldingen zijn strenge voorwaarden verbonden. Op verzoek van de Kamer heeft minister Opstelten van Veiligheid en Justitie in een brief van 22 januari aangegeven hoe dit systeem zich sinds de invoering heeft ontwikkeld.

Wet Bibob

Het is dit jaar tien jaar geleden dat de Wet Bibob werd ingevoerd. Gemeenten, provincies en ministeries kunnen de integriteit van houders en/of aanvragers van vergunningen en subsidies toetsen bij het landelijk bureau Bibob. Met een brief van 6 mei heeft minister Opstelten de jaarverslagen over 2012 gestuurd van het landelijk Bureau Bibob en van de kwaliteitscommissie Bibob. Deze commissie is onafhankelijk en rapporteert direct aan de minister. Uit de verslagen blijkt dat bestuurlijke organen die werken met de adviezen van Bureau Bibob tevreden zijn over de verstrekte adviezen. Ook de kwaliteitscommissie rapporteert positief. Punt van aandacht is volgens de minister wel de langere doorlooptijd van adviezen.

Dreigingsbeeld

De brede aanpak van de georganiseerde criminaliteit komt aan de orde in het Nationaal Dreigingsbeeld Georganiseerde Criminaliteit 2012 en de Vierde rapportage op basis van de Monitor Georganiseerde criminaliteit die minister Opstelten in maart naar de Kamer heeft gestuurd. Daarin herhaalt hij zijn doelstelling dat in 2014 een verdubbeling van het aantal aangepakte criminele samenwerkingsverbanden tot 40% gerealiseerd moet zijn. In zijn offensief tegen de georganiseerde criminaliteit zijn de belangrijkste aandachtsgebieden: productie van drugs, mensenhandel, witwassen van crimineel vermogen, zware of georganiseerde fraude, kinderporno, cybercrime en zware milieucriminaliteit.

De landelijke, regionale en lokale inspanningen richten zich op het verslechteren van het criminele ondernemersklimaat voor de betreffende vormen van georganiseerde misdaad. Daarbij is een geïntegreerde aanpak door alle betrokken instanties van belang, Ook intensivering van samenwerking met andere landen staat hoog op de agenda, waarbij extra aandacht uitgaat naar de financiële aanpak van criminaliteit.

Vergaderingen

Op woensdag 29 mei van 10.30 tot 13.30 uur heeft de commissie voor Veiligheid en Justitie een algemeen overleg gehouden over georganiseerde criminaliteit en financieel-economische criminaliteit. Namens het kabinet was minister Opstelten van Veiligheid en Justitie aanwezig.

Bron: Tweede Kamer