FIU publiceert Jaaroverzicht 2011
/Op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) zijn diverse instellingen bij wet verplicht om ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU-Nederland. Vorige week heeft de FIU het Jaaroverzicht 2011 gepubliceerd.
Samenvatting
“De FIU-Nederland heeft in 2011 veel energie gestoken in het vernieuwen, onderhouden en versterken van de relaties die zij heeft in het totale spectrum waarin zij werkt. Zo heeft zij een aantal relatiedagen georganiseerd, presentaties gehouden en informatiebladen geproduceerd voor meldende instellingen. Hierbij is in 2011 niet alleen aandacht geschonken aan het informeren over wat de FIU-Nederland is en wat zij doet, maar ook aan wat verwacht wordt van de meldende instellingen wanneer het gaat om het melden van ongebruikelijke transacties. Ook heeft de overgang naar het nieuwe ICT-systeem, waardoor de manier van melden is veranderd, de nodige aandacht gekregen in de contacten met de meldende instellingen en toezichthouders.
De samenwerking met de opsporingsinstanties heeft ook in 2011 gezorgd voor een aantal aansprekende resultaten en verdieping en verbreding van de samenwerking. In het hoofdstuk Casuïstiek kunt u een aantal voorbeelden lezen van deze samenwerking.
Op het gebied van terrorismefinanciering en proliferatie, heeft de FIU-Nederland in 2011 weer verder gebouwd aan haar kennis- en informatiepositie. Via strategische studies heeft de FIU-Nederland in 2011 meer zicht proberen te krijgen op geldstromen die te relateren zijn aan geografische instabiele gebieden en/of conflict gebieden, waaronder de Hoorn van Afrika.
De FIU-Nederland is aangewezen als het meldpunt voor proliferatiefinanciering binnen Nederland. Ondanks het gebrek aan specifieke meldingen hierover in 2011, heeft de FIU-Nederland op basis van eigen onderzoek in een aantal gevallen informatie verstrekt aan de unit Contraproliferatie van de AIVD. Sinds eind november 2011 is de FIU-Nederland voor Nederland ook het zogenaamde national single point of contact voor het Terrorist Financing Tracking Program.
In mei 2011 is de FIU-Nederland overgestapt naar een nieuwe ICT-applicatie, GoAML. Deze overstap heeft nogal impact gehad op de manier van werken binnen de FIU-Nederland, omdat deze applicatie het basissysteem vormt waarmee de FIU werkt. Als gevolg van het nog ontbreken van een analyse en rapportage omgeving binnen GoAML, is de FIU-Nederland in de tweede helft van 2011 sterk beperkt in haar mogelijkheden. Hierdoor heeft zij niet alle gestelde doelen met betrekking tot onderzoek en ontwikkeling kunnen behalen in 2011 en heeft ook het uitbrengen van het jaaroverzicht langer dan gewenst op zich laten wachten.
Het internationale karakter van witwassen en terrorismefinanciering maakt de internationale component van het werk van de FIU-Nederland erg belangrijk. Zowel op operationeel als beleidsmatig vlak heeft de FIU-Nederland daarom in 2011 inzet geleverd op dit terrein.
Operationeel zijn de al langer lopende internationale projecten voortgezet en werd er informatie uitgewisseld via de kanalen van FIU.Net en het Egmont Secure Web. Op meer beleidsmatig terrein vormde de evaluatie van Nederland door de FATF een belangrijk moment in 2011. Alhoewel Nederland een voldoende scoorde, waren er ook kritiekpunten, ook voor de FIU-Nederland. Er worden door de FIU-Nederland diverse acties ondernomen om deze kritiekpunten om te buigen.
Vanuit de FIU-Nederland is in 2011 deelgenomen aan de diverse internationale overlegstructuren zoals de Egmont Group, FATF en het EU FIU Platform. Tevens heeft in 2011 het derde Koninkrijksseminar plaatsgevonden, ditmaal op Aruba, dat gericht is op bevordering en verbetering van de samenwerking tussen de meldpunten binnen het Koninkrijk.
2011 markeert het eerste volledige jaar waarin de FIU-Nederland het meldpunt is voor de meldende instellingen in Caribisch Nederland (Bonaire, St. Eustatius en Saba). Er is in 2011 geïnvesteerd in het opbouwen en verstevigen van de relaties met meldende instellingen op deze eilanden. Ook deze meldende instellingen zijn in 2011 overgestapt naar het melden via het nieuwe ICT-systeem GoAML.
Mede ingegeven door de vorming van de Nationale Politie en de evaluatie door de FATF, heeft de FIU-Nederland in 2011 kritisch gekeken naar haar eigen positionering. Uitgangspunt hierbij is dat haar onafhankelijke positie wordt versterkt, waarbij vergroting van de effectiviteit een belangrijke voorwaarde is. Naar verwachting zal in 2012 duidelijk worden op welke wijze de FIU-Nederland gepositioneerd zal worden.
Kengetallen
De overgang naar GoAML heeft ook invloed op de kengetallen die de FIU-Nederland jaarlijks produceert. Er is sprake van een zogenaamde trendbreuk, waardoor de kengetallen uit dit jaaroverzicht niet één op één kunnen worden vergeleken met andere jaren. Om deze overgang duidelijk weer te geven, is er voor gekozen om in dit jaaroverzicht voor het jaar 2010 zowel de kengetallen op basis van het oude systeem (MOTION), als op basis van het nieuwe systeem (GoAML) weer te geven.
Door het nog ontbreken van de analyse en rapportage omgeving is het niet mogelijk geweest om goede trendanalyses uit te voeren op de kengetallen. Hierdoor is de toelichting bij de kengetallen veelal minder diepgaand van aard dan in andere jaren.
In 2011 zijn er minder meldingen ontvangen dan in 2010, een daling van 15%. Deze daling wordt met name veroorzaakt door het lagere aantal money transfers dat is gemeld. Deze daling in gemelde money transfers is te verklaren door drie geldtransactiekantoren die in 2010 meer meldingen hebben gedaan dan voor hen gebruikelijk was.
Ook het aantal verdachte transacties is in 2011 lager dan in 2010, 23%. Deze daling is, voor de nietmoney transfer transacties, te verklaren door een forse terugloop in het aantal VROS-matches.
De FIU-Nederland onderzoekt nog wat hiervan de oorzaak kan zijn.”