Nader onderzoek naar progressief boetestelsel verkeer

De verkeersveiligheid kan mogelijk verbeteren met een progressief boetestelsel. Hierbij krijgen hardrijders een hogere boete naarmate ze vaker de fout in gaan. Er is daarom aanleiding om de mogelijkheden voor een progressief boetestelsel verder te verkennen. Minister Blok van Veiligheid en Justitie vraagt de organisaties in de keten - het Openbaar Ministerie (OM), het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), de politie en de rechtspraak - een uitvoeringstoets te doen naar de uitvoerbaarheid, haalbaarheid en handhaafbaarheid van een progressief boetestelsel binnen de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv).

Dat schrijft minister Blok vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Er zijn twee scenario’s onderzocht voor een progressief boetestelsel. Hiervoor heeft de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en documentatiecentrum (WODC) onderzoek gedaan naar het effect op de verkeersveiligheid van hogere boetes voor snelheidsovertredingen als automobilisten vaker de fout in gaan.

Het SWOV heeft alleen gekeken naar snelheidsovertredingen die vallen onder de Wahv. Hieruit blijkt dat een hogere boete voor hardrijders die vaker in de fout gaan, kan leiden tot naar schatting jaarlijks 5% (30) minder verkeersdoden en tot 2% (400) minder ernstige verkeersgewonden. Deze effecten zijn gebaseerd op aannames over verbanden tussen gedrag, boetehoogte en de verkeersveiligheid. Het gedragseffect voor veelplegers en zware overtreders is onzeker.

Uitvoerbaarheid

Daarnaast is een impactanalyse gedaan, waaruit blijkt dat het inbouwen van een progressief stelsel in de Wahv aanzienlijke lasten met zich meebrengt voor de betrokken partijen in de keten. In de huidige Wahv worden verkeersovertredingen administratiefrechtelijk met een standaard boete afgedaan en er wordt geen rekening gehouden met recidive, ofwel of een weggebruiker eerder overtredingen heeft begaan. In een progressief boetestelsel wordt juist wel rekening gehouden met recidive en worden weggebruikers hoger beboet naarmate ze vaker de fout in gaan.

Bovendien wordt in de Wahv het merendeel van de boetes op basis van kentekenaansprakelijkheid afgedaan. Dat betekent dat ook bij een progressief stelsel in de Wahv de kentekenhouder de hogere boetes zal krijgen en niet per definitie de bestuurder.

Om tot weloverwogen besluitvorming te komen, is volgens minister Blok een uitvoeringstoets van de ketenpartners noodzakelijk. Het is volgens hem van belang dat het OM, het CJIB, de politie en de rechtspraak eerst de uitvoerbaarheid, haalbaarheid en handhaafbaarheid in kaart brengen. Over de uitkomsten van de uitvoeringstoets wordt de Kamer geïnformeerd.

Documenten

• Progressief boetestelsel, Kamerbrief 20-06-2017
   
• Bijlage Progressief boetestelsel en verkeersveiligheid
   
• Bijlage Factsheet ex ante impactanalyse Progressief boetestelsel