Nieuw Protocol Raadsman bij politieverhoor in werking
/Om de rol van advocaten bij een politieverhoor helder te maken, heeft de Nederlandse Orde van Advocaten een protocol opgesteld. In deze ‘best practice’ staan alle uitgangspunten geformuleerd waaraan advocaten zich houden als zij een verdachte bijstaan voor of tijdens een verhoor. Verdachten maar ook politie en justitie weten zo precies wat ze mogen verwachten van de advocaat tijdens een politieverhoor.
Aanleiding voor het protocol is Straatsburgse jurisprudentie waaruit blijkt dat advocaten vaker en actiever rechtsbijstand mogen verlenen voorafgaand aan en tijdens een politieverhoor. Dit is tot op heden nog niet is omgezet naar Nederlandse wetgeving, maar de Orde vindt dat er wel reeds rekening mee moet worden gehouden.
In het nieuwe protocol staat dat de advocaat alles mag doen om de belangen van zijn cliënt goed te behartigen. Hij doet dat uiteraard zorgvuldig en professioneel, zonder het vertrouwen in de advocatuur te schaden.
Wat kan er concreet van de advocaat worden verwacht tijdens een verhoor? Hij verleent rechtsbijstand aan zijn cliënt en hij ziet erop toe dat het verhoor eerlijk verloopt. Hij respecteert dat de verhorende ambtenaar de leiding heeft tijdens het verhoor en stelt zich dus in beginsel terughoudend op. Maar hij mag naast zijn cliënt zitten, een ‘time out’ vragen en ingrijpen, opmerkingen maken of verzoeken doen als daar aanleiding voor is. Ook kan hij aan de verhorende ambtenaar voorstellen een vraag anders te formuleren en zijn cliënt adviseren niet te antwoorden.
De advocaat let er bij een verhoor vooral op dat de verdachte de keuzevrijheid heeft om een verklaring af te leggen, te antwoorden of te zwijgen en zichzelf niet te belasten. Ook let hij erop dat zijn cliënt correct wordt behandeld en dat het verhoor rechtmatig verloopt.
De advocaat helpt zijn cliënt door hem goed te informeren over het verloop van het strafproces en over al zijn rechten en bevoegdheden. Hij zorgt ervoor dat hij zo snel als mogelijk bij de verdachte aanwezig is, zodat die niet te lang op rechtsbijstand hoeft te wachten.
Bij een mogelijk belangenconflict moet de advocaat ervoor zorgen dat er onmiddellijk een vervangenderaadsman wordt gewaarschuwd. Na afloop van het verhoor moet de advocaat het proces-verbaal met zijn cliënt doornemen en ervoor zorgen dat de nodige aanvullingen of wijzigingen worden aangebracht zodat het uiteindelijke proces-verbaal een juiste weergave is van het verhoor.
Checklist
Voor het politieverhoor is door de Orde een checklist beschikbaar gesteld. Deze dient als een praktisch hulpmiddel. De checklist wordt beschikbaar gesteld aan alle advocaten.
Bron: NOvA
