Rechtbank Amsterdam 31 juli 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:3776

Poolse rechtbanken zijn niet langer onafhankelijk ten opzichte van de Poolse regering en het Poolse parlement. Tot die conclusie komt de Internationale Rechtshulpkamer (IRK) van de rechtbank Amsterdam in een zaak over de overlevering van een Poolse verdachte. De IRK wil nu van het Hof van Justitie van de Europese Unie weten of dit betekent dat de overlevering van verdachten aan Polen inderdaad moet worden stopgezet.

Poolse rechtsstaat onder druk

Sinds 2017 is de onafhankelijkheid van Poolse rechtbanken en daardoor het recht op een eerlijk proces steeds meer onder druk komen te staan. Er is onder andere sprake van politieke inmenging in de benoemingen en overplaatsingen van (vice-)presidenten bij rechterlijke instanties en van rechters. Eind 2019 is daar ook nog nieuwe wetgeving bijgekomen op het gebied van tuchtrecht voor rechters. Al deze ontwikkelingen bij elkaar tasten de onafhankelijkheid van Poolse gerechten zo ernstig aan, dat zij volgens de IRK nu niet meer onafhankelijk kunnen zijn ten opzichte van de Poolse regering en het Poolse parlement.

Prejudiciële vragen

Onder meer vanwege de mogelijk verstrekkende gevolgen van deze conclusie, stelt de IRK naar aanleiding van deze nieuwe ontwikkelingen prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie over de uitleg van het EU-recht in dergelijke omstandigheden. Die vragen komen erop neer dat de IRK wil weten of zij de overlevering van een verdachte aan een lidstaat van de EU inderdaad moet weigeren, wanneer de rechtbanken van die lidstaat niet meer onafhankelijk kunnen functioneren. Het is de eerste keer dat het Hof deze vragen krijgt voorgelegd. De IRK verzoekt het Hof de vragen met spoed te behandelen. De opgeëiste persoon bevindt zich namelijk in overleveringsdetentie en er kan in zijn zaak geen beslissing worden genomen voordat de prejudiciële vragen zijn beantwoord.

Drugshandel

De Poolse autoriteiten willen dat de man aan Polen wordt overgeleverd om hem daar strafrechtelijk te kunnen vervolgen. Hij wordt ervan verdacht samen met anderen in Nederland circa 200 kilo soft- en harddrugs te hebben gekocht en deze in Polen te hebben ingevoerd.

Lees hier de volledige uitspraak.