Het Openbaar Ministerie (OM) is een strafrechtelijk onderzoek gestart om de bronnen van Nieuwsuur in de WODC-affaire te achterhalen. Het onderzoek volgt na aangifte door het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Het ministerie wil de persoon of personen die vertrouwelijke informatie hebben gelekt in deze affaire vervolgen, omdat het een schending van het ambtsgeheim zou zijn.

De affaire draait om ambtenaren die druk uitoefenden op onderzoekers van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC), dat weliswaar onafhankelijk is, maar ook onderdeel is van het ministerie.

Nieuwsuur onthulde dit eind 2017 op basis van bronnen. Centraal stond een interne klacht van WODC-onderzoeker Marianne van Ooyen. Zij had al meerdere malen haar beklag gedaan bij de ambtelijke top van het ministerie. Pas na een brief aan het televisieprogramma kwam de affaire aan het licht.

Grapperhaus: 'Geen enkel onderzoek naar wie dat zou zijn geweest'

In januari vorig jaar zei minister van Justitie Ferd Grapperhaus nog expliciet tegen de Tweede Kamer dat hij niet op zoek was naar de bronnen van Nieuwsuur, schrijft de NOS.

"Ik kan u verzekeren dat er ook geen enkel onderzoek is gedaan naar wie dat verder zou zijn geweest. Dat is in ieder geval ook niet de cultuur die ik voorsta, dat wil ik hier hardop zeggen", zei Grapperhaus destijds.

Minister: Lekken van informatie ondermijnt onderling vertrouwen

Minister Grapperhaus laat donderdag weten dat medewerkers klaagden dat stukken van hen waren gelekt. Zij voelen zich daardoor niet veilig. En als werkgever trekt hij zich dat aan, zo zegt de bewindsman.

Grapperhaus stelt dat het lekken van informatie dan ook het onderlinge vertrouwen ondermijnt. Hij benadrukt dat in de aangifte uitdrukkelijk is vermeld dat het lekken zonder medeweten van klokkenluider en WODC-medewerker Van Ooyen is gebeurd.

WODC minder afhankelijk van ministerie

Grapperhaus liet afgelopen januari weten dat het onderzoekscentrum minder afhankelijk wordt van het ministerie. Zo zal het WODC verhuizen uit het gebouw waar Justitie gevestigd is en worden er nieuwe functionarissen aangesteld.

De minister nam dit besluit naar aanleiding van een rapport van een onderzoekscommissie over de onafhankelijkheid en functioneren van het centrum. Volgens de commissie had de klokkenluider gelijk; het ministerie oefende "ongewenste invloed" uit op onderzoekers.

Grapperhaus had zelf drie commissies ingesteld om onderzoek te doen naar de affaire. Twee andere commissies kwamen eerder al met een scherp oordeel. "De drie rapporten in samenhang bezien schetsen een kritisch beeld", erkende de minister.