Volkswagen sjoemelde jarenlang met de uitstoot van dieselauto’s. Op dinsdag 12 april 2016 debatteerde de Kamer over de aanpak van fraude met de uitstoot van motorvoertuigen. Hiervoor kwamen minister Schultz (Infrastructuur en Milieu), staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) en staatssecretaris Wiebes (Financiën) naar de Kamer.

Eind 2015 maakte de Amerikaanse milieudienst EPA bekend dat software in Volkswagens ervoor zorgde dat de uitstoot van stikstofoxide bij tests voor de typegoedkeuring veel lager uitviel dan in de praktijk. Er is zes jaar lang gesjoemeld, en niet alleen bij Volkswagen, constateert Hoogland (PvdA). Milieu en gezondheid waren ondergeschikt, concludeert Dik (ChristenUnie). Van Veldhoven (D66) vraagt waarom er niet eerder is opgetreden. TNO was op de hoogte van de verschillen tussen uitstoot in de test en in de praktijk en heeft deze ook aangekaart in Brussel, reageert Dijksma, maar het bleek moeilijk om via onderzoek een "smoking gun" te vinden.

ER KOMT EEN EUROPESE RDE-TEST

De Europese Commissie voert vanaf 2017 de zogenaamde RDE-test (Real Driving Emissions) in, waarmee getest wordt op de stikstofemissie onder werkelijke rijomstandigheden. Dijksma is blij met deze vooruitgang, maar betreurt het dat de test pas in 2021 voor alle auto's wordt ingevoerd: het had sneller gemoeten en strenger gekund. Maar Visser (VVD) is tevreden dat testmethode en praktijk dichter bij elkaar komen. De RDE-test is volgens Schultz een nationale kwestie, maar nationale diensten, zoals de Nederlandse Rijksdienst voor het Wegverkeer, kunnen bezwaar maken tegen een goedkeuring door een dienst uit een ander land.

VOLKSWAGEN MOET SOFTWARE AANPASSEN

Smaling (SP) vindt het onbegrijpelijk dat Openbaar Ministerie en Autoriteit Consument & Markt in de dieseluitstootkwestie niet gekozen hebben voor vervolging. Bij deze organisaties zijn geen feiten of omstandigheden bekend op grond waarvan strafrechtelijk onderzoek kon worden ingesteld, reageert Dijksma. Zij wijst erop dat de Europese regels ruimte boden voor de praktijken van autofabrikanten. Alleen Volkswagen heeft verboden software in de auto's aangebracht. Die software zal worden verwijderd, aldus Dijksma. Madlener (PVV) wil voorkomen dat daardoor de prestaties van de auto's zullen afnemen. Dat wordt door Volkswagen ontkend, antwoordt Schultz. Het verbaast Geurts (CDA) dat dat gecontroleerd zal worden door de Duitse keuringsinstantie, die eerder de auto's goedkeurde.

BELANG VAN TRANSPARANTIE WORDT GEDEELD

Van Veldhoven, Hoogland en Van Tongeren (GroenLinks) bepleiten openheid en transparantie rond de software in auto's. Schultz erkent het belang van meer openheid over software en broncodes, ook met het oog op de verkeersveiligheid. Maar volledige openheid zal volgens haar vermoedelijk stuiten op problemen met het intellectueel eigendom. Ook Dijksma zegt dat "transparantie onze vriend is". Zij zal in Europa pleiten voor openbaarheid van de RDE-testresultaten, ook opdat consumenten bij hun keuze voor een auto een echt goede vergelijking kunnen maken.

De Kamer stemt op 19 april over de bij het debat ingediende moties.