De rechtbank Limburg heeft op 10 november 2016 vier veroordelingen uitgesproken wegens de misstanden binnen de champignonkwekerij Prime Champ Production B.V. in de periode van juli 2009 tot en met augustus 2012. De onderneming en haar directeur zijn veroordeeld wegens de arbeidsuitbuiting van 6 Poolse champignonpluksters en het vervalsen van salarisspecificaties en delen van de bedrijfsadministratie. De rechtbank heeft ook een andere financieel leidinggevende en een door het bedrijf ingehuurde ICT’er veroordeeld voor de valsheid in geschrift.

Drie andere medewerkers, zonder leidinggevende taken, zijn door de rechtbankvrijgesproken van de arbeidsuitbuiting.

Geen keuzevrijheid

Door ‘Prime Champ’ werden Poolse pluksters per bus naar Nederland vervoerd. Direct na aankomst moesten zij een arbeidscontract tekenen. In dit contract werd hen voorgespiegeld dat zij het minimumloon zouden verdienen. Ook werd daarin bepaald dat ‘Prime Champ’ huisvesting en een dagelijkse warme maaltijd zou regelen. Voor de Poolse pluksters bestond er echter geen vrijheid om van dit ‘arrangement’ af te wijken. Aanvragen daartoe werden meestal door de directeur afgewezen. Ook bleek dat de Poolse pluksters zeer lange werkdagenen -weken hadden, met heel weinig vrije dagen tussendoor. Voor hen stond het einde van de werkdag nooit vast. Overwerk konden zij feitelijk niet weigeren. Op het vroegtijdig beëindigen van het arbeidscontract stond een boete gesteld. Door de combinatie van dit ‘arrangement’ en de zeer lange werkdagen kwamen de Poolse pluksters in een isolement terecht. Er was geen ruimte voor vrijetijdsbesteding. Daarbij komt dat de Poolse pluksters een pluknorm moesten behalen om het minimumloon te verdienen. Door de hoogte van deze pluknorm was dit voor het merendeel van de pluksters niet mogelijk.

Afroming arbeidsuren

Vanaf 2010 werd het salaris dat de Poolse pluksters verdienden ook nog eens afgeroomd door een aantal modules in het tijdregistratiesysteem van ‘Prime Champ’. Niet alleen werd er teveel pauzetijd geregistreerd, maar ook werden de gewerkte uren zeer regelmatig met een percentage van 10 tot 15% gekort. Deze gemanipuleerde arbeidsuren werden door ‘Prime Champ’ aan een extern bedrijf verstrekt, zodat de door dit bedrijf gemaakte salarisspecificaties vals waren. Ook waren delen van de bedrijfsadministratie vals door het gebruik van de afroommodules.

Uitbuiting

Door de formulering van de tenlastelegging kan de rechtbank maar van een kleine groep Poolse pluksters, en dus niet over alle Poolse medewerkers van ‘Prime Champ’, beoordelen of ze zijn uitgebuit. Van 6 Poolse pluksters acht de rechtbank bewezen dat zij door Prime Champ Production B.V. (samen met een andere onderneming uit de ‘Prime Champ’-groep) zijn uitgebuit, terwijl de directeur daaraan feitelijk leiding heeft gegeven.

Valsheid in geschrift

De rechtbank acht ook bewezen dat Prime Champ Production B.V. en de financieel leidinggevende (samen met een andere onderneming uit de ‘Prime Champ’-groep) valsheid in geschrifte heeft gepleegd, terwijl de directeur daaraan feitelijk leiding heeft gegeven. De rechtbank acht de ICT’er medeplichtig daaraan. Hij heeft de afroommodules en het tijdregistratiesysteem weliswaar ontwikkeld en wist waarvoor ze zouden worden gebruikt, maar heeft deze niet zelf gebruikt.

Wapens

De rechtbank acht ten slotte bewezen dat de directeur in zijn woning een aantal wapens en munitie voorhanden heeft gehad.

Straffen

De rechtbank heeft aan de directeur van ‘Prime Champ’ een gevangenisstraf van 24 maanden opgelegd en aan de onderneming Prime Champ Production B.V. een geldboete van € 75.000,-.
Aan de financieel leidinggevende heeft de rechtbank een gevangenisstraf van 6 maanden opgelegd en aan de ICT’er een taakstraf van 100 uren. De straffen zijn lager dan de door de officier van justitie gevorderde straffen, omdat de rechtbank de uitbuiting van een kleinere groep Poolse pluksters bewezen acht dan de officier van justitie. Bovendien heeft de rechtbank rekening gehouden met de lange duur van de strafzaak.