Boete van EUR 200.000 geëist voor arbeidsongeval

Het Functioneel Parket heeft op maandag 18 april in de rechtbank in Middelburg een boete van in totaal 200.000 euro geëist tegen zowel Uhde Gmbh als Hertel Gmbh, omdat zij volgens het Openbaar Ministerie onvoldoende hebben gedaan om een arbeidsongeval te voorkomen. Twee werknemers kwamen in april 2011 om het leven bij laswerkzaamheden met formeergas aan een tank op een bedrijventerrein in Sluiskil: “Als werkgever heb je de verplichting om zorg te dragen voor een zo veilig mogelijke werkomgeving en daarin zijn Uhde en Hertel niet geslaagd. Dat reken ik beide bedrijven aan.” zei de officier op zitting. Uit het onderzoek door de Politie en Inspectie SZW blijkt dat de twee werknemers zijn omgekomen doordat de tank waaraan zij de laswerkzaamheden moesten uitvoeren, was volgelopen met formeergas. Dat gas zorgt ervoor dat er onvoldoende zuurstof in de ruimte is. Het bedrijf in Sluiskil had voor een in aanbouw zijnde installatie de aannemers Uhde en Hertel ingehuurd voor werkzaamheden aan een tank, die op hun beurt weer werknemers van Bosnisch bedrijf inhuurden. De ingehuurde werknemers van dat bedrijf hadden geen eigen veiligheidskundige en waren dus afhankelijk van de veiligheidskundigen van Uhde en Hertel. Die gaven de veiligheidsinstructies in het Duits, een taal die de werknemers onvoldoende beheersten.

Daarnaast hadden de veiligheidskundigen de risico’s in kaart moeten brengen van het formeergas waar de twee werknemers mee werkten in een besloten ruimte. Dat zou niet op een goede manier in kaart zijn gebracht, waardoor men niet bedacht was op de gevaren en risico’s van het werken met het gas. “Door zo te werken kan aan Uhde en Hertel de dood van deze twee medewerkers verweten worden. Zij waren verantwoordelijk voor de veiligheid van de door hen ingehuurde werknemers” zei de officier van justitieop zitting.

Veiligheidscultuur onvoldoende

Het was niet de eerste keer dat de veiligheidsvoorschriften onvoldoende nageleefd werden, zo blijkt uit het onderzoek. Er zou sprake zijn geweest van een gebrekkige organisatiestructuur en onvoldoende controle op naleving van veiligheidsvoorschriften: “Veiligheidskundigen waren afhankelijk van de informatie die er bij de aanvraag van de werkvergunning werd ingevuld.

De enige manier om na te gaan wat er feitelijk gebeurde, was door te gaan kijken en dat werd niet of nauwelijks gedaan” zei de officier op zitting. Ze somde nog meer voorbeelden op: “De werkvergunningen waren bedoeld voor een situatie van een in bedrijf zijnde installatie en niet voor een in aanbouw zijnde installatie. De werkvergunningen niet toegesneden op deze situatie hetgeen voor verwarring en onduidelijkheid zorgde. Daarnaast was er wel iemand die veiligheidsinstructies vertaalde voor werknemers, maar er werd niet gecontroleerd of de werknemers de instructies wel begrepen hadden.” Er werd ook niet gevraagd naar het gebruik van hulpgassen bij het lassen, wat wel had moeten gebeuren, aldus het OM.

De gevaren van het gebruik van (hulp) gassen zoals formeergas bij het lassen zijn bij de bouw van de installatie onvoldoende onderkend. De risico's zijn onderschat met de gevolgen van dien. De hulpdiensten die na het arbeidsongeval ter plaatse kwamen waren onvoldoende op de hoogte van waar de slachtoffers zich bevonden. Er was geen veiligheidskundige meer aanwezig.

De hulpdiensten zijn ook niet gewaarschuwd voor de mogelijke aanwezigheid van het (explosieve) gas. “Het niet de vraag of het mis zou gaan, het was alleen de vraag wanneer het mis zou gaan” zei de officier: “Als je welbewust en weloverwogen een onveilige werkomgeving creëert doordat je de van toepassing zijnde regels met voeten treedt en bovendien structureel en over een langere periode, dan kan je verwachten dat het fout gaat. Ze hadden kunnen weten dat door zo te werken op enig moment iemand schade zou oplopen.

Dat risico hebben ze welbewust gecreëerd en aanvaard en derhalve daarmee de eventuele gevolgen ook op de koop toe genomen.” De officier van justitie noemde het op zitting een ernstig misdrijf: “De werknemer bevindt zich in een afhankelijk positie en heeft behalve het nemen van ontslag niet zo heel veel opties om uit te kiezen.

Als werknemer ben je betrekkelijk weerloos en overgeleverd aan je bazen.” Mede daarom vindt de officier van justitie een boete van in totaal 200.000 euro passend.

De rechtbank doet op 6 juni uitspraak.

Bron: OM

'Asbest op het dak? Het verbod, de handhaving en de subsidiemogelijkheden'

Per jaar worden ongeveer 4 miljoen m² asbesthoudende daken verwijderd. Indien dit tempo wordt aangehouden, zijn alle asbesthoudende daken verwijderd in 2044. Dit gaat de staatssecretaris niet snel genoeg. Vanwege de – met de ouderdom van asbestdaken – toenemende gezondheidsrisico’s is besloten tot invoering van een verbod per 2024. Om deze doelstelling te kunnen behalen, is niet alleen het verbod in het vooruitzicht gesteld. De staatssecretaris heeft in de wijziging van het Avb 2005 ook een bepaling opgenomen waarmee wordt benadrukt dat gemeenten hun huidige handhavingsbevoegdheden moeten blijven inzetten. In deze bijdrage worden, na een korte weergave van de wijziging van het Avb 2005, de huidige handhavingsbevoegdheden van gemeenten worden geschetst. Voorts worden de subsidiemogelijkheden besproken voor de verwijdering van asbesthoudende dakbedekking.

Lees verder:

• Asbest op het dak? Het verbod, de handhaving en de subsidiemogelijkheden door P.J.G Goumans & P.W.H. Herder in Tijdschrift voor Agrarisch Recht nr. 2, 2016

50.000 euro boete voor Enrichment Technology Almelo na dood medewerkers

Rechtbank Overijssel 7 maart 2016, ECLI:NL:RBOVE:2016:755

Enrichment Technology Nederland (ETNL) in Almelo krijgt een boete opgelegd van 50.000 euro na een bedrijfsongeval als gevolg waarvan twee medewerkers overleden. De twee mannen stikten bij het schoonmaken van een oven. Het bedrijf ontwikkelt onder meer installaties om uranium te verrijken voor kerncentrales.

Vooraf onderzoek oven vereist

ETNL verzaakte haar zorgplicht toen de twee mannen een zogenaamde Ipsen-oven gingen schoonmaken. De oven had van te voren moeten worden onderzocht, omdat het risico groot was dat die ruimte het verstikkende en levensgevaarlijke gas Argon bevatte. Het bedrijf schoot te kort in haar zorgplicht en hierdoor zijn de twee medewerkers overleden.

Potentieel gevaar

De rechtbank vindt dit zeer ernstig en rekent het ETNL aan dat zij niet de verantwoordelijkheid heeft genomen die zij voor haar medewerkers had. Vooral omdat ETNL eerder is geconfronteerd met een dodelijk ongeval. Het bedrijf was daarom op de hoogte van het belang van zeer zorgvuldige veiligheidsvoorzieningen, vanwege de potentiële gevaren die de werkzaamheden binnen zo’n bedrijf met zich brengen.

Prijzenswaardig

Daar tegenover staat dat het bedrijf na het noodlottige ongeval door invoering van een breed scala aan maatregelen getracht heeft de veiligheidsvoorzieningen naar het hoogst mogelijke niveau te tillen. Daarnaast acht de rechtbank het prijzenswaardig hoe ETNL de nabestaanden in de nasleep van het ongeval heeft bijgestaan.

Lees hier de volledige uitspraak.

'Nieuw Arboboetebeleid: de introductie van nieuwe matigingsgronden voor het bepalen van de hoogte van Arboboetes'

Op 18 december 2015 is de wijziging van de Beleidsregel boeteoplegging Arbeidsomstandighedenwetgeving (“nieuwe Arboboetebeleid”) in werking getreden. In het nieuwe Arboboetebeleid heeft de minister van SZW vier afzonderlijke matigingsgronden geïntroduceerd. Deze matigingsgronden worden betrokken bij het bepalen van de hoogte van boetes die de minister oplegt voor overtredingen op grond van de Arbeidsomstandighedenwetgeving. Dit nieuwe Arboboetebeleid is het gevolg van de uitspraak van 6 mei 2015 waarin de Afdeling het oude boetebeleid onredelijk achtte. In voornoemde uitspraak zette de Afdeling een streep door het tot dan toe geldende boetebeleid. De Afdeling oordeelde in die uitspraak dat het op cumulatieve wijze toepassen van matigingsgronden onredelijk was. Naar aanleiding van die uitspraak schrapte de minister van SZW op 3 september 2015  het cumulatieve matigingssysteem in het oude boetebeleid. Vanaf dat moment bleef het onduidelijk hoe en op welke wijze de hoogte van Arboboetes zou worden bepaald. Het nieuwe Arboboetebeleid geeft dat inzicht wel.

Lees verder:

• Nieuw Arboboetebeleid: de introductie van nieuwe matigingsgronden voor het bepalen van de hoogte van Arboboetes, Stibbeblog
• Wijziging van de Beleidsregel boeteoplegging Arbeidsomstandighedenwetgeving (“nieuwe Arboboetebeleid”)

Bedrijfsongeval: Kraanmachinist veroordeeld tot werkstraf wegens dood door schuld

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 24 december 2015, ECLI:NL:RBZWB:2015:8580 Op 25 november 2013 heeft zich een tragisch en noodlottig ongeval voorgedaan bij de bouw van een woning te Axel. Een kalkzandsteenblok van rond de 200 kilo is tijdens het hijsen losgeraakt uit een steenklem en op het slachtoffer, die op de verdiepingsvloer van de in aanbouw zijnde woning zijn werkzaamheden aan het uitvoeren was, terecht gekomen. Het slachtoffer is ter plaatse overleden aan zijn opgelopen letsel.

Dit bedrijfsongeval had voorkomen kunnen worden als verdachte de nodige veiligheidsmaatregelen in acht had genomen, te weten het (laten) bevestigen van het beveiligingsnet onder de last als beveiliging tegen uitvallen van last bij de hijsbeweging, of had afgezien van het hijsen van de last, omdat medewerkers op de grond weigerden het beveiligingsnet te bevestigen.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het ten laste gelegde feit, nu het niet hanteren van de veiligheidsvoorschriften van wezenlijke betekenis is geweest voor het ontstaan van het ongeluk. Verdachte wist dat hij bij hijsen van last het beveiligingsnet moest gebruiken, maar heeft dit achterwege gelaten. Bovendien heeft hij de last boven de verdiepingsvloer gehesen waar personen aan het werk waren zonder hen voorafgaand instructies te geven. Verdachte moest anders handelen en kon dat ook. Daardoor heeft hij aanmerkelijke schuld aan het ongeval.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft zich voor wat betreft het eerste gedeelte van de tenlastelegging, het hijsen van last zonder beveiligingsnet, gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank. Voor wat betreft het tweede gedeelte, het hijsen van een last boven een persoon, ontbreekt het bewijs. Getuige 1 heeft, net als verdachte, verklaard dat de last stil hing waarna het slachtoffer zich er onder heeft begeven.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank concludeert dat verdachte een last van zes kalkzandsteenblokken heeft gehesen zonder gebruik te maken van de onder de stenenklem aanwezige uitvalbescherming, te weten een beveiligingsnet, waarna één van de blokken uit de stenenklem is gevallen en op het slachtoffer terecht is gekomen, waardoor deze is overleden. Voor de rechtbank staat vast dat het noodlottige ongeval voorkomen had kunnen worden indien het beveiligingsnet was gebruikt.

Dit is één van de veiligheidsvoorschriften die in acht moeten worden genomen en verdachte wist dat ook. Dat meerdere personen verweten kan worden dat zij het beveiligingsnet niet hebben bevestigd is in dit verband van ondergeschikt belang.

Naar het oordeel van de rechtbank had verdachte, die verantwoordelijk was voor het hijsen, anders moeten en kunnen handelen en is sprake geweest van een aanmerkelijke mate van verwijtbare onvoorzichtigheid, onachtzaamheid en nalatigheid zijnerzijds. De rechtbank acht het aan verdachte ten laste gelegde feit (‘dood door schuld’) dan ook wettig en overtuigend bewezen. De rechtbank acht niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de last ook boven een persoon heeft gehesen nu, gelet op de verklaring van verdachte en de getuige 1, niet kan worden uitgesloten dat het slachtoffer onder de stil hangende last is gaan staan. Zij zal verdachte dan ook van dat onderdeel van de tenlastelegging vrijspreken.

Bewezenverklaring

Dood door schuld.

Strafoplegging

Werkstraf van 100 uur.

Verdachte droeg, als kraanmachinist op een bouwplaats, tijdens het hijsen van een last een verantwoordelijkheid voor de veiligheid van personen die zich op die bouwplaats bevonden. Deze verantwoordelijkheid kwam tot uitdrukking in de veiligheidsvoorschriften, waaronder het spannen van een beveiligingsnet onder de last bij een hijsbeweging. Verdachte heeft die maatregel niet genomen. Er is, zo is op basis van de stukken wel aannemelijk, sprake van een keten van menselijke fouten, waardoor ook andere werknemers op de bouwplaats een verwijt treft, maar dat ontslaat verdachte niet van zijn verantwoordelijkheid.

Lees hier de volledige uitspraak.