De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft op 19 april 2013 een bestuurlijke boete opgelegd aan de heer K.J. Hoogeveen omdat hij de koers van een aandeel regelmatig heeft gemanipuleerd. Dit is een overtreding van artikel 5:58, eerste lid, onder b, Wet op het financieel toezicht (Wft).

De heer Hoogeveen had een beleggingsrekening bij een bank, waarbij de waarde van de beleggingsportefeuille werd gebruikt als onderpand voor een door deze bank verstrekt krediet. De aandelenportefeuille van de belegger bestond voor het overgrote deel uit één bepaald aandelenfonds. Elke dag werd de waarde van de aandelenportefeuille aan de hand van de slotkoersen door de bank bepaald, waarna hij 70% van die waarde als krediet kreeg verstrekt. Als de waarde van de aandelenportefeuille daalde, dan moest hij zijn krediet (gedeeltelijk) aflossen. Als de waarde van de aandelenportefeuille steeg, dan kon hij bijlenen.

In de periode van 1 augustus 2011 tot en met 21 september 2011 heeft de heer Hoogeveen door een specifieke wijze van orderinleg, een hogere koers van het aandeel weten te bereiken. In dit aandelenfonds kon door middel van een veiling op de beurs in de ochtend en in de middag worden gehandeld. Als hoofdregel komt in een veiling de koers van een aandeel tot stand door te bepalen op welke prijs de meeste aandelen kunnen worden verhandeld. Voor de koersvorming worden de aanbieders en vragers van de aandelen onderverdeeld in verschillende prijsniveaus.

Zo kunnen bijvoorbeeld honderd aandelen worden aangeboden voor een prijs van €1,50 en honderd aandelen voor een prijs van €1,65. Als een koper van het aandeel bereid is 100 aandelen voor €1,65 te kopen, dan komt een koers van €1,50 tot stand. Er worden immers ook 100 aandelen voor €1,50 aangeboden. Is een koper echter bereid om iets meer, bijvoorbeeld 105 aandelen, te kopen voor een prijs van €1,65 dan komt voor deze 105 aandelen een koers van €1,65 tot stand omdat er op het lagere koersniveau niet voldoende aandelen aanwezig zijn.

De belegger plaatste zijn aankooporders regelmatig vlak voor het sluiten van de veiling en telkens op zo’n manier dat hij het aanbod op een lager liggend prijsniveau met een beperkt aantal aandelen overvroeg. Dit had tot gevolg dat de gehele order, en daarmee ook de veilingkoers, op een hoger koersniveau uitgevoerd werd. Met deze Handelswijze wist hij gemiddeld een koersstijging van 9,9% per transactie te realiseren.

Naar het oordeel van de AFM hadden de transacties van deze belegger slechts het doel om de koers van het aandelenfonds te doen stijgen. Daarmee is de koers van het aandeel op een kunstmatige wijze tot stand gekomen en heeft hij de koers gemanipuleerd.

Het manipuleren van de koers van een aandeel wordt als een zware overtreding aangemerkt waarvoor een basis boetebedrag van €2.000.000 geldt. Dit bedrag kan worden verhoogd of verlaagd als de ernst, duur en de mate waarin de overtreding aan iemand te verwijten valt (verwijtbaarheid) daartoe aanleiding geven. Daarnaast moet de AFM tevens bij het bepalen van de hoogte van de boete rekening houden met de draagkracht van de overtreder. Ondanks dat hij daarvoor door de AFM diverse keren in de gelegenheid is gesteld, heeft de betrokkene daar geen inzicht in gegeven. De AFM heeft daardoor geen rekening kunnen houden met zijn draagkracht.

De AFM merkt het handelen van de heer Hoogeveen als zeer ernstig aan. Met zijn gedragingen heeft deze belegger regelmatig op kunstmatige wijze forse koersstijgingen weten te realiseren. Daarbij heeft de AFM rekening gehouden met het feit dat de heer Hoogeveen als particulier belegger heeft gehandeld.

Op basis van deze omstandigheden heeft de AFM de hoogte van de opgelegde boete vastgesteld op €100.000,-.

Voor een nadere toelichting op het vastgelegde boetebedrag zie het volledig besluit.

Het besluit van de AFM kan door belanghebbende(n) nog ter toetsing aan de rechter worden voorgelegd.

Bron: AFM