Van een bankmedewerker wordt verwacht dat hij de bankierseed aflegt en zich houdt aan de gedragsregels verbonden aan de eed. De bankierseed is in wetgeving opgenomen, en wel in het deel 3 Prudentieel toezicht van de Wet op het financieel toezicht (Wft) – het DNB/ECB domein. Daarmee is de eed een onderdeel van het risicomanagement van een bank, gericht op een beheerste en integere bedrijfsvoering. De bankierseed is een soft control van een bank. Door het afleggen van de bankierseed bevestigt een bankmedewerker dat hij zich zal houden aan de gedragsregels die de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft opgesteld.

Deze gedragsregels waarop de Tuchtcommissie Banken toetst, maken onderdeel uit van het pakket ‘Toekomstgericht Bankieren’ van de NVB, waarin ook is opgenomen ‘Het maatschappelijk Statuut’, de ‘Code Banken’ en de ‘Bankierseed’.

Opvallend is dat de gedragsregels op een heel ander vlak liggen, namelijk niet op het vlak van het risicomanagement van een bank, maar op het vlak van zorgplicht jegens de individuele cliënt zoals dit uitgewerkt is in het Wft deel Gedragstoezicht – het AFM domein. Daarmee wordt de invulling en toetsing of een bankmedewerker zich houdt aan de bankierseed verengd tot de invulling en toetsing of een bankmedewerker integer heeft gehandeld en heeft voldaan aan de zorgplicht jegens de cliënt. Naar mijn mening is hier sprake van een te beperkte invulling en toetsing. Bovendien is het de vraag of deze verenging tot de context zorgplicht wel in lijn is met de moderne opvatting over bankierschap waarin veel aandacht wordt geschonken aan het ‘comply or explain’-vraagstuk. Een goede bankier kent immers niet alleen de regels, maar met name het verhaal achter de regels en ook de uitwerking die zijn bank hieraan geeft. Vanuit die context neemt de bankier zijn verantwoordelijkheid. Aan de tuchtzaken die tot nu toe zijn geweest valt op dat die vooral betrekking hebben op zaken die voorheen onder de interne gedragsregels vielen. Er zijn niet of nauwelijks zaken van wezenlijke aard over hoe bankiers invulling geven aan hun rol.

Lees verder: