Beantwoording kamervragen over KPMG en mogelijke fraude bij nieuwbouw hoofdkantoor
/Minister Dijsselbloem van Financiën stuurde vandaag de Tweede Kamer, mede namens minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, de antwoorden op kamervragen over KPMG en de mogelijke fraude bij de nieuwbouw van het hoofdkantoor.
Nu het strafrechtelijk onderzoek nog gaande is, doet Dijsselbloem geen uitspraken over een eventuele relatie tussen deze casus en de eerdere fraudezaken van grote accountancy bedrijven en KPMG (Vestia, Imtech, SNS Reaal en Ballast Nedam).
In het kader van haar reguliere toezicht, besteedt de AFM aandacht aan het integriteitbeleid van accountantsorganisaties en de betrouwbaarheid van beleidsbepalers. Uit het toezicht van de AFM zal moeten blijken in hoeverre sprake is van structurele problemen bij bepaalde accountantsorganisaties en of verdere (handhaving)maatregelen nodig zijn.
In de optiek van de Minister is het - naast de vele wettelijke maatregelen die recentelijk zijn genomen c.q. aangekondigd ter bevordering van de onaf- hankelijkheid van de externe accountant en de kwaliteit van de wettelijke controle - bovenal noodzakelijk dat de sector zelf een cultuur- en gedrags- omslag maakt om aan te tonen dat zij onafhankelijkheid, integriteit en kwaliteit van de accountantscontrole hoog in het vaandel heeft staan. Waar accountants en accountantsorganisaties toch in strijd met wet- en regelgeving handelen, zullen passende maatregelen worden getroffen op tuchtrechtelijk, bestuursrechtelijk of strafrechtelijk terrein.
Dijsselbloem antwoordde op eerdere vragen al dat er ‘binnen de accoun- tantssector dan ook nog behoorlijk wat werk aan de winkel’. Hierbij werd verwezen naar rapporten van de AFM waaruit blijkt dat de wettelijke controle door accountants in alle segmenten van de accountantsmarkt van onvoldoende kwaliteit is. In dat opzicht is er binnen de sector dus nog behoorlijk wat werk aan de winkel. De AFM ziet erop toe dat de betreffende accountantskantoren voldoende maatregelen treffen om de kwaliteit van de wettelijke controles te verbeteren. Recentelijk zijn ook verschillende maatregelen genomen om de onafhankelijkheid van de externe accountant te versterken en de kwaliteit van de wettelijke controle te ver- beteren, waaronder de scheiding van controle en advies, de verplichte kantoorroulatie en het toekennen van de bevoegdheid aan de AFM om kantoorspecifieke rapportages te publiceren. Daarnaast bevat de nieuwe Europese regelgeving voor de hervorming van de accountantsmarkt verschillende maatregelen ter bevordering van de onafhankelijkheid van de externe accountant en de kwaliteit van de wettelijke controle.
In de onderhavige casus lijkt het volgens Dijsselbloem niet zo zeer te gaan om problemen bij het uitvoeren van een wettelijke controle, maar om mogelijke strafbare handelingen van accountants die als zodanig de integriteit van de externe accountant en de accountantsorganisatie ernstig in twijfel kunnen brengen. De bestaande wet- en regelgeving biedt voldoende aanknopingspunten om dergelijke gevallen aan te pakken, aldus de Minister.
Achtergrond
Voor de bouw van het nieuwe hoofdkantoor van KPMG is in 2004 een aparte vennootschap opgericht, waarin twee partijen participeerden, KPMG (70%) en de projectontwikkelaar (30%). Op 17 april jl. meldde het OM dat de joint venture - KPMG Gebouw Amstelveen II- en de projectontwikkelaar worden verdacht van het doen van onjuiste belastingaangiften over 2009-2010 en valsheid in geschrifte. Vermoed wordt dat de vennootschap in haar aangiften ten onrechte kosten heeft opgevoerd waardoor de belastbare winst daalde. Daarnaast heeft de projectontwikkelaar vermoedelijk valse facturen opgemaakt. "Op deze wijze is mogelijk voor miljoenen euro's aan belasting ontdoken", aldus het OM. Naast de genoemde onderneming en de projectontwikkelaar richt het onderzoek zich op een tweetal bestuurders van de onderneming. Partner en oud-KPMG-bestuurder Jaap van Everdingen trad terug uit al zijn functies in verband met de kwestie.
Het onderzoek startte begin dit jaar. Eind februari zijn in het kader van het strafrechtelijk onderzoek doorzoekingen verricht. De FIOD doorzocht twee bedrijfspanden in Amstelveen, een bedrijfspand in Amsterdam, een bedrijfspand in de omgeving van Den Bosch en twee woningen in de omgeving van Den Bosch en Den Haag. Er is administratie in beslag ge- nomen en beslag gelegd op vermogensbestanddelen van de projectont- wikkelaar.
Persbericht KPMG
"Recent is gebleken dat de Belastingdienst zich op het standpunt stelt dat deze vennootschap in 2010 (het jaar van de oplevering van het nieuwe kantoorpand) een onjuiste aangifte voor de vennootschapsbelasting heeft ingediend. De Belastingdienst heeft hiervan melding gemaakt bij het OM en het OM en de FIOD hebben deze kwestie in onderzoek. De verdenkingen richten zich op de aparte vennootschap en haar twee bestuurders."
