Rechtbank Gelderland 3 maart 2014, ECLI:NL:RBGEL:2014:1381

Aan de verdachte is ten laste gelegd dat zij op of omstreeks 30 juli 2013 in de gemeente Berkelland, al dan niet opzettelijk, 4045, althans een aantal (gebruiks) varkens (ouder dan twee weken) niet heeft verzorgd overeenkomstig de artikelen 12 en 13 van het Varkensbesluit, immers beschikten deze (gebruiks) varkens niet permanent over voldoende vers water;( art 13 lid 2 Varkensbesluit)

Het standpunt van het openbaar ministerie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen kan worden verklaard.

Het standpunt van verdachte

De verdachte en de ter zitting gehoorde deskundige [deskundige], hebben ter verdediging aangevoerd dat de bepaling in artikel 13, tweede lid van het Varkensbesluit gebaseerd is op het gebruik van droogvoer voor de varkens en in dat geval dienen de varkens de beschikking te hebben over vers drinkwater. De varkens van verdachte worden gevoederd met “brijvoer”. Met dit brijvoer - dat voor 20-21% uit droge stof bestaat – krijgen de varkens meer vocht binnen dan met droogvoer, waardoor zij geen behoefte hebben aan vers drinkwater en gaan spelen met de drinknippels, waardoor hun leefomgeving te nat wordt.

Beoordeling door de economische politierechter

De economische politierechter is van oordeel dat op grond van de hierna te vermelden bewijsmiddelen het tenlastegelegde wettig en overtuigend bewezen kan worden.

Naar aanleiding van een controle door verbalisanten op dinsdag 30 juli 2013, op een bedrijf gelegen aan de [adres], zijnde een veehouderijbedrijf [naam veehouderij], op onder meer de regels zoals gesteld in: Gezondheids- en Welzijnswet voor dieren en het Varkensbesluit, zagen zij dat op een uitdraai uit het managementsysteem en stelden zij door een globale telling vast dat er op het bedrijf, 4045 gebruiksvarkens werden gehouden in 4 stallen van verschillende grootte. zij zagen dat in alle stallen aan de gebruiksvarkens brijvoer werd gevoerd middels een brij voedersysteem. Het is hen bekend dat middels een brijvoedersysteem verschillende voedersoorten vermengd met water of een andere waterachtige substantie als een brij aan de varkens wordt versterkt. Hierbij is het aanbod van drinkwater aan de gebruiksvarkens afhankelijk van de samenstelling van de brij. Wij zagen dat van de aanwezige varkens in stal 1 t /m 4 er 4045 gebruiksvarkens niet de beschikking hadden over permanent vers water.

Zij zagen dat er bij deze in totaal 4045 gebruiksvarkens naast het brijvoedersysteem wel een andere voorziening was om deze gebruiksvarkens van permanent vers water te voorzien, echter deze drinknippels waren verstopt of er zat geen druk op de leiding om deze varkens te voorzien van vers drinkwater. Zij zagen dat deze varkens allemaal ouder dan twee weken waren.

Verdachte heeft op 7 augustus 2013 schriftelijk en ter terechtzitting van 17 februari 2014 verklaard, kort samengevat, weergegeven:

Op ons gecombineerde rundvee en varkensbedrijf voeren we onze vleesvarkens al ruim 25 jaar brij aan de lange trog. Afgelopen jaar hebben we ter vervanging van een oude stal een nieuwe vleesvarkensstal gebouwd. Deze stal is gebouwd volgens een totaal nieuw concept, gericht op een hoog welzijn voor de dieren en een lage ammoniakuitstoot aan de bron.

Ook op het gebied van het verstrekken van brijvoer aan de varkens is in de loop van de jaren pionierswerk door ons verricht.

Dit geldt ook voor het verstrekken van extra water aan de vleesvarkens naast het voeren van brij. Toen er sprake van was dat dit mogelijk een verplichting zou kunnen gaan worden, hebben we besloten de hokken te voorzien van extra nippels.

Echter in de praktijk bleek dit niet te werken. Na veel proberen met hoge druk, lage druk, rechte/schuine nippelstand, hebben we uiteindelijk besloten de watertoevoer van de nippels af te sluiten omdat het welzijn van de varkens in het geding kwam en dat kan niet de bedoeling zijn van wetgeving.

De dieren hebben geen behoefte aan het extra water en gaan de nippelgebruiken als extra speeltje, met als gevolg dat de troggen waaruit de dieren eten volgezet worden met water, overlopen en het hele hok nat en glad wordt.

Dieren glijden uit, durven niet goed meer over de gladde vloer te lopen en een aantal wordt kreupel. Ook zijn ze genoodzaakt op de natte vloer te gaan liggen.

Uiteindelijk hebben we besloten de extra watertoevoer dicht te zetten.

Naar onze mening is er geen werkbaar en welzijnsvriendelijk systeem beschikbaar waarbij het voeren van brij in een trog met gebruik van natte bijproducten en het extra toedienen van drinkwater aan de varkens mogelijk is.

Door de wijze van voeren kunnen de dieren nagenoeg de gehele dag over water beschikken met als gevolg dat ze geen enkele behoefte hebben aan extra water via de nippel. Indien er extra water beschikbaar word gesteld zien ze dit als speelmateriaal. Dit is geen probleem zolang dit maar geen welzijnsproblemen geeft.

Op het moment dat dil wel zo is, ben je naar onze mening verplicht als varkenshouder om in te grijpen.

De rechtbank veroordeelt de verdachte tot een geldboete van € 9.000,- waarvan € 5.000,- voorwaardelijk.

Lees hier de volledige uitspraak.