Eerste Kamer steunt strafbaarstelling doxing: inwerkingtreding 1 januari 2024
/De Eerste Kamer heeft dinsdag 11 juli met algemene stemmen een wetsvoorstel van demissionair minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid (J&V) aangenomen dat ervoor zorgt dat het gebruik van persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden (doxing) strafbaar wordt. Doxing is het openbaar maken van iemands persoonlijke, sensitieve en privéinformatie zoals adres, telefoonnummer, paspoort, werkgever, gegevens van familie en foto's van iemands kinderen. Het is de bedoeling dat de wet per 1 januari 2024 in werking treedt.
Debat
Tijdens het debat dat aan de stemming vooraf ging, bleek dat de Kamer nog wel enkele vragen had, met name over de handhaafbaarheid en de uitvoerbaarheid van het wetsvoorstel. Senator Oplaat (BBB) die zijn maidenspeech hield, zei dat één van de problemen van doxing de polarisatie is. Als je je hoofd boven het maaiveld uitsteekt, ga je genadeloos aan de digitale schandpaal. Hij vroeg of het ministerie klaar is voor de invoering van het wetsvoorstel. Senator Dittrich (D66) sprak mede namens ChristenUnie, GroenLinks-PvdA, PvdD, OPNL, VOLT, 50PLUS en SGP. Hij zei dat de politiek het strafrecht soms als bezweringsformule gebruikt terwijl andere methodes, buiten het strafrecht om, vaak beter zijn om problemen in de samenleving aan te pakken. Maar, zo vervolgde hij, doxing is een goed voorbeeld van een nieuwe norm die we wél via het strafrecht aan de samenleving moeten voor houden. Ook senator Van Toorenburg (CDA) hield haar maidenspeech. Zij waarschuwde dat het niet altijd te achterhalen zal zijn wie gegevens heeft gedeeld. Wie is dan strafbaar? En lopen we niet de kans dat mensen zeggen 'maar ik bedoelde het niet zo', vroeg zij aan de minister. Ze vroeg de minister toe te zeggen dat inzichtelijk wordt gekregen hoe dit in de praktijk zal gelden.
Senator Bezaan (PVV) zei dat haar partij de duidelijkheid waardeert die in het wetsvoorstel wordt gegeven ten aanzien van klokkenluiders. Bezaan vroeg de minister of de inwerkingtreding van het wetsvoorstel breed onder de aandacht zou worden gebracht in de samenleving. De normvervaging die de samenleving steeds vaker in zijn ziel raakt, mogen we niet accepteren, zei senator Janssen (SP). Dat begint bij onszelf. Het strafrecht is het laatste redmiddel. Anderen online angst aanjagen is het toppunt van lafheid. Ieder van ons is verantwoordelijk dat te stoppen, besloot hij. Doxing komt helaas niet alleen voor in de richting van publieke ambtsdragers, zei senator Van den Berg (VVD). Ook journalisten, wetenschappers en zorgprofessionals zijn de laatste jaren slachtoffer geworden van doxing, met name tijdens de coronapandemie. Hij vroeg de minister of zij vindt dat zij met het nieuwe wetsartikel voldoende instrumenten in handen heeft om bescherming te bieden, of dat er ook andere instrumenten binnen en buiten het strafrecht zijn, die kunnen worden ingezet. Senator Visseren (PvdD) zei dat het van belang is om de definitie van doxing in het oog te blijven houden.
Minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid dankte de Kamer dat dit wetsvoorstel nog voor het zomerreces behandeld kon worden. Ze zei dat na inwerkingtreding per 1 januari 2024 de politie en het Openbaar Ministerie ook kunnen optreden tegen doxing als strafbaar feit. Vanaf de inwerkingtreding zal ook het aantal meldingen gemonitord worden. Na twee jaar wordt gekeken naar de uitvoeringslasten en of die anders zijn dan beoogd. Slachtoffers kunnen meldingen en aangiften bij de politie doen en ook melden bij online platforms en websites om de gegevens offline te halen. De websites en platforms kunnen ook zelf melden. Rond de inwerkingtreding zal actief worden gecommuniceerd dat de wet er is.
Over het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel regelt in het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering dat het gebruik van persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden (doxing) strafbaar wordt. Het internet en sociale media geven kwaadwillenden de mogelijkheid om persoonsgegevens te gebruiken om mensen vrees aan te (laten) jagen, ernstige overlast aan te doen of ernstig te (laten) hinderen in hun dagelijks leven. Deze gedragingen maken inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van slachtoffers. Met dit voorstel wordt doxing strafbaar met een gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of een geldboete van de derde categorie.
