Europese Hoofdaanklager: hoge werklast vanwege te behalen deadlines oprichting Europees Openbaar Ministerie (EOM)
/Begin oktober heeft de JBZ-Raad plaatsgevonden. Daar heeft de Europese Hoofdaanklager (ECP) de laatste stand van zaken gepresenteerd. De ECP concludeerde dat de oprichting van het EOM een complexe taak is. Er is een hoge werklast vanwege strenge operationele deadlines en de meeste lidstaten hebben vooralsnog geen gedelegeerde Europese aanklagers. Tevens meende de ECP dat er meer financiële middelen nodig zijn om op volle capaciteit te kunnen functioneren vanaf de eerste operationele dag, maar ook voor vertalingen alsmede de mogelijkheid tot parttime werken. De ECP haalde ook de arbeidsvoorwaarden voor gedelegeerde aanklagers aan en stelde dat indien het EOM ook sociale zekerheidspremies voor hen moet betalen de instelling van het EOM feitelijk niet door zal kunnen gaan.
Meerdere lidstaten vroegen om meer duidelijkheid over de arbeidsvoorwaarden van gedelegeerd Europese aanklagers, waaronder de sociale zekerheidspremies, in relatie tot de EOM-verordening. Tevens werd de onduidelijkheid rondom de dubbele functie van een gedelegeerde Europese aanklager als nationale aanklager aangekaart. Het is volgens deze lidstaten van belang dat het College bij arbeidsvoorwaarden volledige transparantie en overeenstemming met de verordening betracht, hetgeen niet in de weg staat aan de onafhankelijkheid van het EOM.
Nederland benadrukte het belang van een constructieve dialoog tussen EOM en de lidstaten. Deze dialoog zou met name moeten plaatsvinden in het geval dat de besluiten van het College de juridische en financiële gevolgen voor de lidstaten hebben, maar uiteraard zonder dat er daarbij sprake is van de aantasting van de functionele onafhankelijkheid van het EOM.
Implementatie van de EOM-Verordening in Nederland
De Tweede Kamer heeft op 13 oktober jl. ingestemd met het wetsvoorstel dat de uitvoering van de Verordening EOM voor Nederland regelt. Het OM heeft het selectieproces voor de twee Nederlandse gedelegeerd Europese aanklagers onlangs afgerond en het heeft de Minister van Justitie en Veiligheid daarna een voordracht voor de kandidaten gedaan met het oog op de doorgeleiding daarvan aan de Europese Hoofdaanklager. Het OM is intussen ook bezig met de werving van ondersteunend personeel ten behoeve van de Nederlandse gedelegeerd Europese aanklagers. De FIOD heeft op zijn beurt 21 fte extra medewerkers aangenomen op basis van de in het kader van wetsvoorstel toegekende aanvullende middelen.
De Europese Commissie benadrukte tijdens de JBZ-Raad de hoop dat het EOM dit jaar operationeel zou worden. De Minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus, acht het op dit moment realistisch dat het EOM niet voor begin 2021 van start zal gaan.
