Privacy en (vooral) bescherming van persoonsgegevens zijn een hot topic. De media berichten aanhoudend over privacy bedreigingen en privacy schendingen, al dan niet door de veiligheidsdiensten en blootgelegd door klokkenluider Edward Snowden. De reacties op deze berichtgeving zijn doorgaans zeer uitgesproken en variëren van een somber getinte gelatenheid - 'ze weten toch alles van me', dus: 'privacy is dood' - tot publieke onrust en de roep om aanscherping van de normen en versterking van de rechtspositie van het individu.

De roep om aanscherping van de regels en intensivering en versterking van de handhaving is inmiddels gehoord op Europees niveau. Daar wordt gewerkt aan de totstandkoming van een Algemene verordening gegevensbescherming, die versterking van de rechtspositie van betrokkenen beoogt en niet alleen een aangescherpt normenkader biedt, maar ook straffe handhaving door middel van zeer hoge sancties.

Deze buitenlandse ontwikkelingen lijken nog ver van het bed van verzekeraars. Toch zouden zij er goed aan doen nu al voor te sorteren op de onherroepelijke komende veranderingen. Op dit moment gaat de aandacht van verzekeraars vooral uit naar de rechtsontwikkeling op eigen bodem, in het bijzonder privacygerelateerde rechterlijke uitspraken. Want ook in de rechtspraak inzake personenschade komen het groeiende belang van privacy en de versterking van het recht op bescherming van persoonsgegevens tot uitdrukking. Recent is niet alleen in de lagere rechtspraak, maar ook door de Hoge Raad uitgesproken dat wegens privacyschending onrechtmatig verkregen bewijsmateriaal in beginsel wordt uitgesloten van bewijsvoering.

In deze bijdrage staan de volgende vragen centraal:

wanneer is fraudeonderzoek rechtmatig?
tegen welke (andere) sancties zouden verzekeraars aan kunnen lopen bij schending van het recht op privacy van verzekerden en benadeelden?
welke regels en bijbehorende sancties zullen in de toekomst voor verzekeraars gelden onder de komende verordening?

Voordat antwoord wordt gegeven op deze vragen, staan de auteurs eerst stil bij de problematiek van verzekeringsfraude en wordt het privacyrechtelijk kader voor verzekeraars geschetst.

Lees verder: