“Kijkend naar het voorliggende strafdossier zien wij: een theaterzaal, met roodpluchen gordijnen. Op het toneel een toneelgezelschap, dat speelt dat er handel wordt gedreven en gebankierd. De meest prachtige rekwisieten en decors zijn ten tonele gevoerd: bedrijven in binnen- en buitenland, bankrekeningen, facturen. De acteurs – de verdachten – willen ons doen geloven dat we niet in een theater zitten, maar in de werkelijkheid staan.”

Zo begonnen de officieren van justitie vandaag hun voordracht in de rechtbank in Almelo. Zeven mannen en twee ondernemingen zijn door het Openbaar Ministerie (OM) gedagvaard. Het OM verwijt hen georganiseerde btw-carrouselfraude en het witwassen van de inkomsten daaruit. Verdachten waren vermoedelijk betrokken bij het opzettelijk onjuist doen van aangiften omzetbelasting en valsheid in geschrift door een fictieve handelsstroom op te zetten.

Modus operandi

De verdachten verhandelden op papier voor circa een half miljard euro aan diverse elektronica zoals computerchips, mobiele telefoons, gegevensdragers en tablets in Europa. Uit onderzoek blijkt dat er wel wat goederen rond gingen, maar vermoedelijk alleen om de schijn op te houden, niet om ze werkelijk te verhandelen. Daarbij sjoemelden ze met de btw. Er was steeds een ondernemer (de zogenoemde ploffer) die opzettelijk de btw wel in rekening bracht bij zijn afnemers, maar die btw niet afdroeg aan de belastingdienst. De afnemer vroeg de btw vervolgens wel terug aan de fiscus, verkoopt weer door, enzovoorts. Het gaat in totaal om tientallen miljoenen. De verdachten werkten met veel ondernemingen in verschillende landen. De goederen en de geldstromen werden verhuld met vermoedelijk valse facturen en zo werd een schijnwerkelijkheid opgezet. De criminele omzet zou vervolgens over de schakels zijn verdeeld. “Als we door de pruiken en de make-up heen kijken, zien we de werkelijkheid: we hebben betaald voor iets dat nep en fake is,” zeiden de officieren op zitting. Omdat de hele geld en goederenstroom vermoedelijk fake was en werd verhuld, ziet het OM de hele omzet als een geldstroom die werd witgewassen.

Internationale samenwerking

De Nederlandse verdachten zouden deel uit hebben gemaakt van een groot internationaal crimineel netwerk. Nederland heeft vanwege het internationale karakter voor dit onderzoek een Joint Investigation Team (JIT) gevormd met Tsjechië, Polen en Duitsland. Door de JIT-partners is rechtshulp gevraagd aan onder andere België, Cyprus, Denemarken, Gibraltar, Ierland, Luxemburg, Liechtenstein, Malta, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Oekraïne, Hong Kong, de USA en de Seychellen. De Nederlandse schatkist is vermoedelijk voor meer dan 20 miljoen euro benadeeld, maar het nadeelbedrag is vermoedelijk nog hoger voor andere betrokken landen. Over de rekeningen van de bedrijven van de Nederlandse verdachten - de betaalplatformen Eurowire en New Business- is een bedrag gelopen van ruim 500 miljoen euro. Dat betekent dat de diverse lidstaten van de Europese Unie miljoenen aan btw inkomsten zijn misgelopen en ten onrechte hebben uitgekeerd. In Duitsland zijn meerdere verdachten reeds veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraffen.

Ernst van de feiten

“Als we van te voren hadden geweten dat het een toneelstuk was, was het niet zo ernstig, maar daar wringt het hier. Want dat is niet zo. Er is betaald omdat er op vertrouwd werd dat handel ook handel was. Maar er was geen handel, er werden alleen goederen doorgeschoven, in een keten met Olympische ringen: van de ene carrousel in de andere,” zeiden de officieren op zitting. Carrouselfraude is qua nadeel bezien een van de grootste fraudecomplexen binnen de Europese Unie. Schattingen zijn dat de EU jaarlijks maar liefst 170 miljard euro aan fraude, waarvan 50 miljard euro te wijten valt aan btw-carrouselfraude. Dit is echter nog maar een voorzichtige schatting, want het bedrag wat de Europese schatkist jaarlijks misloopt is hoogstwaarschijnlijk nog veel hoger.

Behalve het financiële nadeel zorgt carrouselfraude voor oneerlijke concurrentie met bedrijven die hun fiscale verplichtingen wel netjes nakomen. “Aangezien de handelstransacties uitsluitend worden verricht met het doel fraude te plegen en de btw wordt ontdoken, halen de fraudeurs hun winst niet uit de winstmarge, maar juist uit de fraude. Zij kunnen het zich dan ook veroorloven prijzen te hanteren die ver onder de marktprijs liggen, wat schadelijk is voor de eerlijke marktdeelnemers,” zeiden de officieren op zitting: “Het concurrentievoordeel leidt, behalve tot lagere prijzen, ook tot extra handelsvoordeel dat betrokkenen uit het motief van geldelijk gewin in eigen zak steken.

‘Motief was geld verdienen ten koste van burgers’

Alle verdachten zijn in meer of mindere mate organisator van de fraude geweest. Uit berekeningen blijkt dat de Nederlandse fiscus voor circa 20 miljoen euro is getild. Verdachten waren buitengewoon goed op de hoogte in welke landen ze moeten opereren en waar het geld naar toe moet vloeien om het uit handen van de overheid te houden. Voor zover ze dat niet zijn, voorzien ze zich van “deskundig” advies, getuige de diverse ingehuurde trustkantoren en de rol van een bankier. “Het zijn dus berekenende verdachten,” aldus de officieren. Voor verdachten was er volgens het OM maar één doel bij het plegen van carrouselfraude: geld “maken”. En er was ook maar één bron: de fiscus. “Het geld dat door verdachten is verdiend en in potjes over de hele wereld is weggezet; is rechtstreeks onttrokken aan de schatkist en daarmee aan alle overheidsvoorzieningen, waar overigens ook de meeste van onze verdachten, gebruik van maken. Dat is asociaal,” zeiden de officieren. Het OM weegt in het nadeel van de verdachten mee dat verdachten niet hebben meegewerkt aan het onderzoek: “Het had verdachten gesierd als zij, toen het doek viel openheid van zaken hadden gegeven. Dat hebben de meesten niet gedaan en dat is hen aan te rekenen.”

Strafeisen

Een 53-jarige Nederlander, die woonachtig is in Spanje en een 64-jarige man uit Almere hadden vermoedelijk een sturende en regisserende rol. De 53-jarige Nederlander gaf sturing aan de goederen- en geldstromen. Het OM eist tegen hem 5 jaar gevangenisstraf en een geldboete van 10.978,50 euro, ter hoogte van het aangetroffen beslag.

De 64-jarige man uit Almere ziet het OM als het financiële brein van de fraude. Hij heeft feitelijk leidinggegeven aan twee betalingsplatformen, waarmee de frauduleuze verdiensten verhuld en weggesluisd werden. Ook pleegde hij met zijn bedrijf de BTW-carrouselfraude en vervalste de administratie. Tegen hem eist het OM een gevangenisstraf van 4 jaar en 10 maanden en een geldboete van 20.668,43 euro.

Tegen een 50-jarige man uit Amsterdam eist het OM een gevangenisstraf van 4 jaar. Hij is al eerder veroordeeld in de Palm Invest zaak. Hij leverde de rechtspersonen waarmee de fraude werd gepleegd.

Ook een 62-jarige verdachte uit Losser leverde ondernemingen en katvangers die konden fungeren als ploffers. Tegen hem eist het OM een gevangenisstraf van 3,5 jaar.

Een 48-jarige man uit Boskoop en een 43-jarige man uit Aalsmeer hadden een meer uitvoerende rol. Zij pleegden de btw fraude met ondernemingen of dreven de fictieve handel en maakten facturen op. Tegen het tweetal eist het OM een gevangenisstraf van 18 maanden waarvan 6 voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaar. Tegen de 43-jarige man eist het OM ook een boete van 65.505 euro. Tegen een 76-jarige man uit Winterswijk eist het OM een gevangenisstraf van 12 maanden waarvan 4 voorwaardelijk. Zijn rol was het kleinst, maar hij heeft toch een bijdrage geleverd aan de fraude en was meer dan een katvanger, aldus het OM.

De ondernemingen Eurowire en NEW Business Solutions moeten als het aan het OM ligt een geldboete van 670.000 euro betalen. “Daarnaast dienen de geldbedragen op de bankrekeningen verbeurd te worden verklaard, nu deze zijn gebruikt voor en verdiend met strafbare feiten,” zei de officier op zitting. Het gaat in totaal om bijna 4 miljoen euro.

Opheffing schorsing hechtenis

Het OM eist tegen de drie eerstgenoemde verdachten opheffing van de schorsing van de voorlopige hechtenis. Wat het OM betreft gaan de mannen na een vonnis meteen weer de cel in. Op zitting werden ook ontnemingsvorderingen aangekondigd, omdat misdaad niet mag lonen.

Bron: OM