De FIOD heeft twee notarissen en één oud-notaris gehoord vanwege het niet melden, onjuist melden of te laat melden van ongebruikelijke transacties bij vermoedelijke fraudezaken. Bureau Financieel Toezicht (BFT) heeft daarnaast risicogerichte controles uitgevoerd bij vier andere notariskantoren vanwege bijzondere aandelenoverdrachten.

De notarissen die door de FIOD zijn gehoord komen beide uit de regio Flevoland. De oud-notaris komt uit de regio Breda.

Daarnaast zal een medewerker van een accountantskantoor gehoord worden over het vermoedelijk te laat melden van ongebruikelijke transacties. Het accountantskantoor is gevestigd in de Duin- en Bollenstreek.

De controles door BFT vonden plaats bij notarissen in de regio Arnhem (2), regio Haarlem en regio Den Haag. De verhoren en controles vonden de afgelopen twee weken plaats. Vrijdag heeft de FIOD de laatste notaris gehoord en vrijdag was de laatste controle door BFT.

Dienstverleners in fraudezaken

De (oud-)notarissen die door de FIOD zijn gehoord waren betrokken bij meerdere aandelenoverdrachten waarbij rechtspersonen voor één euro werden overgedragen aan een vermoedelijke katvanger. De ondernemingen zouden vlak voor de overdracht zijn leeggehaald. In een aantal gevallen ging het steeds om dezelfde katvanger, namelijk een stichting. Schuldeisers bleven met lege handen achter. Koper of verkoper van de rechtspersonen kwamen vaak niet uit het werkgebied van de notaris. De notarissen hadden de ongebruikelijke transacties moeten melden bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-NL), maar deden dit niet, onjuist of te laat. Het accountantskantoor heeft vijf ongebruikelijke transacties mogelijk te laat gemeld.

Door ongebruikelijke transacties niet te melden wordt eventuele faillissementsfraude of fiscale fraude niet (tijdig) opgemerkt.

Bureau Financieel Toezicht (BFT)

Het BFT heeft van de Belastingdienst enkele specifieke signalen ontvangen over opmerkelijke aandelenoverdrachten (veelal één euro transacties of andere bijzonderheden zoals o.a. het niet deponeren van jaarstukken). Het BFT voert risicogerichte onderzoeken uit om te beoordelen hoe de betrokken notarissen daarbij invulling hebben gegeven aan hun beroeps- en gedragsregels en aan de verplichtingen uit hoofde van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). De onderzoeken van het BFT zijn complementair aan de onderzoeken die plaatsvinden in het kader van het Niet-Melders Project.

Het BFT heeft ten aanzien van de Wwft als toezichtsthema voor 2016 onder meer faillissementsfraude. Naast de rol voor de notaris wordt ook de betrokkenheid van andere instellingen, zoals administratiekantoren, belastingadviseurs en accountants bij (het voorkomen van) faillissementsfraude onderzocht.

Project Niet-Melders

Alle onderzoeken maken deel uit van het ‘niet-melders project’. Dit is een gezamenlijk project van het Anti Money Laundering Centre (AMLC) van de FIOD, de Politie, de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-NL), het Bureau Financieel Toezicht (BFT), Belastingdienst Holland Midden/Bureau Toezicht Wwft, De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en het Openbaar Ministerie (OM). Het project heeft als doel de naleving van de regels van de Wwft te verbeteren.

Ieder half jaar wordt in het kader van het project Niet-Melders een aantal zaken opgepakt. De aanpak in combinatie met voorlichting heeft inmiddels ook geleid tot significant meer en betere meldingen van ongebruikelijke transacties bij de FIU.

16 Juni themazitting

Op 16 juni vindt er in de rechtbank Amsterdam een themazitting plaats. Er zijn vijf verdachten gedagvaard om zich voor de rechtbank te komen verantwoorden voor het niet-melden van ongebruikelijke transacties.

Aanpak witwassen prioriteit

De aanpak van witwassen heeft prioriteit bij de overheid, omdat het van groot belang is voor de effectieve bestrijding van allerlei vormen van ernstige criminaliteit. Het versluieren van de criminele herkomst van opbrengsten van misdrijven stelt daders van deze misdrijven in staat om buiten het bereik van de opsporingsinstanties te blijven en ongestoord van het vergaarde vermogen te genieten.

Banken, andere financiële instellingen, notarissen, accountants en belastingadviseurs, autohandelaren en botenverkopers moeten ongebruikelijke transacties melden bij de FIU om het zo fraudeurs en witwassers moeilijk te maken. Daarom is het van belang dat deze zogenoemde poortwachters hun verplichtingen in het kader van de Wwft nakomen. De FIU beoordeelt vervolgens of de ongebruikelijke transactie verdacht is. Indien de transactie als ‘verdacht’ wordt aangemerkt dan kan die onderzocht worden door een opsporingsinstantie of een veiligheidsdienst. Indien instellingen verzuimen ongebruikelijke transacties te melden of wanneer zij dit opzettelijk te laat doen, dan werkt dit ondermijnend en concurrentievervalsend. Doelstelling van de witwasbestrijding is de bescherming van de financieel-economische markt.

Bron: OM