Grapperhaus: Vóór 1 januari 2020 Verwijzingsportaal Bankgegevens (VB)

Voor 1 januari 2020 moet het voor politie, Belastingdienst, het Openbaar Ministerie en bijzondere opsporingsdiensten mogelijk zijn om geautomatiseerd bankgegevens bij Nederlandse banken op te vragen. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft de Tweede Kamer hier over geïnformeerd.

De Politie, het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst, de Financial Intelligence Unit (FIU) en de Bijzondere Opsporingsdiensten mogen identificerende persoonsgegevens bij banken en betaaldienstverleners vorderen of opvragen voor de uitoefening van bepaalde taken. Het VB is bedoeld om het proces voor het vorderen, opvragen en verstrekken van deze identificerende gegevens geautomatiseerd te laten plaatsvinden. Het huidige proces is arbeidsintensief: opsporingsdiensten vragen iedere individuele bank om gegevens die die bank vervolgens handmatig uit de eigen systemen haalt. Voor een grote bank gaat het om duizenden bevragingen per jaar. Het project VB wil dit proces efficiënter maken door het opsporingsdiensten mogelijk te maken om via het VB gegevens op te vragen, indien nodig bij meerdere banken tegelijkertijd. Het portaal wordt hiertoe gekoppeld aan de systemen van banken.

Dit voorjaar zullen de parlementariërs het wetsvoorstel Verwijzingsportaal Bankgegevens ontvangen waarin deze maatregel staat uitgewerkt. Met deze wet wil Grapperhaus voldoen aan de verplichting van de Europese Unie om te voorzien in een geautomatiseerd centraal opvraagsysteem voor identificerende gegevens van banken en betaaldienstverleners.

Wet Verwijzingsportaal Bankgegevens

In het wetsvoorstel voor de Wet Verwijzingsportaal Bankgegevens is vastgelegd dat banken en andere financiële instellingen die rekeningen met een IBAN-nummer uitgeven, toegang tot een portaal zullen krijgen. Op deze manier zijn overheidsdiensten in staat om geautomatiseerd gegevens op te vragen over klanten van deze instellingen.

Banken worden wettelijk verplicht om bevragingen via het portaal geautomatiseerd te beantwoorden. Het VB gaat gebruikt worden door de Politie, de Bijzondere Opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie. Ook de Belastingdienst krijgt toegang tot het VB om te controleren of opgegeven bankrekeningnummers overeenkomen met de gegevens van banken, om bijvoorbeeld fraude bij uitbetaling van toeslagen te voorkomen. De FIU gaat het VB gebruiken voor het opvragen van nadere gegevens in het kader van de analyse van ongebruikelijke transacties.