Op 25 juli 2019 was het precies een jaar geleden dat voorzitter Juncker en president Trump in een gezamenlijke verklaring de nieuwe fase in de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie hebben ingeluid.

Als eerste stap hebben voorzitter Juncker en president Trump een uitvoerende werkgroep opgericht, gezamenlijk voorgezeten door de commissaris voor Handel Cecilia Malmström en de handelsgezant van de VS Robert Lighthizer, om de verschillende samenwerkingstrajecten uit te werken die in de gezamenlijke verklaring waren genoemd.

Een jaar later is een reeks concrete acties ondernomen waarmee de trans-Atlantische handelsbetrekkingen — met een omvang van zo'n 1 biljoen dollar — naar een hoger plan worden getild. Het verslag over de uitvoering van de gezamenlijke verklaring van de EU en de VS biedt een overzicht van de geboekte vooruitgang en van de intensieve contacten die de EU en de VS het afgelopen jaar hebben onderhouden, zowel op politiek als op technisch vlak.

Bij deze gelegenheid verklaarde de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker: “De Europese Unie maakt concreet wat president Trump en ik vorig jaar zijn overeengekomen. Wij willen een win-winsituatie op het gebied van handel, die gunstig is voor zowel de Europese Unie als de Verenigde Staten. Onze economische betrekkingen behoren al tot de belangrijkste in de wereld en wij willen onze onderlinge handel blijven versterken op basis van de positieve stemming van afgelopen juli.”

Sinds juli 2018 heeft de EU haar invoer van vloeibaar aardgas (lng) uit de VS aanzienlijk verhoogd met meer dan 367 %. Een derde van al het door de VS uitgevoerde lng ging in 2019 tot nu toe naar de EU. De VS is voor de EU de op twee na grootste leverancier van lng, terwijl de EU zich tot de belangrijkste bestemming voor de uitvoer van lng uit de VS heeft ontwikkeld.

De EU-invoer van sojabonen uit de VS is tussen juli 2018 en juni 2019 met bijna 100 % gestegen ten opzichte van dezelfde periode in het jaar ervoor. De Verenigde Staten, inmiddels de grootste leverancier van sojabonen aan Europa, zijn erin geslaagd hun afzetmogelijkheden nog verder uit te breiden nadat de Europese Commissie op 29 januari 2019 had besloten het gebruik van sojabonen uit de VS voor biobrandstoffen toe te staan.

Naar aanleiding van het mandaat van de Raad van 15 april 2019 om besprekingen te openen met de VS over een horizontale overeenkomst inzake conformiteitsbeoordeling, hebben al drie rondes van constructieve besprekingen plaatsgevonden over samenwerking op het gebied van regelgeving. Een overeenkomst tussen de EU en de VS zou het voor exporteurs in een breed scala van sectoren mogelijk maken hun producten in eigen land te certificeren (in plaats van bijvoorbeeld monsters naar de uitvoerbestemming te verzenden).

De Raad heeft de Commissie gemachtigd onderhandelingen te openen met de VS over de afschaffing van tarieven op industriële goederen. Hoewel het nog niet mogelijk was om op dit gebied tot onderhandelingen te komen vanwege de uiteenlopende doelstellingen van de twee partijen, blijft de EU bereid om met de VS samen te werken in de geest van de overeenstemming tussen voorzitter Juncker en president Trump in juli 2018.

Wat betreft de samenwerking op het gebied van normen heeft de EU haar ideeën gepresenteerd over nauwere samenwerking in strategische sectoren, met name voor opkomende technologieën zoals 3D-printen, robotica en verbonden voertuigen. Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en cyberbeveiliging. Op het gebied van geneesmiddelen bereikten de EU en de VS op 11 juli 2019 een mijlpaal, toen alle autoriteiten van de EU-lidstaten waren erkend uit hoofde van de overeenkomst inzake wederzijdse erkenning (“Mutual Recognition Agreement”, MRA) inzake goede praktijken voor het vervaardigen van geneesmiddelen voor menselijk gebruik. Door het vermijden van dubbele inspecties heeft dit al geleid tot het vrijmaken van administratieve middelen en het verlagen van de kosten voor het bedrijfsleven.

De EU en de VS hebben toegezegd zich in te zullen zetten om verstoringen als gevolg van oneerlijke marktverstorende handelspraktijken op te sporen en aan te pakken. Samen met Japan hebben de twee partners in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) een gezamenlijk voorstel ingediend om de naleving van de transparantievereisten door de leden te verbeteren. Het trilaterale proces van EU, VS en Japan zal naar verwachting ook leiden tot voorstellen voor nieuwe regels inzake industriële subsidies en overheidsbedrijven.

Een ander recent voorbeeld van de uitstekende samenwerking in de geest van de gezamenlijke verklaring van juli 2018 is de overeenstemming die bereikt is over een rechtenvrij tariefcontingent voor de uitvoer van hormoonvrij rundvlees uit de VS naar de EU.

De EU blijft pleiten voor het afschaffen van de Amerikaanse tarieven voor staal en aluminium uit de EU — iets wat ook de VS ten goede zou komen, aangezien de Amerikaanse producenten deze materialen goedkoper uit de EU zouden kunnen betrekken. De EU zou dan ook de tarieven die zij als antwoord op de Amerikaanse tarieven had ingesteld, weer kunnen afschaffen.

Achtergrond

De bilaterale handelsbetrekkingen tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie vertegenwoordigen een jaarlijkse waarde van 1 biljoen dollar, met dagelijks meer dan 3 miljard euro aan wederzijdse handel. De twee partijen tellen samen meer dan 830 miljoen burgers en zijn goed voor bijna 50 % van het wereldwijde bruto binnenlands product. Dit is de omvangrijkste economische relatie ter wereld.

Met hun gezamenlijke verklaring van 25 juli 2018 hebben voorzitter Juncker en president Trump toegezegd deze handelsbetrekkingen verder te versterken ten behoeve van alle Amerikaanse en Europese burgers.