OM: Afpakken begint zijn vruchten af te werpen in Noord-Nederland

In 2014 hebben het Openbaar Ministerie en de politie in samenwerking met bijzondere opsporingsdiensten en andere ketenpartners in Noord-Nederland voor ruim 11 miljoen euro aan crimineel verkregen vermogen afgepakt. De rechtbank heeft voor een bedrag van 4,6 miljoen euro ontnemingsvorderingen opgelegd. De investeringen die de afgelopen jaren zijn gedaan om Afpakken te stimuleren beginnen hun vruchten af te werpen.

Met het afpakken van crimineel verkregen vermogen raken OM, politie en ketenpartners om criminelen op een plek die hen pijn doet, namelijk in de portemonnee. Door deze aanpak hebben verdachten geen profijt van hun daden en wordt duidelijk gemaakt dat misdaad niet loont. Met het afgepakte criminele vermogen wil de overheid eerst slachtoffers compenseren, de rest vloeit naar de staatskas.

Beslag

De afgelopen jaren is fors geïnvesteerd op het afpakken van crimineel verdiend vermogen. Een van de speerpunten was en is nog steeds het beslag leggen op goederen en vermogen die met criminele activiteiten zijn verdiend. Het beslag dient hierbij als vorm van zekerheidstelling. De politie weet steeds beter welke mogelijkheden zij heeft als het gaat om het leggen van beslag. De registratie van de in beslag genomen goederen is enorm verbeterd waardoor sneller en beter inzicht is ontstaan in de hoeveelheid in beslag genomen goederen en de status daarvan. In 2014 heeft dit geresulteerd in een mooi resultaat: er is voor ruim 11 miljoen euro beslag gelegd op crimineel verdiend vermogen. Hiermee is de doelstelling van 7,5 miljoen euro ruimschoots gehaald.

Incasso

Het CJIB heeft in 2014 voor 1,3 miljoen euro aan crimineel geld dat verdiend is in strafzaken in Noord-Nederland geïncasseerd. Ten opzichte van 2013 is dit bedrag met ongeveer 350.000 euro gestegen. De komende jaren wordt een verdere stijging van het incassoresultaat verwacht vanwege de stijging van het gelegde beslag. Dat beslag wordt immers pas door het CJIB geïncasseerd als de strafzaak en de ontnemingsvordering onherroepelijk zijn geworden. Zeker in de grotere zaken vergen strafrechtelijk en financieel onderzoek veel tijd en duurt een zaak vanaf de onderzoeksfase tot een onherroepelijk vonnis al snel enkele jaren.

Bijzondere zaken in 2014

Naast een groot aantal hennepzaken liepen er in Noord-Nederland meerdere onderzoeken waarin crimineel verdiend vermogen is afgepakt.

Witwasonderzoek

Het grootste afpakresultaat werd het afgelopen jaar geboekt in onderzoek Arville, een groot witwasonderzoek waarbij ruim 4,4 miljoen euro is afgepakt. In deze zaak heeft de politie inmiddels meer dan 20 verdachten aangehouden. Er zijn op verschillende locaties in Noord-Nederland zoekingen verricht. Hierbij werd beslag gelegd op onder meer een woning en een loods, een aantal auto’s, sieraden en contant geld. Het onderzoek naar deze zaak loopt nog.

Uitbuiting hoogbejaarde vrouw Haren

In deze zaak wordt een echtpaar verdacht van financiële uitbuiting van een bejaarde vrouw. Het echtpaar regelde sinds 2009 de financiële zaken van een 96-jarige dementerende vrouw uit Haren. Ook droegen zij bij aan de hulpverlening van de vrouw. Uit onderzoek is gebleken dat een paar ton aan euro’s van de bejaarde vrouw is verduisterd. De politie heeft aanwijzingen dat het echtpaar daar verantwoordelijk voor zou zijn. De verdachten zijn in mei 2014 aangehouden. Er is daarbij beslag gelegd op de woning en drie auto’s van de verdachten. Eind december is het eind proces-verbaal ingestuurd naar het Openbaar Ministerie.

Onderzoek afdreiging en witwassen

In december heeft de rechtbank in Assen twee verdachten tot 3 jaar en 18 maanden gevangenisstraf veroordeeld voor het meermalen afdreigen van diverse benadeelden en voor witwassen. Daarnaast is een ontnemingsvordering van ruim € 100.000 toegewezen. In het onderzoek deden de twee verdachten zich voor als een 12-jarig meisje en hadden met de benadeelden contact via een webcam. Daarbij lieten ze de benadeelden voor de camera seksuele handelingen verrichten. Vervolgens eisten zij onder dreiging van openbaarmaking van de beelden geld van de benadeelden. De verdachten hebben met deze werkwijze minimaal € 145.000 verdiend. In deze zaak is voor € 25.000 conservatoir beslag gelegd.

Marktplaatsoplichting

In november heeft de politie een 44-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats aangehouden voor oplichting. De man wordt er van verdacht twee gedupeerden te hebben opgelicht voor een totaalbedrag van ruim € 25.000. De man bood via Marktplaats een hoeveelheid klinkers aan. De man incasseerde twee maal geld voor de klinkers zonder deze te leveren. Er is beslag gelegd op de bankrekening van de verdachte. Het onderzoek in deze zaak loopt nog.

Doelstellingen 2015

Afpakken is -net als voorgaande jaren- benoemd als één van de speerpunten van het Openbaar Ministerie. Het Parket Noord-Nederland heeft de opdracht om in 2015 voor ruim 12 miljoen euro aan crimineel verdiend vermogen af te pakken. De doelstelling voor het incassoresultaat is vastgesteld op 4 miljoen euro.

Follow the money!

In 2014 hebben het Parket Noord-Nederland en de politie vooral geïnvesteerd in het vroegtijdig selecteren van de grotere zaken waarin crimineel vermogen kan worden afgepakt. Deze koers zal in 2015 worden aangehouden. Dat betekent dat er reeds in de beginfase van een onderzoek wordt gekeken naar de vermogenspositie en de geldstomen van verdachten. Als er zicht is op vermogen, zetten OM en politie naast het strafrechtelijk onderzoek fors in op het afpakken van dit vermogen. Als er geen zicht is op vermogen, of het bevindt zich in landen waarin beslag leggen erg moeilijk of onmogelijk is, dan zal vooral worden ingezet op het strafrechtelijk vervolging van de verdachten.

Daarnaast zal ook in 2015 intensief worden samengewerkt met partners, waaronder de belastingdienst en financiële instellingen.

Een ander speerpunt voor 2015 is het afpakken op ZSM. Met de ZSM-werkwijze pakken OM, Politie, Raad voor de Kinderbescherming, Reclassering en Slachtofferhulp en ketenpartners veelvoorkomende misdrijven op snelle en zorgvuldige wijze aan. Deze werkwijze is in Noord-Nederland in 2013 ingevoerd. Ook bij dit soort misdrijven is geld vaak de drijfveer. Het verhogen van de aandacht voor ZSM-zaken moet ertoe leiden dat meer geld kan worden afgepakt waardoor meer benadeelden schadeloos gesteld kunnen worden. Ook bij deze zaken mag misdaad niet lonen.

Bron: OM