De Belastingdienst heeft onderzoek gedaan naar de afgifte van 4462 rulings met een internationaal karakter. Dit onderzoek wijst uit dat de interne procedures niet in alle gevallen foutloos zijn gevolgd. Van de 3101 rulings die het APA/ATR-team heeft afgegeven, kon in 6 gevallen niet worden vastgesteld dat de procedures juist waren gevolgd. Voor de 1361 overige rulings zijn bij 72 rulings procedurele fouten vastgesteld.

Duidelijkheid vooraf

Staatssecretaris Snel van Financiën schrijft aan de Tweede Kamer dat de uitkomsten van dit onderzoek mede aanleiding zijn om de praktijk van het afgeven van rulings te herzien. De herziening betreft de afgifte en de inhoud van de rulings. Het kabinet blijft onverminderd voorstander om in een vroeg stadium duidelijkheid te scheppen en discussies tussen belastingplichtigen en belastingdienst ‘aan de voorkant’ te beslechten. Snel: “Vooroverleg en het geven van zekerheid vooraf vormen kernelementen in het toezicht van de Belastingdienst en zijn een belangrijke pijler van ons vestigingsklimaat. Het is de vraag, gezien het voornemen van het kabinet in het regeerakkoord om brievenbusconstructies tegen te gaan, of nog zekerheid vooraf moet worden gegeven aan bedrijven die een beperkte bijdrage leveren aan de reële economie. Daarom onderzoek ik een verscherping van de substance-eisen.”

Snel kondigt aan dat hij de door zijn voorganger geschetste opties voor de aanpassing van de substance-eisen zal betrekken bij zijn onderzoek, zodat alleen bedrijven die echt toegevoegde waarde hebben in Nederland, een ruling kunnen krijgen. Ook gaat Snel bekijken in hoeverre het geven van zekerheid vooraf nog steeds passend is bij alle fiscale verschijningsvormen.

Centrale coördinatie

Om de kwaliteit en robuustheid van de Nederlandse rulingpraktijk verder te waarborgen gaat Snel de afgifte van de rulings centraler laten coördineren zodat meer grip ontstaat op het proces van afgifte. De kwaliteit wordt hierdoor verder geborgd. Bovendien wordt zo de eenheid van beleid en uitvoering gegarandeerd. Eenduidige en heldere vastlegging maakt hier onderdeel van uit. Daarnaast zullen er heldere competentie voorschriften en werkinstructies worden ontwikkeld waardoor er geen twijfel kan ontstaan over het proces van afgifte van rulings. Bestuurlijke informatie is met centrale coördinatie eenvoudiger voorhanden. Dit draagt bij aan de wens om meer transparantie.

Gevolgde procedures

Bij de rulings die door het APA/ATR-team zijn afgegeven, ontbreekt bij 1 ruling een tweede handtekening. Deze ruling is inhoudelijk wel juist bevonden. Bij 2 rulings heeft de tweede handtekeningzetter ook voor de eerste behandelaar getekend. Van 3 rulings moet de beoordeling nog plaatsvinden omdat de fysieke dossiers nog niet beschikbaar zijn.

Van de 1361 rulings die buiten het APA/ATR-team zijn afgegeven zijn de procedures vaker niet gevolgd. Bij 72 rulings is vastgesteld dat de procedures niet goed zijn gevolgd. Voor 63 daarvan geldt dat ze ten onrechte niet zijn voorgelegd aan het APA/ATR-team. Een onjuiste fiscaaltechnische inhoud is in 2 gevallen vastgesteld. Voor 3 rulings is die inhoud beoordeeld als waarschijnlijk niet juist. De Belastingdienst onderneemt op dit moment actie om deze afspraken te beëindigen of aan te passen.

Een adviesgroep met externe onafhankelijke experts zal als klankbord dienen voor de veranderingen. De staatssecretaris wil bovendien in breder verband de veranderingen consulteren. De planning is dat de nieuwe vormgeving van de rulingpraktijk per 1 januari 2019 klaar is.

Op dit moment loopt het inhoudelijke onderzoek naar rulings die zijn afgegeven door het APA/ATR-team. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een onafhankelijke commissie. De uitkomsten hiervan zullen ook gebruikt worden bij de herziening. Deze resultaten stuurt Snel naar de Kamer als bijlage bij de volgende halfjaarsrapportage van de Belastingdienst.