Op 18 mei 2016 zijn de Rijksverslagen 2015 door de verschillende ministerie gepresenteerd. Hieronder worden enkele items belicht uit het jaarverslag van het ministerie van Veiligheid en Justitie over 2015 ten aanzien van fraude.

De uitvoering van de maatregelen uit de rijksbrede aanpak van fraude heeft ook in 2015 een sterke impuls gegeven aan het op integrale wijze voorkomen en detecteren van alsmede optreden tegen fraude met publieke middelen.

Samenvattend is het bewustzijn ten aanzien van het toetsen op frauderisico’s bij nieuwe weten regelgeving toegenomen, hetgeen heeft geleid tot fraudebestendiger wet- en regelgeving. In beter functionerende basisregistraties, met name de Basisregistratie Personen, is fors geïnvesteerd, onder meer door het project landelijke aanpak adreskwaliteit. Mogelijke risico’s op fraude met rijkssubsidies zijn geïdentificeerd en de komende periode worden vijf aanbevelingen met concrete maatregelen daaromtrent opgepakt door de departementen.

Versterking aanpak

Ook de aanpak van fraude tegen burgers en bedrijven is verder verstevigd. De belangrijkste onderdelen van deze aanpak zijn het versterken van de bewustwording en weerbaarheid van burgers en bedrijven en van de preventie van fraude door het opwerpen van barrières alsmede de gerichte inzet van het strafrecht.

Publieke en private partners, welke onder meer zijn verenigd in het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing, werken steeds meer samen en zetten zich hiervoor gezamenlijk in. Zo zijn er verschillende publieke en private organisaties, die actief informatie aan (potentiële) slachtoffers van fraude verstrekken.

Onderzoek heeft uitgewezen dat er voor alle vormen van horizontale fraude meldpunten zijn en dat de verschillende meldpunten daar waar nodig goed naar elkaar doorverwijzen. Daarnaast zijn expertadviezen opgesteld op onder meer het terrein van acquisitiefraude en internet-gerelateerde fraude, waarin barrières worden benoemd. Naast de getroffen preventieve maatregelen en de versterkte publieke-private samenwerking geldt dat het aantal strafzaken bij de regionale eenheden in 2015 is gestegen naar 2.077. Daarmee is de in de Veiligheidsagenda 2015–2018 opgenomen doestelling voor 2015 van 1.500 ruimschoots gehaald.

Fraudegevallen binnen het Ministerie van V&J

In 2015 zijn 7 gevallen van fraude geconstateerd: zes interne en één externe fraude. In 2014 waren er 3 fraudegevallen en in 2013 zijn 7 gevallen van fraude geconstateerd. In die zin wijkt het beeld niet af van voorgaande jaren.

Van de externe fraude, een vervalste factuur die tijdig is ontdekt en niet tot uitbetaling is gekomen, is aangifte gedaan, evenals van twee interne gevallen van fraude, waaronder een fraude van € 0,5 miljoen. Bij de overige vier gevallen van interne fraude was sprake van misbruik van bedrijfsmiddelen en overtreding van interne regels. Hierop zijn disciplinaire maatregelen gevolgd: ontslag of interne maatregelen. Tevens zijn bovenop bestaande interne beheersmaatregelen aanvullende maatregelen getroffen voor functiescheiding en extra systeemcontroles.

Afpakken

Het afpakken van crimineel vermogen is een prioriteit van het kabinet. In 2015 was het doel € 90,6 miljoen af te nemen. Dat is ruimschoots gehaald: in totaal werd € 143,5 miljoen afgepakt.

Informatie-uitwisseling

Tevens zijn en worden maatregelen getroffen ter verbetering van de informatiepositie en informatie-uitwisseling. De samenwerking tussen overheidsdiensten en private partijen, waaronder banken en curatoren, is verbeterd. Een intensivering heeft plaatsgevonden ten aanzien van het voorkómen en bestrijden van een drietal «faciliterende» fraudefenomenen, te weten: faillissementsfraude, gefingeerde dienstbetrekkingen en identiteitsfraude. Maatregelen op het gebied van het integraal afpakken, de subjectgerichte aanpak en het terughalen en terugvorderen uit het buitenland hebben in belangrijke mate bijgedragen aan een versterkt en effectiever optreden tegen fraudeurs.