In een onderzoek naar ondergronds bankieren heeft het Landelijk Parket zojuist 38 maanden waarvan 10 voorwaardelijk geëist met aftrek van het voorarrest en een proeftijd van 2 jaar. In het beklaagdenbankje in de rechtbank Rotterdam zat vanmiddag een man uit Amsterdam (1987), die door het OM verdacht wordt van witwassen en ondergronds bankieren.

Start onderzoek

Het onderzoek is op 23 april 2020 gestart naar aanleiding van TCI informatie afkomstig uit een ander lopend onderzoek. De informatie luidde dat op 23 april in de middag in het kader van ondergronds bankieren een groot geldbedrag zou worden overgedragen op een locatie in centrum Amsterdam. Bij deze overdracht zou een zwarte taxi, een Volkswagen Passat, betrokken zijn.

Ondergronds bankieren en tokens

Bij ondergronds bankieren of ‘underground banking’ worden zogenoemde “tokens” gebruikt als betalingsbewijs in verband met het overdragen van grote sommen contant geld. De tokens betreffen vaak bankbiljetten van kleine valuta. Veelal wordt bijvoorbeeld een 5 euro biljet gebruikt. Bankbiljetten worden gebruikt omdat deze biljetten unieke serienummers hebben en er dus maar 1 van elk biljet in omloop is. Voorafgaand aan een geldoverdracht krijgt de persoon die het geld overdraagt meestal een foto met een uniek serienummer van een bankbiljet. Alleen aan de persoon in het bezit van dit bankbiljet mag het geldbedrag worden overgedragen. Na de daadwerkelijke overdracht krijgt de persoon die het geldbedrag overdraagt het bankbiljet van de persoon die het geld “aanneemt”. Dit is het daadwerkelijke bewijs van afgifte. Uit onderzoeken is bekend dat soms ook het bedrag, behorend bij het overgedragen geldbedrag op het token wordt geschreven. Dit is dan ter administratie zodat men achteraf weet welk token bij welk bedrag hoorde.

De tokens zijn noodzakelijk. Degene die het geld afgeeft moet immers aan de andere partij kunnen bewijzen dat hij het geld heeft afgegeven. Want wanneer de afgevende partij een token heeft ontvangen, is hij gevrijwaard en ligt het risico bij de partij die het geld heeft ontvangen.

Stapels gesealde bankbiljetten

De politie heeft die bewuste dag in april geobserveerd hoe de overdracht van een grote gele shopper van een bekende supermarktketen vanuit de kofferbak van een Mercedes is overgedragen in de zwarte taxi. In beide voertuigen zat één inzittende. Voorts heeft de politie de zwarte taxi staande gehouden. Achter het stuur zat de verdachte die is aangehouden en vandaag terechtstond.

In de kofferbak van de taxi zijn drie tassen aangetroffen, een grote gele shopper, een zwarte rugzak en een zwarte sporttas. In deze tassen zaten bankbiljetten in gesealde bundels. In de zwarte sporttas zijn tijdens het onderzoek vier gesealde geldpakketten aangetroffen en een plastic met geld zak. Veelal in kleine coupures (5, 10, 20 en 50 euro biljetten), maar ook tientallen biljetten van 100 en 200 euro en een paar biljetten van 500 euro. In totaal bevatte deze zwarte sporttas ruim 4 ton in contanten.

In de gele shopper zaten drie gesealde geldpakketten. Voornamelijk ging het om kleine coupures en daarnaast om 274 biljetten van 100 euro en 50 biljetten van 200 euro. De totale waarde bedroeg ruim 3 ton in euro’s.

In de zwarte rugzak zaten twee gesealde geldpakketten en een paar losse bundels van 20 euro en 50 euro biljetten. De totale waarde van de inhoud van deze rugzak bedroeg ruim 260.000 euro.

Het totale bedrag dat is aangetroffen in de drie tassen in de kofferbak van de zwarte taxi van verdachte, blijkt bij het afstorten in totaal bijna een miljoen euro (999.985 euro) te bedragen.

Aanhoudingen op heterdaad en in beslagnames

De politie heeft beslag gelegd op het geld. Ook is bij iedere verdachte een PGP telefoon van het type SKY aangetroffen.

Naast de bestuurder van de zwarte taxi is ook de bestuurder van de Mercedes op heterdaad aangehouden.

In ruil voor de drie tassen, is door de verdachte een token, een 5 euro biljet met een uniek nummer, aan de bestuurder van de Mercedes verstrekt. Dat wordt aangetroffen in de Mercedes. Uit het onderzoek komt ook naar voren dat andere personen de ontmoeting en de overdracht van de bijna 1 miljoen hadden gepland.

Dekmantel en PGP

Op basis van het onderzoek concludeert het OM dat niet anders kan dan dat de 1 miljoen euro uit misdaad afkomstig geld is. Volgens het OM is sprake van opzetwitwassen. Een token wordt immers bij het ondergronds bankieren gebruikt om te zorgen dat het geld aan de juiste persoon wordt overgedragen. Dat past niet bij legale activiteiten. Het rondrijden met 1 miljoen euro evenmin.

De officier van justitie benadrukte op zitting dat de verdachte op professionele wijze te werk is gegaan. “Hij heeft gebruik gemaakt van de dekmantel van de blauwe taxiplaten op zijn auto, heeft gebruik gemaakt van een token ten behoeve van de overdracht en had de beschikking over een PGP telefoon waarvan hij gebruikmaakte. Uit de uit onderzoek 26Lemont verkregen encrochatdata komt naar voren dat hij werd aangestuurd door een derde. Bovendien blijkt uit de onderlinge communicatie van twee gebruikers van encrochat dat verdachte beducht was op mogelijke observatie door de politie in een busje, getuige ook een extra rondje dat verdachte reed. Dat komt overeen met de bevindingen van het observatieteam.”

Witwassen

Witwassen vormt een ernstige bedreiging van de legale economie en tast de integriteit van het financiële en economische verkeer aan. Het vormt daarmee een bedreiging voor de samenleving.

De aanpak van witwassen is van groot belang voor de effectieve bestrijding van allerlei vormen van zware criminaliteit. De meeste criminelen willen simpelweg zoveel mogelijk geld verdienen ongeacht de consequenties voor anderen en vervolgens - buiten het zicht van alle opsporingsinstanties - ongestoord genieten van dit geld. Het (ondergronds) kunnen verplaatsen van misdaadgeld is van zeer groot belang voor het laten draaien van de georganiseerde misdaad, waarin heel veel geld om gaat. Dit is de motor van de georganiseerde misdaad. Daarom is naast het bestraffen van mensen die zich bezighouden met ondergronds bankieren en witwassen, het afpakken van crimineel geld essentieel. In deze zaak is in verband daarmee de verbeurdverklaring gevorderd van de aangetroffen 999.985 euro.

De zaak van de medeverdachte (1981) wordt op een later moment voor de rechter gebracht. In die zaak werden vandaag onderzoekswensen behandeld.

Uitspraak

De rechtbank doet op 20 oktober om 13.00 uur uitspraak.

Bron: OM