Aan het herstel rondom de kinderopvangtoeslagenaffaire is de afgelopen weken hard doorgewerkt. De opbouw van de herstelorganisatie, het opstellen van de noodzakelijke wet– en regeling en de contacten met getroffen ouders gaan ondanks Corona gewoon door. In een brief aan de Tweede Kamer meldt staatssecretaris Van Huffelen de gezette stappen en geeft ze aan wat er nog gaat gebeuren.

Staatssecretaris Van Huffelen: “Ondanks de verspreiding van COVID-19 houden we voortgang in het herstel van de kinderopvangtoeslagaffaire. Dit is een eerste stap in het tegemoet komen van de gedupeerde ouders. We zijn druk bezig met de uitvoering, maar hebben nog een lange weg te gaan.”

In de Voorjaarsnota is voor het herstel bij de kinderopvangtoeslag en uitvoering daarvan over drie jaar verspreid 500 miljoen euro gereserveerd. Daarvan is 110 miljoen bestemd voor de uitvoering van het herstel.

Een speciaal crisisteam zorgt momenteel voor de opbouw van de herstelorganisatie waar straks 500 mensen aan de slag gaan om getroffen ouders duidelijkheid te geven over hun situatie en te zorgen voor herstel en compensatie. Er zijn inmiddels 200 mensen aangetrokken.

Aanpak per groep ouders

Potentieel komen ruim 20.000 ouders in aanmerking voor herstel. Zij zijn in drie groepen verdeeld, te weten ouders die onderdeel waren van een onderzoek naar fraude (CAF 11 of daarmee vergelijkbaar), mensen die te lijden hebben gehad onder de hardheid van de regelgeving en mensen die opzet of grove schuld is verweten.

Inmiddels hebben bijna alle 300 CAF-11 ouders hun compensatie (gemiddeld bijna 15.000 euro) ontvangen. Van ruim 20 ouders is de compensatie afgewezen; een commissie van onafhankelijke deskundigen heeft geoordeeld dat zij er geen recht op hebben. Geen van deze ouders heeft bezwaar aangetekend tegen deze beslissing.

Naar verwachting zijn in mei de beoordelingen afgerond of een CAF-zaak vergelijkbaar is met CAF 11. De betrokken ouders worden daarover dan geïnformeerd. Daarna start de individuele behandeling. Een persoonlijk contactpersoon neemt daarover contact met hen op.

Voor de ouders die gedupeerd zijn door de hardheid van het systeem starten de voorbereidingen in mei. Dat gebeurt op volgorde van aanmelding waarbij voor schrijnende gevallen een uitzondering wordt gemaakt. De behandeling van de dossiers van ouders die opzet of grove schuld (OG/S) is verweten, begint ook voor de zomer.

De uitvoering van de aangekondigde maatregelen vraagt om aangepaste wet-en regelgeving. Het streven is om dat traject in juli af te ronden.

Verdere aanpak

In de komende tijd openen er digitale, en als het weer mogelijk is, fysieke loketten waar ouders met hun vragen terecht kunnen. Webinars zijn een andere manier waarop de Belastingdienst Toeslagen de komende tijd in contact blijft treden met ouders nu bijeenkomsten op locatie geen optie zijn. Daarnaast blijft het serviceteam Gedupeerden Kinderopvangtoeslag bereikbaar voor getroffen ouders met vragen. Ook ouders die vinden dat zij in aanmerkingen komen voor een van de regelingen kunnen daar terecht.

Een aantal commissies gaat de Belastingdienst/Toeslagen van advies voorzien. Zo is de Bestuurlijke Adviesraad in het leven geroepen met experts van verschillende disciplines die de Herstelorganisatie adviseren. Een ouder- en een kindpanel met getroffen ouders en kinderen gaat vanaf mei ook meekijken. Daarnaast zijn er commissies met een besluitvormende rol bij de uitvoering van regelingen zoals de Commissie van Wijzen (onafhankelijke deskundigen), de Bezwaarschriftenadviescommissie en de Commissie Aanvullende Schadevergoeding Werkelijke Schade.

Aanpassing toeslagenstelsel

Daarnaast wordt wetgeving voorbereid om de rechtsbescherming van de ouders te verbeteren en het toeslagensysteem beter en menselijker te maken. Daarmee moeten hoge terugvorderingen zoveel mogelijk worden voorkomen.

Aanleiding

De basis hiervoor is het feit dat het met de kinderopvangtoeslag ernstig is misgegaan waardoor veel ouders financieel in de problemen zijn gekomen. In het eindrapport van de Adviescommissie Uitvoering Toeslagen van 12 maart staan adviezen over hoe om te gaan met de gedupeerden. In de kabinetsreactie daarop op 13 maart worden die omarmd en uitgebreid.