In 2023 hebben 85 mensen een melding gedaan van een vermoeden van een misstand met betrekking tot Europese regels. De meeste meldingen gingen over de gezondheidszorg en de omgang met persoonsgegevens. De melders krijgen bescherming vanuit de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). Sinds de invoering van de Wbk vorig jaar februari, kunnen vermoedens van overtreding van bepaalde regels die in de Europese Unie gelden – zogeheten schending van het Unierecht - worden gedaan bij toezichthouders die hier in de wet voor zijn aangewezen.

Op basis van de artikelen 3a lid 3 onder e en 17i van de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) krijgt het Huis voor klokkenluiders nieuwe toezichts- en sanctietaken en bijbehorende bevoegdheden. Deze bepalingen zijn op dit moment (nog) niet in werking getreden. Er is onderzoek gedaan deze bevoegdheden door het bureau Pro Facto. Dat heeft recent geresulteerd in het adviesrapport van het Juridisch vooronderzoek naar enkele toezichts- en handhavingsbepalingen uit de Wet bescherming klokkenluiders. De hoofdconclusie is dat de toezichts- en sanctiebevoegdheden in de huidige vorm juridisch niet houdbaar zijn.

Bijna een half jaar na de Tweede Kamerverkiezingen zijn de BBB, NSC, PVV en VVD tot een akkoord op hoofdlijnen gekomen. Ook op juridisch gebied hebben de rechtse partijen talrijke plannen, waaronder de versterking van de bescherming van klokkenluiders. Het Huis voor Klokkenluiders is hier blij mee, maar wat moet er dan veranderen? Wilbert Tomesen, voorzitter van het Huis voor Klokkenluiders, deelt zijn visie.