De vraag is of de focus op ‘opsporing en vervolging’ in de hedendaagse (en toekomstige) strafrechtpraktijk nog wel zo naadloos aansluit op de kerntaak van de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde zoals die is neergelegd in artikel 124 Wet op de rechterlijke organisatie. In het verlengde van die vraag ligt de vraag of de totstandkoming van een nieuw Wetboek van Strafvordering aanleiding zou moeten geven tot (ook) een herbezinning op de inbedding van de taken en verantwoordelijkheden van het Openbaar Ministerie. Die vragen staan in onderhavige bijdrage en in de hierna volgende bijdragen van Mevis en Bonnes centraal. In de onderhavige bijdrage gaat de aandacht uit naar de vraag wat nu (in het heden; en dus vanuit het perspectief van de moderniseringswetgever) tot de kerntaak (tot strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde) moet worden gerekend.

De beoogde nieuwe regeling van het vooronderzoek in strafzaken in de modernisering van het Wetboek van Strafvordering verschilt in de kern niet zo heel veel van de huidige. Of de gewenste beweging naar voren gemaakt kan worden, ten behoeve van bijvoorbeeld meer efficiëntie, is onzeker omdat in de modernisering te weinig rekenschap wordt gegeven van de bestaande problemen en uitdagingen in de huidige strafrechtspleging. Het is onverstandig de nieuwe regeling te baseren op een cultuuromslag die nog moet plaatsvinden.

In deze bijdrage wordt onderzocht wat de beweging naar voren voor de Rechtspraak betekent. Allereerst komen de vijf pijlers waarop de beweging naar voren rust aan bod. Vervolgens wordt de beweging naar voren bezien vanuit het perspectief van twee belangrijke spelers: de rechter-commissaris en de voorzitter van de meervoudige strafkamer. In de afsluiting wordt gewezen op een aantal punten die verder doordacht of uitgewerkt zouden moeten worden, om te voorkomen dat de beweging naar voren een vlucht naar voren wordt.