Anti-corruptie
Naar aanleiding van het op 12 maart 2025 gepubliceerde rapport van Europol – de EU Serious and Organised Crime Threat Assessment 2025 (EU SOCTA) – is duidelijk geworden dat georganiseerde criminaliteit in Europa een fundamentele transformatie ondergaat. De analyse is meer dan een dreigingsrapport: het is een waarschuwing over hoe technologie, geopolitiek en digitale infrastructuur samenkomen in een snel evoluerend crimineel ecosysteem.
Op 31 maart publiceerde Transparency International Nederland een handreiking om organisaties te begeleiden in het opzetten van een effectieve meldregeling en zo te ondersteunen bij het creëren van een veilige meldcultuur. De noodzaak hiertoe is groot: volgens een evaluatie van de Klokkenluiderswet blijkt dat melders vaak ontevreden zijn en veel persoonlijk nadeel ondervinden na het doen van een melding.
Gerechtshof Den Haag 20 maart 2025, ECLI:NL:GHDHA:2025:410
Tegen de sepotbeslissing van het OM in de Shell Nigeria-zaak is door een aantal niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) een klacht ingediend op grond van artikel 12 Wetboek van Strafvordering. Zij meenden dat Shell wel degelijk nog kon worden vervolgd. Het Hof heeft klaagsters niet-ontvankelijk verklaard voor zover de klacht betrekking heeft op een ander feitencomplex dan (corruptie m.b.t. het Nigeriaanse olieveld) OPL245 en voor het overige afgewezen omdat het ne bis in idem-beginsel aan (verdere) vervolging in de weg staat.
Sinds 1 februari 2025 past het OM de strafbeschikking vaker toe bij veelvoorkomende vermogenscriminaliteit, zoals winkeldiefstal en heling. Deze intensivering heeft vragen opgeleverd, zoals ook is gebleken in het rondetafelgesprek van de commissie van Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer op 26 maart 2025. Hier is door het College op gereflecteerd en dit heeft aanleiding gegeven tot een aantal aanpassingen.
Rechtbank Limburg 25 maart 2025, ECLI:NL:RBLIM:2025:2770
De verdachte wordt verweten dat hij, samen met zijn moeder (medeverdachte), de herkomst van een Volkswagen E-golf, een chalet en een geldbedrag van 15.925 euro heeft verhuld door deze goederen op naam van zijn moeder te stellen terwijl hij de feitelijk rechthebbende was. De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vervolging, nu zich geheimhouderinformatie in het dossier bevindt. Immers werden de bankafschriften van de medeverdachte gericht aan het kantoor van de raadsman toegevoegd aan het dossier.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 28 maart 2025, ECLI:NL:RBZWB:2025:1779
De verdachte is feitelijk leidinggever van een besloten vennootschap en is betrokken bij het strafrechtelijk onderzoek met de codenaam “Generaal”. De verdachte wordt verweten dat hij samen met anderen valse administratie heeft gevoerd, accijns op alcohol heeft ontdoken en ruim 110.000 euro heeft witgewassen. Opmerkelijk aan deze zaak is dat tussen het Openbaar Ministerie en de verdediging, ná dagvaarding en tijdens de lopende procedure, een buitengerechtelijke regeling is getroffen in de vorm van een transactieaanbod als bedoeld in artikel 74 van het Wetboek van Strafrecht.
Rechtbank Rotterdam 24 februari 2025, ECLI:NL:RBROT:2025:2926
In deze zaak draait het om (concept)notulen van bestuursvergaderingen van een bedrijf, een client, waarbij de advocaat aanwezig was. De rechtbank oordeelt dat enkele agendapunten vertrouwelijke communicatie betroffen en dus onder het verschoningsrecht vallen. Alleen deze delen mogen niet aan het strafdossier worden toegevoegd.
Zolang de bestuurlijke boetes bestaan in de financiële sector, klinkt al de roep om deze te kunnen schikken – en worden daar bezwaren tegenin gebracht. Een wettelijke regeling ontbreekt en daarop is ook weinig zicht. Ook nu is er echter al veel mogelijk, zoals bijvoorbeeld de Procedure vereenvoudigde afdoening boetezaken van de AFM laat zien. De optie om een schikking aan te bieden is ook in lijn met de praktijk in andere EU-lidstaten. Opvallend hierbij is hoe sterk de schikkingsregelingen in de verschillende landen uiteenlopen. Aan schikkingen kunnen ook extra voorwaarden worden gesteld, buiten de boete om. Zonder wettelijke regeling is hier wel terughoudendheid geboden.
