Parket bij de Hoge Raad 15 november 2019, ECLI:NL:PHR:2019:1163

Niet alleen Bandidos Motorcycle Club (BMC) Holland en haar afdelingen kunnen worden verboden en ontbonden omdat de club in strijd handelt met de openbare orde, maar ook kan BMC Internationaal worden verboden. De uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden moet daarom worden vernietigd en de zaak overgedaan. Dat adviseert advocaat-generaal (AG) Vlas de Hoge Raad in zijn conclusie.

De zaak

De zaak gaat over het verbieden van Bandidos Motorclubs. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in een civiele procedure bij de rechter twee verzoeken gedaan. Het eerste verzoek had betrekking op het verbieden en ontbinden van BMC Holland wegens handelen in strijd met de openbare orde. In het tweede verzoek heeft het OM de rechter verzocht eveneens de buitenlandse corporatie BMC Internationaal te verbieden. Ontbinding van een buitenlandse corporatie is niet mogelijk.

Uitspraak gerechtshof

Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden wees op 18 december 2018 het eerste verzoek van het OM toe. Het hof oordeelde kort gezegd dat BMC Holland een zelfstandige (informele) vereniging is waarbij sprake is van rivaliteit met andere motorclubs en waarbij geweld wordt toegepast, ook in de openbare ruimte. Ook krijgen leden die de club willen verlaten te maken met geweld en dreiging van geweld. De uitingen en gedragingen van BMC Holland, die plaatsvinden in deze sfeer en cultuur van geweld en dreiging van geweld, maken dat sprake is van een werkzaamheid in strijd met de openbare orde. Het gerechtshof vond dan ook dat BMC Holland moet worden verboden en ontbonden. Het gevolg van de uitspraak was dat BMC Holland niet langer mag bestaan en dat het verboden is om lid te zijn van BMC Holland of om de werkzaamheid van BMC Holland voort te zetten. De beslissing had geen betrekking op het bestaan van andere zelfstandige Bandidos-motorclubs, de zogenoemde Chapters, in Nederland.

Naar aanleiding van het tweede verzoek van het OM oordeelde het Hof dat er geen wereldwijde BMC-organisatie bestaat. Hoewel over de hele wereld Bandidos-motorclubs bestaan en actief zijn, is volgens het Hof niet komen vast te staan dat er sprake is van een wereldwijde Bandidos-organisatie die als een zelfstandige eenheid naar buiten optreedt. Om die reden wees het Hof het tweede verzoek van het OM af.

Cassatie

Het OM was het hier niet mee eens en stelde beroep in cassatie in bij de Hoge Raad.

Advies advocaat-generaal

De AG vindt dat het gerechtshof bij de afwijzing van het verzoek om BMC Internationaal te verbieden omdat onvoldoende is komen vast te staan dat BMC Internationaal als corporatie kan worden aangemerkt, een te strenge maatstaf heeft toegepast. In de visie van de AG kan BMC Internationaal, ongeacht de interne structuur of vestigingsplaats van het bestuur, wel degelijk als een corporatie in de zin van de wet worden beschouwd, namelijk ‘als een wereldwijd zelfstandig als eenheid naar buiten tredend samenwerkingsverband’. Daarom kan BMC Internationaal wegens strijd met de openbare orde worden verboden. Ook vindt de AG, anders dan het gerechtshof, dat de afdelingen (Chapters) van BMC Holland geen zelfstandige (informele) verenigingen zijn en daarom wel degelijk vallen onder het verbod van BMC Holland.

De uitspraak van de Hoge Raad is voorlopig bepaald op 13 maart 2020.

Lees hier de volledige conclusie.