AFM Trendzicht 2025
/Op 14 november is het rapport Trendzicht 2025 van de AFM verschenen. Hierin analyseert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ontwikkelingen met betrekking tot de financiële sector. Risico's, knelpunten en beheersmaatregelen binnen de vier toezichtgebieden van de AFM staan centraal. Daarnaast deed de AFM een diepere analyse naar twee onderwerpen. Europese kapitaalmarkten en consumptief krediet.
Algemene trends en risico’s in de financiële sector
Geopolitieke ontwikkelingen kunnen de rust op de financiële markten snel laten omslaan. Ook de financiële positie van kwetsbare groepen blijft hierbij een zorg. Het ontstaan van cyber- en concentratierisico’s door digitalisering, het achterlopen van de duurzaamheidstransitie en toenemende divergentie in regelgeving en toezichtarbitrage vergt aanhoudende aandacht.
Cyberdreigingen
Cybercriminaliteit vormt een groeiend risico voor de financiële sector door toenemende digitalisering. Financiële instellingen worden steeds afhankelijker van IT-systemen, vaak geleverd door een beperkt aantal grote techbedrijven (zoals AWS en Microsoft Azure). Dit creëert concentratierisico's en maakt de sector kwetsbaar voor cyberaanvallen.
Geopolitieke spanningen vergroten de kans op gerichte cyberaanvallen, vaak met als doel de financiële infrastructuur te verstoren. Dit kan leiden tot grote economische schade.
Ransomware-aanvallen en het gebruik van "Crime-as-a-Service"-ecosystemen maken het eenvoudiger voor criminelen om digitale aanvallen uit te voeren.
Wetgeving zoals de Digital Operational Resilience Act (DORA) legt verplichtingen op aan grote financiële instellingen voor beter risicobeheer op het gebied van ICT, maar kleinere instellingen blijven kwetsbaar.
Kunstmatige Intelligentie (AI)
AI wordt steeds meer gebruikt binnen de financiële sector voor toepassingen zoals kredietbeoordeling, fraudedetectie en risicoanalyse. Echter, er is een risico op een "black box"-effect waarbij het onduidelijk is hoe beslissingen worden genomen, wat de transparantie en betrouwbaarheid kan schaden.
De verwachtingen rondom AI zijn hoog, wat zich uit in sterke stijgingen van aandelen van AI-gerelateerde bedrijven, zoals Nvidia. Dit kan wijzen op een mogelijke speculatieve bubbel.
AI in beleggings- en adviesprocessen brengt risico’s met zich mee, zoals discriminatie door risicoselectie of premiedifferentiatie.
Fraude
Hypotheekfraude is een belangrijk aandachtspunt. Financiële dienstverleners kunnen actief betrokken zijn bij vervalsingen, bijvoorbeeld door inkomensgegevens aan te passen. Dit schaadt de integriteit van de sector en verhoogt kredietrisico's.
Malafide aanbieders van beleggingsproducten, zoals via crypto of tradingplatforms, maken gebruik van digitale tools om consumenten te misleiden. Trends als gamification en finfluencers vergroten het risico op misbruik.
De komst van de MiCAR-regelgeving moet zorgen voor meer toezicht op cryptodienstverleners, maar illegale aanbieders blijven een risico.
De financiële sector wordt door technologische ontwikkelingen efficiënter, maar de complexiteit en afhankelijkheden brengen ook grote risico’s met zich mee, vooral op het gebied van cyberveiligheid, de inzet van AI en het voorkomen van fraude.
Meer informatie
