Artikel: Een Europees Openbaar Ministerie: kansen en risico’s

Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) zal bevoegd zijn om strafbare feiten die ten koste gaan van de EU-begroting te onderzoeken, te vervolgen en voor het gerecht te brengen. Hoewel het strafrecht van oudsher een voornamelijk nationale aangelegenheid is, wordt deze overheidstaak hiermee gecentraliseerd naar een supranationaal niveau. De Europese Commissie acht dit noodzakelijk, omdat de misdaden tegen het EU-budget jaarlijks minimaal 500 miljoen euro bedragen en er niet effectief tegen wordt opgetreden. 

Aangezien deze strafzaken vaak een grensoverschrijdend karakter hebben en nationale autoriteiten slechts binnen hun eigen territorium zelfstandig kunnen opereren, wordt optreden tegen dit type criminaliteit gezien als duur en ingewikkeld. De nationale autoriteiten geven het daarom geen hoge prioriteit, wat blijkt uit het feit dat slechts 10% van deze fraude effectief wordt aangepakt. De reeds bestaande Europese organisaties op dit gebied (OLAF, Eurojust en Europol) zijn niet in staat strafbare feiten die ten koste gaan van de EU-begroting effectief genoeg tegen te gaan, omdat zij niet de bevoegdheid hebben om een strafrechtelijk onderzoek te starten.

Het EOM kan een (zeer) effectief instrument zijn tegen deze fraude, maar er zijn ook zorgen aan verbonden ten aanzien van het principe van subsidiariteit en de bescherming van fundamentele rechten van verdachten en beklaagden. In dit artikel zullen allereerst de achtergrond, de structuur en de bevoegdheden van het EOM beschreven worden, met aandacht voor de zorgen met betrekking tot het principe van subsidiariteit. Vervolgens wordt kritisch gekeken naar de bescherming van de fundamentele rechten van verdachten onder het EOM en het probleem van ‘forumshopping voor bewijs’.

Lees verder: 

• Een Europees Openbaar Ministerie: kansen en risico’s door Tom Huisjes in PROCES