Artikel: Op kosten van (on)gelijk: de proceskostenvergoeding in fiscale (boete)zaken nader bekeken
/Zowel in het algemeen bestuursrecht als in het fiscale recht is het gebruikelijk dat een belanghebbende of belastingplichtige die bezwaar maakt (art. 7:15 Awb) of beroep instelt bij de rechtbank (art. 8:75 Awb) in aanmerking kan komen voor vergoeding van (voor door een derde verleende rechtsbijstand gemaakte) kosten van de bezwaar- of beroepsprocedure. Een dergelijke kostenvergoeding wordt – kort gezegd – toegekend op het moment dat het bezwaar of beroep van de belastingplichtige gegrond wordt verklaard en het bestreden besluit, zoals een belastingaanslag, wordt herroepen als gevolg van een aan de Belastingdienst te wijten onrechtmatigheid. In beginsel is bij een dergelijke proceskostenvergoeding sprake van een ‘forfaitaire’ vergoeding, gebaseerd op een puntensysteem. Slechts in uitzonderlijke gevallen is het in het bestuursrecht of fiscale recht mogelijk een zogenoemde ‘integrale’ proceskostenvergoeding te krijgen. Dit terwijl het in het strafrecht eerder regel dan uitzondering is dat een verdachte wiens zaak is geëindigd in een sepot, ontslag van alle rechtsvervolging of vrijspraak, in aanmerking komt voor een vergoeding van alle gemaakte kosten voor rechtsbijstand. Nu het fiscale boeterecht echter grote gelijkenissen vertoont met het strafrecht en ook uit de jurisprudentie volgt dat het boeterecht en strafrecht steeds nader tot elkaar komen te staan, kan de vraag worden gesteld waarom de proceskostenvergoeding voor fiscale zaken niet gelijk wordt getrokken met het strafrecht, althans in ieder geval voor wat betreft bezwaar- of beroepsprocedures tegen door de Belastingdienst vastgestelde boetes. In dit artikel zal daarom aan de orde worden gesteld in welke gevallen recht bestaat op een proceskostenvergoeding, wanneer sprake kan zijn van een integrale (of soms bovenforfaitaire) vergoeding van gemaakte kosten en aan welke voorwaarden voor vergoeding van dergelijke kosten moet worden voldaan. Daarnaast zal worden omschreven wanneer recht bestaat op een kostenvergoeding in strafzaken en zal een vergelijking worden gemaakt tussen het fiscale stelsel en strafrechtelijk stelsel, waarna zal worden betoogd dat het vergoedingsstelstel in fiscale (boete)zaken aanpassing behoeft.
Lees verder:
Op kosten van (on)gelijk: de proceskostenvergoeding in fiscale (boete)zaken nader bekeken door D. Braakman in Weekblad fiscaal recht
