Beoordeling FATF Nederland in aanpak witwassen: gaat de goede kant op, maar moet nog beter
/De maatregelen van Nederland ter bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering leveren goede resultaten op, maar we moeten meer doen om te voorkomen dat rechtspersonen worden gebruikt voor criminele doeleinden, om het risicogebaseerde toezicht te versterken, en om ervoor te zorgen dat de sancties voor witwas- en terrorismefinancieringsdelicten evenredig en afschrikkend zijn.
Dat is het oordeel van de Financial Action Task Force (FATF). De organisatie heeft Nederland onlangs geëvalueerd op de aanpak van witwassen. Een internationaal team van negen experts heeft de evaluatie uitgevoerd. De uitkomsten van dat onderzoek zijn neergelegd in het Mutual Evaluation Report of the Netherlands-2022.
Oordeel FATF
De belangrijkste witwasrisico's voor Nederland houden verband met fraude en drugsgerelateerde misdrijven, die 90% van alle Nederlandse opbrengsten van misdrijven vertegenwoordigen. Nederland loopt risico's op terrorismefinanciering door religieus extremisme, zoals ISIL en andere door de VN aangewezen groepen, maar ook door extreem-rechts terrorisme. Nederland heeft een goed inzicht in de risico's waarmee het wordt geconfronteerd en heeft solide risicogebaseerd beleid en solide strategieën ontwikkeld om deze risico's aan te pakken, maar er moeten nog enkele technische tekortkomingen worden aangepakt, zoals de regulering van dienstverleners op het gebied van virtuele activa.
Binnenlandse coördinatie tussen instanties en publiek-private partnerschappen zijn een belangrijk kenmerk van het Nederlandse systeem ter bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Er is een sterke samenwerking tussen de Nederlandse financiële inlichtingeneenheid (FIU-NL) en rechtshandhavingsinstanties, die in de loop van hun onderzoeken regelmatig gebruikmaken van financiële inlichtingen van hoge kwaliteit van de FIU-NL, datahubs en samenwerkingsplatforms.
Nederland werkt ook bijzonder doeltreffend samen met zijn internationale partners. Nederland moet echter meer middelen inzetten om het risicogebaseerde toezicht te verbeteren, onder meer om activiteiten zonder vergunning aan te pakken en te zorgen voor evenredige en afschrikwekkende sancties bij niet-naleving van preventieve maatregelen.
Nederland beschouwt de confiscatie van criminele vermogensbestanddelen als een strategische prioriteit. Maar het land moet meer doen om te voorkomen dat rechtspersonen voor criminele doeleinden worden gebruikt en om ervoor te zorgen dat er toegang is tot adequate, accurate en actuele informatie over uiteindelijke begunstigden.
De Nederlandse autoriteiten hebben ook met succes financiering van terrorisme opgespoord, onderzocht en vervolgd, waarbij het vooral ging om de financiering van buitenlandse terroristische strijders. Nederland gaat proactief om met de non-profitsector om te voorkomen dat deze wordt misbruikt voor terrorismefinanciering en om risicovermindering te voorkomen. De autoriteiten moeten zich echter meer richten op de melding van en het toezicht op de tijdige uitvoering van gerichte financiële sancties voor de financiering van terrorisme of proliferatie.
FATF
De FATF is een intergouvernementele organisatie die zich bezighoudt met de bestrijding van witwassen, de financiering van terrorisme en de financiering van massavernietigingswapens. De FATF heeft 39 leden: 37 landen, waaronder Nederland, en twee regionale organisaties (de Europese Commissie en de Samenwerkingsraad van Arabische Golfstaten). De FATF heeft onder andere als taak om internationale standaarden vast te stellen ter voorkoming van witwassen en de financiering van terrorisme (AML/CFT standaarden). Daarnaast voert de FATF periodieke evaluaties uit om te zien of haar leden aan de AML/CFT standaarden voldoen en of dit ook resultaten oplevert. Een internationaal team van negen experts heeft de evaluatie uitgevoerd.
