Debat Tweede Kamer: waken voor uitbreiding mandaat Europees Openbaar Ministerie
/Vorige week is in de Tweede Kamer gedebatteerd over de Invoeringswet EOM. Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) is een nieuw orgaan dat is ingesteld om fraude met EU-middelen effectiever te kunnen bestrijden. Tijdens de behandeling hebben Kamerleden Van Dam en Van Toorenburg een motie ingediend. Nederland is toegetreden tot het Europees Openbaar Ministerie, waarbij de kamerleden benadrukken dat het EOM-mandaat zich beperkt tot de vervolging van strafbare feiten rond fraude met EU-gelden.
Als sinds 2018 wordt op Europees niveau gesproken over de uitbreiding van het mandaat van het EOM, in ieder geval tot de vervolging van grensoverschrijdende terroristische misdrijven, mogelijk ook tot milieudelicten.
Volgens Kamerleden Van Dam en Van Toorenburg dient het EOM zich te beperken tot de huidige wettelijke taken en kan er niet zonder meer sprake zijn van uitbreiding van het mandaat. Zij verzoeken de regering te waken voor een verdere uitbreiding van het EOM-mandaat en in ieder geval niet zonder expliciet voorafgaand overleg met de Kamer hierin stappen te zetten. Deze motie is door de Kamer aangenomen.
Achtergrond Invoeringswet Europees Openbaar Ministerie (EOM)
Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) is een nieuw orgaan dat is ingesteld om fraude met EU-middelen effectiever te kunnen bestrijden. Daarbij kan worden gedacht aan fraude met EU-subsidies voor verschillende activiteiten (studie, onderwijs, onderzoek en innovatie, economische activiteiten) maar ook aan fraude met invoerrechten, uitvoerrestituties, omzetbelasting en contracten aanbesteed door EU-instellingen.
Het EOM mag strafbare feiten die de financiële belangen van de Europese Unie schaden, onderzoeken, vervolgen en voor de nationale rechter brengen. Het EOM bestaat uit twee niveaus. Het ene is een centraal niveau dat is gevestigd in Luxemburg waar zich onder meer de Europese hoofdaanklager bevindt. Het andere is een decentraal niveau dat wordt gevormd door de gedelegeerd Europese aanklagers in de lidstaten.
Het voorstel tot de Invoeringswet EOM bevat maatregelen om het EOM operationeel te maken. Het wetsvoorstel regelt onder meer dat officieren van justitie bij het functioneel parket van het openbaar ministerie optreden als gedelegeerde Europese aanklagers en dat de bijzondere opsporingsdiensten opsporingshandelingen voor het EOM kunnen verrichten.
