Donderdag 8 en vrijdag 9 oktober stonden vijf verdachten in de leeftijd van 16 tot 22 jaar terecht bij de rechtbank in Haarlem voor grootschalige oplichting van veelal oudere slachtoffers, hoofdzakelijk in Noord-Holland. De totale schade van alle onderzochte aangiften bedraagt bijna €45.000. Het OM verwijt verdachten dat zij in de maanden maart, april en mei van dit jaar via babbeltrucs tienduizenden euro’s hebben buitgemaakt. Verdachten zijn afkomstig uit Heemskerk, Beverwijk, Zaandam en Amsterdam.

De strafeisen variëren van 100 uur werkstraf tot 28 maanden (deels voorwaardelijke) gevangenisstraf. Tegen alle verdachten zijn vanwege de aard van de feiten tevens geldboetes geëist, oplopend tot €2.650,-. Vanwege hun leeftijd heeft de behandeling van de zaken tegen de drie (destijds) minderjarige verdachten achter gesloten deuren plaatsgevonden.

Werkwijze

Het gaat om tientallen gevallen van oplichting en diefstal met een ‘valse sleutel’ door een groep van vijf verdachten die, in wisselende samenstelling, steeds op dezelfde manier hebben gehandeld. Verdachten doen zich voor als postbezorger. Eerst bellen ze het slachtoffer op, waarbij wordt gezegd dat een pakketje wordt bezorgd. Ophalen kan ook, maar gezien hun leeftijd en het Coronavirus kiezen de slachtoffers voor thuisbezorgen. Eenmaal aan hun voordeur moeten ze een klein bedrag pinnen voor ontvangst van het pakketje. De slachtoffers moeten hun pincode intoetsen op de mobiele telefoon van verdachten, die zogenaamd verbonden is met het pinapparaat. Verdachten verwisselen vervolgens stiekem de bankpas van het slachtoffer voor een andere bankpas. Daarna plunderen verdachten de rekeningen van de slachtoffers met de via oplichting verkregen pinpassen.

Onderzoek

Verdachten zijn in beeld gekomen op basis van een grote hoeveelheid aangiften en meldingen, diverse observaties en het opvragen van beelden van pintransacties. En in een enkel geval door kordaat optreden van gedupeerden zelf. Zo heeft één van de slachtoffers haar zoon gebeld, omdat zij het telefoontje van de zogenaamde postmedewerker niet vertrouwde. Nadat haar zoon was gearriveerd werd er aangebeld voor het pakketje. De zoon maakte bij het opendoen meteen een foto van de persoon die voor de deur stond. Een slachtoffer in een andere zaak herkende deze persoon op de foto vervolgens als de man die haar eerder had opgelicht.

Samenwerking

Het telefonisch benaderen, het aan de deur van het slachtoffer afkijken van hun pincode, het verwisselen van de bankpassen, de geldopnames met de gestolen passen: stuk voor stuk handelingen die deel uitmaken van één gezamenlijk plan, namelijk het plunderen van de bankrekening van het slachtoffer. Het OM ziet deze oplichting en diefstal dan ook als één geheel. ‘’Tussen elke verdachte en zijn mededaders bestond een gezamenlijk en weldoordacht plan, waarbij ieder van hen een duidelijke taak had. Daarbij waren de rollen van verdachten en mededaders in de uitvoering van de oplichtingen en diefstallen onderling uitwisselbaar’’, aldus de officier van justitie.

Kwetsbaar

Volgens het OM hebben verdachten de (veelal) bejaarde slachtoffers aan hun eigen voordeur opgelicht via babbeltrucs, waarbij op slinkse wijze bankpas en pincode is bemachtigd, om daarmee vervolgens zo veel mogelijk geld van de bankrekening van het slachtoffer op te nemen. De officier van justitie: ‘’Verdachten hebben bewust kwetsbare en afhankelijke ouderen als slachtoffer gekozen, kennelijk omdat zij vaak eerder geneigd zijn in de babbeltrucs mee te gaan. Het vertrouwen van de slachtoffers in de goedheid van mensen heeft daardoor een enorme deuk opgelopen. Ouderen zijn vaak sterk afhankelijk van zorg en aandacht van anderen. Met deze vorm van oplichting wordt hun veiligheidsgevoel en zelfvertrouwen enorm aangetast.’’ Bovendien hebben verdachten misbruik gemaakt van de Coronacrisis, waarbij ouderen extra kwetsbaar zijn en zoveel mogelijk binnen blijven. ‘’Het aanbod van een thuis afgeleverd pakketje maakt dat verdachten op afschuwelijk wijze misbruik hebben gemaakt van de angst van sommige oudere mensen om ziek te worden door het Coronavirus. Deze schaamteloze zelfverrijking ten koste van kwetsbare ouderen maakt het extra kwalijk’’, aldus de officier.

Strafeisen

In de totstandkoming van de strafeisen acht het OM de ernst van de feiten en het medeplegen strafverzwarend, net als de kwetsbaarheid van de doelbewuste slachtoffers en het misbruik van de Coronamaatregelen. Voor alle verdachten vraagt de officier van justitie een geldboete ter hoogte van 10% van het bedrag dat elke verdachte heeft buitgemaakt. De feiten zijn gepleegd om winst te maken; een geldboete raakt verdachten in hun portemonnee. Daarnaast heeft de officier ten aanzien van de minderjarige verdachten gevraagd om werkstraffen tot 200 uur en voorwaardelijke jeugddetentie tot 8 maanden. De meerderjarige verdachten hoorden (deels voorwaardelijke) gevangenisstraffen tot 28 maanden tegen zich eisen.

De rechtbank doet vermoedelijk uitspraak op 29 oktober.

Bron: OM