DNB: Lessons learned Russian Laundromat
/DNB heeft in 2019 samen met verschillende Nederlandse banken onderzocht welke lessen er te trekken zijn uit de witwasschandalen rond Danske Bank en de Russian Laundromat.
Doel hiervan was om via een datagedreven aanpak inzicht te krijgen (en te vergroten) in de grootste risico’s voor betrokkenheid bij deze witwasconstructies en tevens om soortgelijke internationale witwasstromen in de toekomst sneller door banken te laten herkennen.
De verschillende Russian Laundromat en Danske Bank publicaties waren aanleiding voor DNB om met de banken te onderzoeken hoe deze internationale witwasstromen op een datagedreven manier onderzocht kunnen worden. De banken krijgen met deze methodiek sneller zicht op de omvang van de potentiële witwasstromen en de grootste risico’s in hun eigen cliëntportefeuille.
Betalingsgedrag
De totale geldstroom vanuit Danske bank Estonia is per betrokken bank over de periode 2010 tot en met 2018 in beeld gebracht. Van alle betrokken cliënten is een top 400 ontvangende cliënten samengesteld. Van de top 400 is vervolgens het inkomende en uitgaande betalingsgedrag door de banken geanalyseerd aan de hand van risico-indicatoren (zoals betalingen aan non-resident cliënten met bankrekeningen in de Baltische staten of met Zwitserse bankrekeningen). Hierdoor is een beeld ontstaan van cliënten die uitsluitend gelden hebben ontvangen van mogelijk dubieuze buitenlandse entiteiten, maar die zelf geen risicovol gedrag vertonen. Daarnaast zijn cliënten geïdentificeerd die naast dubieuze ontvangsten ook zelf risicovolle betalingen verrichten. In deze groep kan sprake zijn van ernstige risico’s op het (bewust) doorsluizen van criminele gelden. De banken zullen in 2020 verdere analyses uitvoeren op de meest risicovolle cliënten en treffen waar nodig maatregelen, zoals het melden van ongebruikelijke transacties bij FIU-NL en het heroverwegen van de cliëntrelatie.
Complexe internationale witwasstromen
Het overkoepelende doel van de door DNB toegepaste aanpak was om met de banken een meer structurele methode te ontwikkelen voor het detecteren en aanpakken van complexe internationale witwasstromen. Hierbij kan gedacht worden aan bredere analyses door banken op het betalingsverkeer van en naar risicovolle landen en/of naar risicovolle buitenlandse banken.
De banken hebben aangegeven verdere invulling te willen geven aan de lessons learned:
De gebruikte methodiek kan worden toegepast bij toekomstige grotere witwaszaken door oprichting van een rapid response team bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende Nederlandse banken
Het uitvoeren van datagedreven analyses op risicovolle bancaire kanalen of landen om sneller internationale witwasscenario’s te kunnen herkennen
Te onderzoeken in hoeverre de resultaten hiervan breder kunnen worden gedeeld in de bancaire sector.
DNB ziet het als een positieve ontwikkeling dat de banken deze nieuwe meer datagedreven aanpak toepassen om grotere internationale witwasstromen sneller te kunnen ontdekken, en de wens om hier als banken meer gezamenlijk in te willen optreden. In 2020 zal DNB in haar toezicht aandacht houden voor de verdere implementatie van deze methode door de banken en de uitkomsten van dergelijke gezamenlijke onderzoeken.
Bron: DNB
