Het kabinet versterkt de aansturing van de Belastingdienst om de dienstverlening van een van de grootste uitvoeringsorganisaties te verbeteren. De onderdelen Toeslagen en Douane worden ontvlochten van de rest van de Belastingdienst. Minister Hoekstra (Financiën) heeft de Tweede Kamer vandaag in een brief over de wijzigingen geïnformeerd.

“De Belastingdienst heeft als één van de grootste publieke uitvoerders van Nederland een wezenlijke en omvangrijke maatschappelijke opdracht’’, aldus Hoekstra. “In de uitvoering door de Belastingdienst van deze taken ontmoeten burgers en bedrijven de overheid en wordt de basis gelegd voor het vertrouwen dat in de Belastingdienst wordt gesteld. Voor een goede uitvoering van deze cruciale taken is een moderne en slagvaardige Belastingdienst een absolute randvoorwaarde. De afgelopen jaren zijn hiervoor al diverse belangrijke stappen gezet. Met deze aanvullende stappen versterken we deze.”

Versterken van de ambtelijke aansturing

De sturing verandert, beginnend bij de top. Douane en Toeslagen zijn onderdelen van de Belastingdienst die ontvlochten gaan worden, om deze op termijn als zelfstandige onderdelen te plaatsen binnen het ministerie van Financiën. Er worden drie nieuwe directeuren-generaal aangesteld voor Toeslagen, de Douane, en de Belastingdienst (incl. FIOD). Zij zullen samen de verdere ontvlechting regelen. Op korte termijn worden de drie functies waar nodig op interim-basis vervuld. Hiermee komt een eind aan de integrale verantwoordelijkheid van de huidige directeur-generaal voor de gehele Belastingdienst en komt er een eind aan diens werkzaamheden.

Versnellen en intensiveren van de managementinformatie en de Belastingtelefoon

Goede managementinformatie is cruciaal om de juiste besluiten te kunnen nemen. Een intensivering en versnelling in het op orde maken van de managementinformatie is daarom noodzakelijk.

Ook bij de Belastingtelefoon gaat het nog niet goed genoeg, ondanks extra capaciteit in het afgelopen jaar. Een externe partij wordt daarom gevraagd hoe een fundamentele transformatie bij de Belastingtelefoon tot stand kan komen teneinde burgers en bedrijven beter en effectiever te woord te kunnen staan.

Cultuur

Een cultuur met oog voor de menselijke maat en een veilige werkomgeving is van groot belang. Daarom is cultuur tot vierde pijler van Beheerst Vernieuwen gemaakt en is het bestaande cultuurprogramma geïntensiveerd en uitgebreid. Dit betreft onder meer ontwikkelassessments voor leidinggevenden bij de Belastingdienst en de aanstelling, later deze maand, van twee onafhankelijke personeelsraadspersonen. Bij deze personeelsraadspersonen kunnen misstanden bij de Belastingdienst uit het verleden en heden gemeld worden door iedere medewerker.

Gegeven het grote pakket aan verantwoordelijkheden van een staatssecretaris van Financiën en de veranderingen die nodig zijn, zullen de minister-president en de minister van Financiën overleggen met de voorzitters van de coalitiefracties om te bezien hoe de politieke sturing op de Belastingdienst verder vorm zal krijgen.

Sommige van bovengenoemde noodzakelijke veranderingen om de Belastingdienst duurzaam te verbeteren kunnen op korte termijn worden gerealiseerd. Tegelijkertijd zullen andere onderdelen jaren vergen.

Vertrek DG Belastingdienst

De heer Dr. J.J.M. (Jaap) Uijlenbroek vertrekt als directeur-generaal Belastingdienst bij het ministerie van Financiën. De minister heeft in een brief aan de Tweede Kamer laten weten een fundamenteel andere weg te willen inslaan en Toeslagen en de Douane te willen ontvlechten uit de Belastingdienst. Hiermee komt een eind aan de integrale verantwoordelijkheid en werkzaamheden van de huidige DG voor de gehele Belastingdienst. Jaap Uijlenbroek wordt bijzonder adviseur bij de ABD en zal zich richten op werkzaamheden buiten het ministerie van Financiën.

Uijlenbroek bekleedde de functie van directeur-generaal Belastingdienst sinds januari 2017. Hij kwam vlak nadat de Commissie onderzoek Belastingdienst haar rapport had opgeleverd en het kabinet had besloten de Belastingdienst direct onder het ministerie van Financiën te positioneren. Mede op basis van deze opdracht heeft Uijlenbroek de topstructuur ingevoerd bij de Belastingdienst om de dienst adequaat te kunnen besturen.

Minister van Financiën Wopke Hoekstra zegt hierover: “Ik wil mijn waardering uitspreken voor de inzet en gedrevenheid van Jaap Uijlenbroek. Hij heeft drie jaar geleden een ongelooflijk ingewikkelde klus op zich genomen. Jaap heeft de besturing en de processen geordend en met de invoering van de topstructuur en het programma Beheerst Vernieuwen een belangrijke impuls gegeven aan de doorontwikkeling van de Belastingdienst.”

Jaap Uijlenbroek geeft aan: “Ik kijk terug op drie bewogen jaren als directeur-generaal Belastingdienst. In mijn eerste werkweek presenteerde de Commissie Onderzoek Belastingdienst haar conclusies over de vertrekregeling. De periode daarna stond in het teken van het implementeren van deze adviezen. Met de keuze van de minister voor een andere aansturing vervalt de integrale verantwoordelijkheid voor de gehele Belastingdienst en daarmee de basis van mijn huidige functie. De implementatie van de koerswijziging laat ik aan de drie nieuwe directeuren-generaal. Met pijn in het hart laat ik de Belastingdienst achter in een moeilijke tijd. Maar als de geschiedenis één ding leert is het wel dat de Belastingdienst als essentiële uitvoeringsorganisatie voor Nederland onmisbaar is. De dienst wordt gedragen door 30.000 collega’s waarin ik groot vertrouwen heb en die onmisbaar zijn voor Nederland.”

Lees meer: