OM treft schikking in verband met criminele erfenis

Sinds 2015 grijpen de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst en het Openbaar Ministerie in bij criminele erfenissen. Wanneer onderzoek uitwijst dat de overleden persoon zijn nalatenschap heeft vergaard met illegaal verkregen vermogen, wordt beslag gelegd op deze criminele erfenis. Misdaad mag immers niet lonen. Ook niet via vererving.

Zo ook in het geval van de in 2017 om het leven gebrachte Hennie Schipper. Het Openbaar Ministerie Noord-Holland heeft een schikking getroffen met zijn nabestaanden. Het betreft een transactie op grond van artikel 74 van het Wetboek van Strafrecht. De weduwe heeft afstand gedaan van de inbeslaggenomen vermogensbestanddelen die met criminele activiteiten zijn verkregen, beide meerderjarige kinderen hebben met de schikking ingestemd. De voorwerpen vertegenwoordigen een waarde van ruim 400.000 euro. De schikking ziet op voorkoming van strafvervolging van de nabestaanden voor witwassen en valsheid in geschrifte.

Doodgeschoten

Op 17 juli 2017 wordt de 47-jarige Hennie Schipper uit Zandvoort met geweld om het leven gebracht op een parkeerplaats in Akersloot. Politie en Openbaar Ministerie Noord-Holland starten direct een grootschalig opsporingsonderzoek. Daaruit blijkt o.a. dat sprake was van een conflict in het criminele milieu, waarbij Schipper de dader gedurende langere tijd zou hebben afgeperst. Tevens ontstaan vermoedens van de aanwezigheid van crimineel vermogen. Daarop heeft de FIOD onder leiding van het OM Noord-Holland verder onderzoek gedaan naar de erfenis van Schipper. Doel van dit strafrechtelijk onderzoek was drieledig: het traceren van crimineel vermogen van Schipper, deze criminele erfenis van zijn nabestaanden afnemen als vorm van rechtsherstel, en strafbare feiten ten aanzien van zijn nabestaanden opsporen.

Onverklaarbaar vermogen

In het onderzoek door FIOD en OM is het vermogen van Schipper in kaart gebracht. Tevens is onderzoek gedaan naar de herkomst van de aanwezige vermogensbestanddelen. Uit gegevens van de Belastingdienst komt naar voren dat Schipper en zijn vrouw onvoldoende legale middelen tot hun beschikking hadden om in hun dagelijks levensonderhoud te kunnen voorzien. Desondanks waren zij in het bezit van diverse luxe voertuigen en een woning met een WOZ waarde van ongeveer 1,2 miljoen euro. De herkomst van dit geld was niet te verklaren vanuit legale inkomsten.

Crimineel vermogen

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat Schipper zich bezig hield met het organiseren en faciliteren van illegaal gokken op voetbalwedstrijden, soms gepaard gaand met dwang en afpersing, en dat sprake was van witwasconstructies, waaronder fictieve leningen en mogelijke loanback-constructies. Ook was er informatie dat Schipper een grote speler was in de illegale gokwereld en werd hij gelinkt aan de handel in verdovende middelen. Hiermee heeft Schipper crimineel geld verworven. Bovendien is gebleken dat er ten behoeve van de hypotheek voor de aanschaf en bouw van de woning in Zandvoort, gebruik is gemaakt van een valse werkgeversverklaring en een valse salarisstrook op naam van de vrouw van Schipper. Deze woning (en de later gecreëerde overwaarde) had niet kunnen worden gebouwd zonder de op basis van valse stukken verkregen hypotheek. Dit levert valsheid in geschrifte en witwassen op.

Inbeslagname

Tijdens het onderzoek is onder meer de woning van Schipper in Zandvoort doorzocht. Daarbij zijn luxe goederen zoals sieraden en kleding inbeslaggenomen. Ook is beslag gelegd op vermogensbestanddelen, waaronder (de overwaarde van) de woning in Zandvoort (361.961 euro), een cascoboot (taxatiewaarde 50.000 euro) en een Mini Cooper (geschatte waarde 9.000 euro). Deze voorwerpen behelzen een groot gedeelte van de erfenis. Van dit gedeelte is vast komen te staan dat het, gelet op de al eerder opgemerkte beperkte legale inkomsten van Schipper en zijn vrouw, van criminele gelden afkomstig moet zijn.

Naïef

De weduwe is in dit onderzoek als verdachte gehoord. Zij heeft, na te zijn geconfronteerd met de vermoedelijke herkomst van de erfenis, aangegeven hiervan niet voldoende op de hoogte te zijn geweest. Schipper had immers een eigen bedrijf en was verantwoordelijk voor de financiële zaken binnen hun gezin, aldus de weduwe. Wel zegt zij te hebben geweten dat Schipper zich bezig hield met illegaal gokken op voetbalwedstrijden, maar de omvang daarvan was haar onbekend. Zij geeft aan kennelijk naïef te zijn geweest en dat zij achteraf beter had moeten weten. Op basis van haar verklaring en de rest van de feiten en omstandigheden kan worden onderbouwd dat de weduwe wist (of redelijkerwijs had moeten vermoeden) dat het aanwezige vermogen afkomstig was van criminele activiteiten van Schipper.

Dominant

Uit het gehele onderzoek komt het beeld naar voren dat Schipper alle financiële zaken binnen het gezin regelde, zo ook de aankoop van de woning in Zandvoort met bijbehorende hypotheekaanvragen. Schipper had een eigen bedrijf en zorgde dat er geld voorhanden was. Zijn vrouw heeft hierop vertrouwd en vermoedelijk niet willen weten wat er eventueel verder achter zat. Met betrekking tot de valse stukken op haar naam die zijn gebruikt voor de hypotheekaanvraag stelt zij deze nooit te hebben gezien. Wel heeft de weduwe de hypotheekaanvraag en bijbehorende stukken ondertekend. Naar haar zeggen zal Schipper verteld hebben “dat ze dit even moest tekenen”. Door diverse getuigen werd Schipper getypeerd als een zeer dominante man die heel dreigend kon overkomen. Dit bleek ook tijdens de strafzaak tegen de man die Schipper met geweld om het leven heeft gebracht, waarbij de rechtbank deze dreigingen in de straftoemeting nadrukkelijk heeft meegewogen. Tegen deze achtergrond is het goed voorstelbaar dat zijn vrouw moeilijk weerstand heeft kunnen bieden aan Schipper en dat vragen stellen over de herkomst van hun vermogen niet gebruikelijk was.

Afstand van de erfenis

Uit het feitencomplex komt naar voren dat criminele handelingen van Schipper de oorsprong zijn van aanwezig crimineel vermogen. De weduwe heeft, na te zijn geconfronteerd met deze wetenschap, vrijwel direct aangegeven afstand te willen doen van de gehele criminele erfenis. Dit omdat zij en haar kinderen zich niet schuldig willen maken aan (verdere) witwashandelingen. Dit heeft geresulteerd in een transactievoorstel voor een bedrag van meer dan 400.000 euro, zodat zij niet langer belast is met crimineel vermogen. Dit geld gaat naar de Staatskas.

Bron: OM