Gerechtshof 's-Hertogenbosch 29 oktober 2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:4484 en ECLI:NL:GHSHE:2018:4485

Ook in hoger beroep zijn de aannemer en onderaannemer van een bouwproject bij een Zeeuwse kunstmestfabrikant vrijgesproken van dood door schuld en het overtreden van de Arbeidsomstandighedenwet. Volgens het gerechtshof ’s-Hertogenbosch hebben de bedrijven voldoende veiligheidsmaatregelen genomen om de dood van 2 werknemers te voorkomen.

Formeergas

In 2011 was een kunstmestfabrikant in de provincie Zeeland bezig met de bouw van een nieuwe installatie. Daarvoor was een aannemer ingeschakeld die een onderaannemer had ingehuurd. Het werk bestond onder meer uit de aanleg van tanks en een pijpleidingennetwerk. Op 1 april 2011 werden laswerkzaamheden verricht aan de buitenkant van een tank. Aan de binnenkant van die tank werd formeergas gebruikt. Dat gas zorgt voor betere lasnaden, maar heeft ook de eigenschap dat het zuurstof verdringt. Aan het eind van de werkdag werden de 2 medewerkers dood gevonden in de tank. Zij bleken te zijn overleden aan zuurstofgebrek. Waarom de medewerkers de tank in zijn gegaan, is nooit duidelijk geworden.

Veiligheidsmaatregelen

Volgens het OM hebben de aannemers onvoldoende veiligheidsmaatregelen getroffen om het ongeval te voorkomen. De advocaat-generaal eiste dat beide bedrijven een geldboete moesten betalen van 200.000 euro. Het hof is het daar – evenals de rechtbank – niet mee eens en vindt dat er wel genoeg veiligheidsmaatregelen zijn getroffen. Zo is er een bijeenkomst georganiseerd waarin de voorschriften en de gevaren van het betreden van en werken in een tank aan de orde kwamen. Beide medewerkers waren daarbij aanwezig. De betreffende werknemers hebben ook veiligheidscursussen met goed gevolg moeten afleggen. Toegang tot de tank kreeg je alleen via een mangat. Dat mangat was op 1 april 2011 afgesloten met een deksel met bouten. Ook was er een (internationaal bekend) waarschuwingsteken met ‘verboden toegang’ bij het mangat aangebracht. Desondanks zijn de beide mannen de tank ingegaan.

Mangatwacht

Voor het betreden van een tank was een specifieke werkvergunning vereist en diende er een taakrisico-analyse te zijn opgemaakt. Ook diende een mangatwacht aanwezig te zijn die zuurstofmetingen verrichtte. Er is vastgesteld dat er op 1 april 2011 geen werkvergunning was afgegeven voor het betreden van de tank, er geen taakrisico-analyse was opgesteld en er geen mangatwacht aanwezig was. Het hof vindt echter dat van de aannemers niet kon worden gevergd dat zij voortdurend en bij iedere tank toezicht hielden. Zeker omdat zij verder voldoende veiligheidsmaatregelen hadden getroffen.