Rapportage aanpak ondermijnende criminaliteit overzicht

Eind juni heeft de Tweede Kamer de ‘Rapportage aanpak georganiseerde, ondermijnende criminaliteit’ ontvangen. Deze rapportage geeft inzicht in de resultaten van de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Dit nieuwsbericht vat kort samen wat er wordt besproken op het gebied van witwassen. Het hele rapport is hier te lezen.

Het rapport licht in het kader van witwasbestrijding de aanpak criminele geldstromen en verdienmodellen toe. Deze aanpak zet in op vijf onderdelen:

1. Voorkomen dat illegaal verdiend geld wordt witgewassen via het legale financiële stelsel

2. Verstoren van het crimineel ondergronds bankieren

3. Opsporen van criminelen en hun vermogen en dit afpakken

4. Afgepakt vermogen maatschappelijk herbestemmen (MaHer)

5. Internationale samenwerking

De rapportage bespreekt meerdere, positieve, ontwikkelingen binnen de onderdelen van de aanpak criminele geldstromen en verdienmodellen. Zo benoemt het rapport:

• Het nieuwe Europese AML-pakket dat is aangenomen, dat als doel heeft het anti-witwasraamwerk van de EU te verbeteren. Onder andere door de regelgeving te harmoniseren middels een verordening.

• Het bilaterale uitleveringsverdrag dat is gesloten tussen Marokko en Nederland en de daaropvolgende voorbereidingen die getroffen worden om in de tweede helft van 2024 een liaison magistraat te plaatsen in Marokko. Daarnaast zijn er met de Verenigde Arabische Emiraten in oktober 2023 afspraken gemaakt in een Memorandum of Understanding. Hierin wordt afgesproken de samenwerking tussen de politiediensten te versterken, om bijvoorbeeld witwassen en ondergronds bankieren te bestrijden.

• De politie en het Landelijk Parket van het OM in de Taskforce Underground Banking hebben een systeemaanpak ontwikkeld voor het bestrijden van de meest ondermijnende ondergrondse bankiersnetwerken. Meer weten over ondergronds bankieren? Bekijk dan hier onze themapagina.

• De National Risk Assessment Witwassen 2023 van het WODC welke op 3 april 2024 is gepubliceerd. Deze rapportage geeft onder andere een beeld van de Nederlandse kwetsbaarheden en de potentiële impact van de grootste dreigingen. De NRA is hier te lezen.

Het rapport benoemt ook onderwerpen waar de komende tijd verdere ontwikkelingen zullen plaatsvinden waaronder:

• De nieuwe Europese Richtlijn betreffende ontneming en confiscatie van vermogensbestanddelen. Deze richtlijn moet uiterlijk 23 november 2026 omgezet zijn in nationale regelgeving. Op nationaal niveau is er een wetsvoorstel gedaan voor de versterking van de aanpak van ondermijnende criminaliteit.

• Op het gebied van afpakken van vermogen zijn verbetermaatregelen genomen om de gebreken in het beheer van de afpakketen, welke geconstateerd zijn door de Algemene Rekenkamer, grotendeels op te lossen. Daarnaast worden momenteel voorbereidingen getroffen voor de realisatie van het nieuwe Beslag Informatiesysteem (BIS). Dit systeem moet betrokken ketenpartners te allen tijde voorzien van juiste en volledige informatie over beslag. Medio 2024 wordt een start verwacht.

• Het WODC is in het kader van de Kennisagenda Ondermijning bezig met een onderzoek naar (crimineel) ondergronds bankieren. Deze inzichten kunnen een relevante bijdrage leveren aan de aanpak van ondergronds bankieren.

• Het wetsvoorstel plan van aanpak witwassen, welke ondertussen via een nota van wijziging enkel nog een verbod op contante betalingen voor goederen vanaf €3.000,- bevat. De nota van wijziging is hier te lezen en krijgt nog vervolg.

Bron: AMLC