De FATF constateerde in 2015 “Money laundering through physical transportation of cash” dat er nauwelijks (geharmoniseerde) controle is op het EU grensoverschrijdend vervoer van contant geld in vrachtzendingen (weg, lucht en maritiem) en via briefpost en pakketten. Dit geldt ook voor Nederland. Binnen de Europese Unie vindt overigens überhaupt geen controle plaats, er is vrij verkeer van personen en goederen. Deze constatering heeft er mede toe geleid dat per 3 juni 2021 nieuwe EU regelgeving in werking is getreden.

EU verordening 2018/1672, de Verordening liquide middelen, introduceert een mogelijkheid tot het opleggen van een verplichting tot een kennisgeving van het vervoer van onbegeleid contant geld. Hierdoor ontstaat desgevraagd beter zicht over zaken als: de herkomst, de waarde, de eigenaar, de afzender en de ontvanger of beoogde ontvanger van contant geld.

Parallel aan de aanstaande inwerkingtreding van verordening 2018/1672 is een nationaal wetgevingstraject afgerond voor situaties die niet onder deze verordening vallen, maar waarvoor in het kader van het bestrijden van witwassen en terrorismefinanciering een bepaalde mate van toezicht wenselijk is. De Europese verordening en de wijziging van nationale wetgeving geven de Douane meer mogelijkheden om zicht te krijgen op onbegeleid vervoer van contant geld en waar nodig handhavend op te treden.

Achtergrond

Voorheen waren alle reizigers die het grondgebied van de EU binnenkomen of verlaten al verplicht om een aangifteformulier liquide middelen in te vullen wanneer zij 10 000 euro of meer aan contanten of het equivalent daarvan in andere valuta's of andere betaalmiddelen, zoals reischeques, promessen, enz. bij zich hebben.

Grote hoeveelheden contanten vervoeren nog moeilijker

Vanaf 3 juni is een aantal wijzigingen doorgevoerd die de regels verder aanscherpen en het nog moeilijker maken om grote hoeveelheden contanten ongemerkt te vervoeren:

Ten eerste wordt de definitie van ‘contanten’ volgens de nieuwe regels uitgebreid en zal deze nu gouden munten en bepaalde andere gouden voorwerpen omvatten.
Ten tweede zullen de douaneautoriteiten kunnen optreden voor bedragen van minder dan 10 000 euro wanneer er aanwijzingen zijn dat deze liquide middelen verband houden met criminele activiteiten.
Ten slotte kunnen douaneautoriteiten nu ook eisen dat een kennisgeving wordt gedaan indien ze ontdekken dat 10 000 euro of meer aan liquide middelen onbegeleid per post, vrachtvervoer of koerier wordt verzonden.

Geldtransporten beter aanpakken bij illegale activiteiten

De nieuwe regels zullen er ook voor zorgen dat de bevoegde autoriteiten en de nationale financiële inlichtingeneenheid in elke EU-land over de gegevens beschikken die zij nodig hebben om geldtransporten op te sporen en aan te pakken die voor de financiering van illegale activiteiten kunnen worden gebruikt.

Met de invoering van de herziene regels worden de laatste ontwikkelingen betreffende de internationale normen voor de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme van de Financiële-actiegroep (FATF) opgenomen in de EU-wetgeving.