Op 20 december heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel voor de Wet bescherming klokkenluiders aangenomen. Tijdens de plenaire behandeling de week ervoor in de Tweede Kamer is een aantal amendementen ingediend. Een aantal daarvan is ook daadwerkelijk aangenomen waardoor de wettekst wijzigt op een zestal punten.

Sanctioneringsmogelijkheden Huis voor klokkenluiders

De afdeling onderzoek van het Huis voor klokkenluiders krijgt de bevoegdheid om via het bestuursrecht sancties op te leggen aan werkgevers. Hierbij kan, afhankelijk van de aard van de overtreding en de gevolgen daarvan, gekozen worden voor een herstelsanctie dan wel een bestraffende sanctie. Het Huis mag sancties opleggen wanneer de werkgever zich niet goed gedraagt richting de melder, geen opvolging geeft aan de aanbevelingen van de afdeling onderzoek of geen goed intern meldkanaal heeft ingericht. Deze handhavingsmogelijkheid zal verder worden uitgewerkt in een AMvB.

Toestemming melder

In de oorspronkelijke wettekst was de bepaling opgenomen dat een bevoegde autoriteit een melding van een melder doorzet naar een andere bevoegde autoriteit wanneer de melder bij de verkeerde bevoegde autoriteit heeft gemeld. Het aangenomen amendement leidt ertoe dat bevoegde autoriteiten dit alleen met toestemming van de melder mogen doen, omdat het zo zou kunnen zijn dat de melder bewust bij een andere autoriteit meldt bijvoorbeeld uit angst voor represailles.

Anonieme melding via een vertrouwenspersoon of een tussenpersoon

Werkgevers worden verplicht om in de meldregeling op te nemen via welke aangewezen onafhankelijke functionarissen een melder anoniem kan melden en welke functionarissen opvolging kunnen geven aan die anonieme melding. In de toelichting is aangegeven dat deze onafhankelijke functionaris moet beschikken over een gecertificeerde opleiding, een eed moet hebben afgelegd en los moet staan van de instantie waar de melder werkzaam is. Hierbij wordt een advocaat als voorbeeld genoemd.

Uitbreiding benadelingsverbod

Het benadelingsverbod is ook van toepassing op rechtspersonen die de melder bijstaan. Voorheen was dit alleen van toepassing op natuurlijke personen die de melder bijstaan.

Evaluatie wet

De evaluatie van de wet wordt eens in de drie jaar uitgevoerd in plaats van eens in de vijf jaar. Deze wijziging heeft geen gevolgen voor de interne meldregeling van werkgevers.

Meldkanaal bij het Huis voor klokkenluiders

Het Huis voor klokkenluiders wordt verplicht om een intern meldkanaal in te richten.

Vervolg

Op 17 januari 2023 zal de Commissie voor Binnenlandse Zaken van de Eerste Kamer het wetsvoorstel behandelen. Daarna zal het aangemeld worden voor plenaire behandeling in de Eerste Kamer, waarna over het voorstel gestemd kan worden door de Eerste Kamer.

Mogelijk dat de wet per 1 juli 2023 in werking zal treden. Dat hangt af van de behandeling in de Eerste Kamer.