Witwassen, aankopen met geleend geld en terugbetaling uit al dan niet crimineel vermogen
/Hoge Raad 29 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:793
De verdachte is veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van zes jaren in een grootschalige drugs- en witwaszaak.
Het hof heeft in zijn nadere bewijsoverwegingen met betrekking tot het witwassen van de drie horloges van het merk Guess onder meer het volgende overwogen:
“Het verweer dat de horloges zouden zijn betaald uit door [medeverdachte 1] aan verdachte en zijn partner geleend geld, wordt als niet relevant verworpen. In het dossier bevinden zich stukken waaruit kan worden opgemaakt dat er is geleend. Als er van uit moet worden gegaan dat [medeverdachte 1] eigen geld heeft geleend, dan dient dat bedrag op enig moment door verdachte en zijn partner te worden terugbetaald. Gelet op hetgeen het hof hiervoor heeft overwogen omtrent de inkomsten van verdachte en zijn partner, kan een dergelijke terugbetaling alleen maar plaatsvinden uit crimineel vermogen of inkomen. Op die wijze worden de horloges dan feitelijk betaald met geld van misdrijf afkomstig, waarmee aan het vereiste voor witwassen is voldaan.”
Middel
Het achtste middel bevat een klacht over een bewijsoordeel van het hof. Het betreffende oordeel houdt in dat een drietal onder de verdachte c.q. de partner van de verdachte in beslag genomen horloges van het merk Guess is gefinancierd met van misdrijf afkomstig geld. Volgens de steller van het middel is dit oordeel onbegrijpelijk, met name omdat het hof tevens (op onbegrijpelijke wijze) heeft geoordeeld dat niet relevant is of de genoemde horloges door de verdachte en zijn partner – zoals door de verdediging is gesteld – zijn betaald met van medeverdachte 1 geleend geld.
Beoordeling Hoge Raad
Het Hof heeft ten aanzien van - kort gezegd - de vraag of met betrekking tot een drietal in de bewezenverklaring vermelde Guess-horloges sprake is van witwassen, geoordeeld dat niet relevant is of die horloges zijn gekocht met geleend geld reeds omdat de terugbetaling van die gestelde lening "alleen maar [kan] plaatsvinden uit crimineel vermogen of inkomen", zodat deze horloges "dan feitelijk [worden] betaald met geld van misdrijf afkomstig, waarmee aan het vereiste van witwassen is voldaan". Aldus heeft het Hof kennelijk geoordeeld dat, ook indien de drie Guess-horloges zijn gekocht met geleend geld dat niet afkomstig is uit enig misdrijf, deze horloges ten tijde van de verwerving niettemin (middellijk) afkomstig zijn uit misdrijf als bedoeld in art. 420bis Sr. Dat oordeel getuigt van een onjuiste rechtsopvatting. De enkele omstandigheid dat een lening te zijner tijd zal worden afgelost met geld dat uit misdrijf afkomstig is, brengt immers niet met zich dat het voorwerp dat is verworven met dat geleende geld, kan worden aangemerkt als een voorwerp dat "uit enig misdrijf afkomstig" is als bedoeld in art. 420bis Sr. (Vgl. HR 28 oktober 2014, ECLI:NL:HR:2014:3046, NJ 2015/324.)
Het middel is terecht voorgesteld. De Hoge Raad zal om redenen van doelmatigheid de verdachte alsnog vrijspreken van de onder 1 in de tenlastelegging vermelde drie Guess-horloges. Voor terugwijzing of verwijzing van de zaak voor een nieuwe behandeling bestaat onvoldoende grond, aangezien door deze vrijspraak de aard en de ernst van het bewezenverklaarde in zijn geheel beschouwd niet worden aangetast.
Conclusie AG
Het hof heeft uitvoerig uiteengezet dat niet gebleken is dat de verdachte of zijn partner in de tenlastegelegde periode enig legaal inkomen heeft gehad en voor zover daarvan al sprake zou zijn geweest, niet gebleken is dat dit apart is gehouden zodat het zich heeft vermengd met grote sommen crimineel geld die de verdachte ter beschikking stonden. Op grond hiervan is het oordeel van het hof gezien de algehele context van criminele activiteiten waarbinnen zowel de verdachte en zijn partner als medeverdachte 1 opereerden, welk oordeel erop neerkomt dat linksom of rechtsom de horloges feitelijk alleen maar konden worden betaald uit van misdrijf verkregen geld niet onbegrijpelijk.
Het achtste middel faalt eveneens
Lees hier de volledige uitspraak.