In deze bijdrage wordt aan de hand van 26 casussen en interviews geschetst welke mogelijkheden het bestemmingsplan biedt en welke beperkingen er bestaan bij het toepassen van het instrument bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Het belangrijkste voordeel is dat controle op basis van het bestemmingsplan laagdrempelig is, en vaak nadere informatie oplevert. Een belangrijk nadeel is dat handhavingstrajecten tijdrovend zijn en (juridisch) complex en niet altijd leiden tot het verstoren van criminaliteit. Daarnaast stuit het wegnemen of verkleinen van criminele gelegenheidsstructuren door de bestemming van een pand te wijzigen, op het bezwaar dat daarbij geen vermoedens van betrokkenheid bij ondermijnende criminaliteit kunnen worden meegewogen.

Verslag van een onderzoek door Bureau Ateno in samenwerking met Pro Facto en I&O Research naar de (juridische) mogelijkheden en maatschappelijke wenselijkheid van een gezamenlijke verhuurdersdatabase waarin huurders worden geregistreerd met gebleken ‘ondermijnende activiteiten’. De auteurs concentreren zich hier op het aspect van de wenselijkheid. Op de vastgoedmarkt waar naar schatting jaarlijks 50.000 objecten worden verhuurd die op enigerlei wijze ondermijnend handelen faciliteren, lijkt een ‘foute huurders’-database ogenschijnlijk een aantrekkelijke optie, maar deze studie leert dat het (nog) beter barrières opwerpen aan de voorkant van het verhuurproces de voorkeur verdient.