In deze bijdrage staat het klimaattransitieplan centraal. Het Nederlandse conceptwetsvoorstel ter implementatie van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive, de zogeheten Wet internationaal verantwoord ondernemen, verplicht zeer grote ondernemingen om een klimaattransitieplan op te stellen en naar beste vermogen uit te voeren. De belangrijkste verplichting voor een onderneming is om in haar transitieplan vast te stellen hoe zij haar bedrijfsmodel en -strategie in lijn brengt met de beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5 °C in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs. In deze bijdrage worden de inhoudelijke vereisten van het klimaattransitieplan besproken aan de hand van voorbeelden en een aantal kernbegrippen toegelicht.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de gepaste zorgvuldigheid (human rights and environmental due diligence) zoals die vanaf 26 juli 2027 door de Corporate Sustainability Due Diligence Directive zal worden geëist van grotere ondernemingen. Er wordt besproken wat deze gepaste zorgvuldigheid inhoudt en welke stappen een onderneming in dat verband in de eigen bedrijfsvoering en in haar toeleveringsketens moet zetten. Vervolgens wordt bezien hoeveel speelruimte Nederland heeft bij de implementatie van deze richtlijn en wordt besproken hoe deze ruimte in het consultatievoorstel ter implementatie van de CSDDD is gebruikt. De CSDDD wordt in Nederland omgezet zonder een nationale kop. Wel zijn sommige bepalingen uit de CSDDD op een iets andere plek terechtgekomen. Hoewel een aantal aandachtspunten wordt besproken, is deze wijze van implementatie nuttig om in Europa een zoveel mogelijk gelijk speelveld te creëren. Daarna wordt meer in detail ingegaan op deze gepaste zorgvuldigheid en de voor juristen relevante aspecten daarvan, waaronder de wijze waarop die in contracten vorm moet krijgen, en de in dat verband in ontwikkeling zijnde Europese Model Clausules, en hoe die zich verhoudt met de ook in de CSDDD opgenomen verplichting tot herstel. Ten slotte wordt ingegaan op het raadplegen van belanghebbenden, hetgeen ook een belangrijke verplichting is in het verband met gepaste zorgvuldigheid onder de CSDDD.

Besproken wordt welke ondernemingen aan CSDDD-verplichtingen onderworpen zullen zijn, welke materiële en procedurele zorgvuldigheidseisen voor deze ondernemingen gaan gelden, en welke gevolgen dit heeft voor de governance binnen de groep waarin de betrokken onderneming functioneert. De theorie wordt getoetst aan het project van Rio Tinto om in de Servische Jadar-vallei een lithiummijn te gaan openen, met aanzienlijke risico’s voor mens en milieu. De nationale wetgeving van EU-lidstaten ter implementatie van de CSDDD werpt haar schaduw vooruit.