Aard en omvang zorgfraude
/Op 25 juni is het Jaarbeeld Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ) 2020 en het rapport Signalen fraude in de zorg 2020 aan de Kamer gestuurd.
Het Jaarbeeld IKZ en de bijbehorende rapportage bevatten de signalen die in IKZ-verband, op basis van de huidige grondslagen, gedeeld zijn. Het betreft geen verslag over feitelijk gepleegde fraude in de zorg. Een signaal in beide rapportages betreft ‘een aanwijzing voor fraude, vanuit een melding of onderzoek van één van de partners’. Of er daadwerkelijk sprake is van fraude, kan pas worden vastgesteld na vervolgonderzoek door de ketenpartners. Partijen doen los van de gedeelde signalen via het IKZ tevens zelf onderzoek naar zorgfraude. Zo brengt Zorgverzekeraars Nederland (ZN) jaarlijks door zorgverzekeraars aangetoonde fraude in kaart. De cijfers en bedragen over 2020 zijn nog niet bekend, en zullen later dit jaar door ZN gepubliceerd worden. Tevens doet de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) onderzoek naar fraude op basis van onregelmatigheden in declaraties in verschillende deelsectoren.
Het rapport ‘Signalen fraude in de zorg 2020’ beschrijft dat het IKZ in 2020 489 signalen heeft ontvangen over fraude in de zorg. Dit is een daling van 20% ten opzichte van 2019 (613 signalen). Dit is onder andere te wijten aan de gevolgen van de coronapandemie, wat de fysieke controlebezoeken door gemeenten en de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft belemmerd. Hierdoor zijn minder onderzoeken afgerond, en dus minder signalen ingebracht bij het IKZ. Zorgverzekeraars en zorgkantoren hebben in 2020 via Zorgverzekeraars Nederland (ZN) juist meer signalen van vastgestelde fraude ingediend ten opzichte van 2019. De meeste signalen in 2020 hebben betrekking op de sector wijkverpleging, gevolgd door individuele begeleiding en mondzorg.
Binnen het huidige samenwerkingsverband IKZ kunnen signalen slechts beperkt gedeeld worden op basis van bestaande bilaterale grondslagen. Middels het Wetsvoorstel bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Wbsrz) kunnen (persoons)gegevens van verschillende instanties straks eenvoudiger en zorgvuldiger bij elkaar gebracht worden, indien er sprake is van signalen die aanleiding geven tot een vermoeden van fraude. Op deze wijze kan zorgfraude in de toekomst sneller herkend worden en effectiever worden aangepakt. Het wetsvoorstel is controversieel verklaard, en zal door een nieuw Kabinet worden opgepakt.